Στο ελληνικό δίκαιο προβλέπεται η ακύρωση της μεταβίβασης ενός ακινήτου, εάν αυτός που μεταβιβάζει οφείλει κατά τον χρόνο της μεταβίβασης χρήματα σε κάποιον δανειστή του και εφόσον αποδεικνύνεται ότι η μεταβίβαση γίνεται για να αποφύγει ο οφειλέτης – κύριος του ακινήτου, να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις του προς τον δανειστή του.
Μεταβίβαση ακινήτου μπορεί να γίνει είτε με πώληση (μη χαριστική, δηλαδή επαχθής αιτία), είτε με δωρεά ή γονική παροχή (χαριστική αιτία).
Κατά το άρθρο 939 του ελληνικού Αστικού Κώδικα, ο δανειστής δικαιούται να ζητήσει την ακύρωση της μεταβίβασης του ακινήτου από τον οφειλέτη του, εφόσον το υπόλοιπο της περιουσίας του οφειλέτη δεν επαρκεί για την εξόφληση της οφειλής.
Για να ακυρωθεί η πώληση του ακινήτου πρέπει αυτός που αγοράζει το ακίνητο να είχε δόλο, δηλ. να γνώριζε ότι η μεταβίβαση γίνεται για να αποφύγει ο μεταβιβάζων να εξοφλήσει την οφειλή του. Εάν, όμως, αυτός που αγοράζει το ακίνητο είναι συγγενής του πωλητού, δηλ. μεταξύ άλλων, σύζυγος, παιδί ή εγγόνι του, τεκμαίρεται ότι γνώριζε ότι η πώληση γίνεται για αποφυγή χρέους, εφόσον η αγωγή ασκείται εντός έτους από την μεταβίβαση.
Εάν η μεταβίβαση γίνεται με χαριστική αιτία, δηλ. δωρεά ή γονική παροχή, τότε για την ακύρωση της μεταβίβασης δεν απαιτείται η γνώση εκείνου που αποκτά το ακίνητο ότι η μεταβίβαση γίνεται για να αποφευχθεί η πληρωμή χρέους.
Εάν λοιπόν μία μητέρα, που είναι έμπορος και έχει ληξιπρόθεσμο χρέος σε κάποιον προμηθευτή του καταστήματός της, μεταβιβάσει ακίνητό της στο παιδί της με γονική παροχή και η υπόλοιπη περιουσία της δεν επαρκεί για να πληρώσει την οφειλή της προς τον προμηθευτή της, ο τελευταίος δικαιούται να ασκήσει αγωγή στο δικαστήριο ζητώντας την ακύρωση της γονικής παροχής μέχρι του ποσού της οφειλής.
Σε άλλη περίπτωση ο Χ απεδείχθη με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ότι οφείλει να αποζημιώσει τον Ψ με ποσό 20.000 ευρώ, διότι από παράνομη γεώτρηση που άνοιξε στο κτήμα του στη Νεμέα προκλήθηκε πλημμύρα στο γειτονικό αμπέλι του Ψ, με αποτέλεσμα να καταστραφούν τα κλήματα και να κατολισθήσει το χώμα στο διπλανό ποτάμι.
Ο Χ, που γνωρίζει ότι τελεσιδίκως οφείλει να πληρώσει 20.000 ευρώ με τόκους και δικαστικά έξοδα στον Ψ, πουλάει ένα διαμέρισμα που έχει στο Κιάτο, σε έναν τρίτο, τον Γ, με σκοπό να μην μπορεί ο Ψ να βρει άλλη περιουσία στο όνομα του Χ για να εκτελέσει την δικαστική απόφαση των 20.000 ευρώ. Ο Χ δεν έχει άλλη περιουσία στο όνομά του, άρα ο Ψ δεν μπορεί να πάρει το λεφτά του.
Ο Ψ δικαιούται να ασκήσει αγωγή ζητώντας να ακυρωθεί η πώληση του διαμερίσματος από τον Χ στον αγοραστή Γ, εφόσον όμως αποδείξει ότι ο Γ γνώριζε τον σκοπό του Χ, γνώριζε δηλαδή ότι με την πώληση αυτή ο Χ προσπαθεί να αποφύγει να πληρώσει το χρέος του προς τον Ψ.
Το δικαίωμα του δανειστή Ψ να ζητήσει από το δικαστήριο να ακυρώσει την πώληση παραγράφεται μετά την πάροδο πενταετίας από την πώληση. Τα πέντε έτη πρέπει να έχουν περάσει από την υπογραφή του συμβολαίου πωλήσεως στον συμβολαιογράφο και όχι κατ’ ανάγκην από την μεταγραφή του συμβολαίου στο υποθηκοφυλακείο, που γίνεται αργότερα. (Άρειος Πάγος, απόφαση υπ΄αριθ. 3998/2007).
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Sunday, December 14, 2008
Tuesday, November 25, 2008
Διανομή οικοπέδου χωρίς πλειστηριασμό του Χρήστου Ηλιόπουλου
Ένα ακίνητο μπορεί να ανήκει σε περισσότερους του ενός κυρίους. Αυτό συμβαίνει συνήθως συνεπεία κληρονομικής διαδοχής, οπότε περισσότεροι του ενός κληρονόμοι καθίστανται συγκύριοι ενός ακινήτου, σε εξ αδιαιρέτου μερίδια επ’αυτού. Σε μία τέτοια περίπτωση προκύπτουν συχνά αντίθετες απόψεις μεταξύ των συγκυρίων για το ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος εκμεταλλεύσεως του κοινού ακινήτου. Ο ένας κληρονόμος – συγκύριος μπορεί να θέλει την πώληση του κοινού ακινήτου, ενώ κάποιος άλλος συγκύριος μπορεί να επιθυμεί την εκμετάλλευσή του.
Όταν οι συγκύριοι αδυνατούν να εξεύρουν λύση, καθένας εξ αυτών δύναται να προσφύγει στο δικαστήριο, ασκώντας αγωγή διανομής. Με την αγωγή αυτή ζητά την διανομή, δηλαδή τον χωρισμό του κοινού ακινήτου σε μερίδια αναλόγως των ποσοστών των συγκυρίων.
Εάν το ακίνητο μπορεί να χωρισθεί από πλευράς πολεοδομικών και άλλων διατάξεων, τότε τα πράγματα είναι ευκολώτερα, καθώς το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την λεγόμενη αυτούσια διανομή. Εάν επί παραδείγματι τέσσερις συγκύριοι έχουν ο καθένας τους από 1/4 εξ αδιαιρέτου επί οικοπέδου επιφανείας 2.000 τετραγωνικών μέτρων σε μία πόλη όπου η αρτιότητα, δηλαδή το ελάχιστο εμβαδόν οικοπέδων είναι τα 500 τ.μ., τότε το εν λόγω οικόπεδο των 2.000 τ.μ. μπορεί να χωρισθεί σε τέσσερα μερίδια και ο κάθε κληρονόμος να λάβει από ένα επιφανείας 500 τ.μ., ίσης αξίας με τα άλλα.
Συνήθως, όμως, οι πλεοδομικές διατάξεις, αλλά και η ίδια η πραγματικότητα, δεν επιτρέπουν την αυτούσια διανομή, είτε επειδή το οικόπεδο είναι π.χ. μόλις 210 τ.μ. σε μία πόλη όπου το μικρότερο οικόπεδο δεν μπορεί να είναι λιγότερο από 150 τ.μ., είτε επειδή το κοινό ακίνητο είναι ένα διαμέρισμα, το οποίο δεν μπορεί φυσικά να χωρισθεί σε επιμέρους τμήματα για να λάβει κάθε συγκύριος από ένα.
Όταν λοιπόν το κοινό ακίνητο δεν χωρίζεται σε τμήματα που να αναλογούν στα ποσοστά συγκυριότητος των συνιδιοκτητών, τότε το δικαστήριο διατάζει την πώληση του ακινήτου σε πλειστηριασμό και την διανομή των χρημάτων στους συγκυρίους αναλόγως του εξ αδιαιρέτου μεριδίου εκάστου.
Υπάρχει, ωστόσο, μία περίπτωση κατά την οποία το κοινό οικόπεδο μπορεί να μην χωρίζεται σε μικρότερα οικόπεδα, μπορεί όμως να αποφευχθεί ο πλειστηριασμός με την λύση της καθέτου συνιδιοκτησίας. Αυτή την λύση έδωσε το δικαστήριο στην υπ΄αριθ. 975/2007 απόφαση του Αρείου Πάγου, στην οποία δύο συγκύριοι είχαν ο ένας τα 2/3 και ο άλλος το άλλο 1/3 ενός οικοπέδου. Το οικόπεδο είχε επιφάνεια 192 τ.μ. και δεν μπορούσε να χωρισθεί σε τρία κομμάτια, ώστε ο ένας να λάβει τα δύο και ο άλλος το ένα.
Ο ένας συνιδιοκτήτης άσκησε κατά του άλλου αγωγή διανομής και το δικαστήριο απεφάνθη ότι δεν δύναται να γίνει διανομή με κατάτμηση του κοινού οικοπέδου σε τρία κομμάτια, διότι αυτό απαγορεύεται από την πολεοδομική νομοθεσία, επειδή το οικόπεδο είναι μικρό (μόλις 192 τ.μ.) και δεν μπορεί να χωρισθεί σε μικρότερα κομμάτια.
Το δικαστήριο όμως έκρινε ότι παρά ταύτα ο πλειστηριασμός μπορούσε να αποφευχθεί, διότι στο οικόπεδο μπορούσε να συσταθεί κάθετη οροφοκτησία, δηλαδή να δοθεί το δικαίωμα στον καθένα εκ των συνιδιοκτητών να οικοδομήσει σε ένα ξεχωριστό τμήμα του ιδίου οικοπέδου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το δικαστήριο έκρινε ότι ο συγκύριος που είχε τα 2/3 του οικοπέδου θα αποκτούσε το δικαίωμα να ανεγείρει οικοδομή εμβαδού 72,19 τ.μ. επί οικοπέδού 128 τ.μ., ενώ ο συγκύριος που είχε το 1/3 του οικοπέδου αποκτούσε δικαίωμα ανεγέρσεως οικοδομής επιφανείας 36,50 τ.μ. επί οικοπέδου 64 τ.μ.
Με την λύση αυτή απετράπη ο πλειστηριασμός του ακινήτου, που δεν θα ωφελούσε κανέναν εκ των συγκυρίων και επετεύχθη η αυτούσια διανομή του οικοπέδου, παρά το γεγονός ότι οι πολεοδομικοί κανονισμοί εκ πρώτης όψεως δεν επέτρεπαν την κατάτμησή του σε μικρότερα κομμάτια.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Όταν οι συγκύριοι αδυνατούν να εξεύρουν λύση, καθένας εξ αυτών δύναται να προσφύγει στο δικαστήριο, ασκώντας αγωγή διανομής. Με την αγωγή αυτή ζητά την διανομή, δηλαδή τον χωρισμό του κοινού ακινήτου σε μερίδια αναλόγως των ποσοστών των συγκυρίων.
Εάν το ακίνητο μπορεί να χωρισθεί από πλευράς πολεοδομικών και άλλων διατάξεων, τότε τα πράγματα είναι ευκολώτερα, καθώς το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την λεγόμενη αυτούσια διανομή. Εάν επί παραδείγματι τέσσερις συγκύριοι έχουν ο καθένας τους από 1/4 εξ αδιαιρέτου επί οικοπέδου επιφανείας 2.000 τετραγωνικών μέτρων σε μία πόλη όπου η αρτιότητα, δηλαδή το ελάχιστο εμβαδόν οικοπέδων είναι τα 500 τ.μ., τότε το εν λόγω οικόπεδο των 2.000 τ.μ. μπορεί να χωρισθεί σε τέσσερα μερίδια και ο κάθε κληρονόμος να λάβει από ένα επιφανείας 500 τ.μ., ίσης αξίας με τα άλλα.
Συνήθως, όμως, οι πλεοδομικές διατάξεις, αλλά και η ίδια η πραγματικότητα, δεν επιτρέπουν την αυτούσια διανομή, είτε επειδή το οικόπεδο είναι π.χ. μόλις 210 τ.μ. σε μία πόλη όπου το μικρότερο οικόπεδο δεν μπορεί να είναι λιγότερο από 150 τ.μ., είτε επειδή το κοινό ακίνητο είναι ένα διαμέρισμα, το οποίο δεν μπορεί φυσικά να χωρισθεί σε επιμέρους τμήματα για να λάβει κάθε συγκύριος από ένα.
Όταν λοιπόν το κοινό ακίνητο δεν χωρίζεται σε τμήματα που να αναλογούν στα ποσοστά συγκυριότητος των συνιδιοκτητών, τότε το δικαστήριο διατάζει την πώληση του ακινήτου σε πλειστηριασμό και την διανομή των χρημάτων στους συγκυρίους αναλόγως του εξ αδιαιρέτου μεριδίου εκάστου.
Υπάρχει, ωστόσο, μία περίπτωση κατά την οποία το κοινό οικόπεδο μπορεί να μην χωρίζεται σε μικρότερα οικόπεδα, μπορεί όμως να αποφευχθεί ο πλειστηριασμός με την λύση της καθέτου συνιδιοκτησίας. Αυτή την λύση έδωσε το δικαστήριο στην υπ΄αριθ. 975/2007 απόφαση του Αρείου Πάγου, στην οποία δύο συγκύριοι είχαν ο ένας τα 2/3 και ο άλλος το άλλο 1/3 ενός οικοπέδου. Το οικόπεδο είχε επιφάνεια 192 τ.μ. και δεν μπορούσε να χωρισθεί σε τρία κομμάτια, ώστε ο ένας να λάβει τα δύο και ο άλλος το ένα.
Ο ένας συνιδιοκτήτης άσκησε κατά του άλλου αγωγή διανομής και το δικαστήριο απεφάνθη ότι δεν δύναται να γίνει διανομή με κατάτμηση του κοινού οικοπέδου σε τρία κομμάτια, διότι αυτό απαγορεύεται από την πολεοδομική νομοθεσία, επειδή το οικόπεδο είναι μικρό (μόλις 192 τ.μ.) και δεν μπορεί να χωρισθεί σε μικρότερα κομμάτια.
Το δικαστήριο όμως έκρινε ότι παρά ταύτα ο πλειστηριασμός μπορούσε να αποφευχθεί, διότι στο οικόπεδο μπορούσε να συσταθεί κάθετη οροφοκτησία, δηλαδή να δοθεί το δικαίωμα στον καθένα εκ των συνιδιοκτητών να οικοδομήσει σε ένα ξεχωριστό τμήμα του ιδίου οικοπέδου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το δικαστήριο έκρινε ότι ο συγκύριος που είχε τα 2/3 του οικοπέδου θα αποκτούσε το δικαίωμα να ανεγείρει οικοδομή εμβαδού 72,19 τ.μ. επί οικοπέδού 128 τ.μ., ενώ ο συγκύριος που είχε το 1/3 του οικοπέδου αποκτούσε δικαίωμα ανεγέρσεως οικοδομής επιφανείας 36,50 τ.μ. επί οικοπέδου 64 τ.μ.
Με την λύση αυτή απετράπη ο πλειστηριασμός του ακινήτου, που δεν θα ωφελούσε κανέναν εκ των συγκυρίων και επετεύχθη η αυτούσια διανομή του οικοπέδου, παρά το γεγονός ότι οι πολεοδομικοί κανονισμοί εκ πρώτης όψεως δεν επέτρεπαν την κατάτμησή του σε μικρότερα κομμάτια.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Monday, November 17, 2008
Πούλησε το σπίτι του χάριν του ποτού! του Χρήστου Ηλιόπουλου
Στην ελεύθερη οικονομία καθένας είναι, κατ’ αρχάς, ελεύθερος να προβεί σε όποια συναλλαγή πιστεύει ότι είναι προς το συμφέρον του, υπό τους όρους που ελευθέρως οι συναλλασσόμενοι θα συμφωνήσουν μεταξύ τους (ελευθερία των συναλλαγών). Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις όπου η ελευθερία των συμβάσεων κάμπτεται έναντι του υπερτέρου αγαθού της προστασίας του μέσου ανθρώπου από την εκμετάλλευση και την εξαπάτηση.
Στο ελληνικό δίκαιο η αρχή αυτή της προστασίας του αδυνάτου ή του μη εμπείρου περί τις συναλλαγές καταγράφεται στο άρθρο 179 Αστικού Κώδικα, που ορίζει ότι μία δικαιοπραξία (π.χ., μία πώληση ακινήτου) είναι άκυρη, εάν είναι αντίθετη στα χρηστά ήθη, ιδίως εάν δεσμεύεται υπερβολικά η ελευθερία του προσώπου ή εάν με την σύμβαση αυτή κάποιος εκμεταλλεύεται την ανάγκη ή την απειρία του άλλου επιτυγχάνοντας να πάρει για τον εαυτό του περιουσία που είναι πολύ μεγαλύτερη από όσα έδωσε σε εκείνον που εκμεταλλεύθηκε.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η υπ’ αριθ. 936/2007 απόφαση του Αρείου Πάγου, σε υπόθεση όπου κάποιος εξαρτημένος από το αλκοόλ, πούλησε το σπίτι του έναντι ποσού που το δικαστήριο έκρινε ότι δεν ανταποκρινόταν στην πραγματική αξία του ακινήτου. Τα δικαστήρια τελικώς ακύρωσαν την πώληση, επειδή έκριναν ότι ο αγοραστής είχε εκμεταλλευθεί τον πωλήτη και ιδίως το πάθος του για το ποτό.
Ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης ενός ακινήτου ήταν εξαρτημένος από το αλκοόλ επί πολλά έτη. Σε ηλικία 62 ετών, το έτος 1991 και ενώ ήδη χρώσταγε ποσό 300.000 δρχ. σε ιδιοκτήτη καφενείου που του επέτρεπε επί πιστώσει να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, πούλησε το διαμέρισμα που είχε στην κυριότητά του, μαζί με το δικαίωμα υψούν, στον υιό του ιδιοκτήτη του καφενείου.
Το ασυνήθιστο στην συμφωνία τους ήταν ότι ο συνταξιούχος πώλησε το σπίτι του χωρίς να λάβει στην πραγματικότητα χρήματα από τον αγοραστή. Η πώληση έγινε με αντάλλαγμα, πρώτον να του διαγράψει τα χρέη των 300.000 δρχ. από κατανάλωση αλκοόλ όλα τα προηγούμενα χρόνια και δεύτερον, με τον όρο ότι θα του επιτρέπει να καταναλώνει δωρεάν αλκοόλ για όσο ζει!
Το 1994 απεβίωσε ο πωλητής του ακινήτου και οι κληρονόμοι του άσκησαν αγωγή στα δικαστήρια κατά του αγοραστή, για να ακυρώσουν την μεταβίβαση του ακινήτου, με αιτιολογία ότι η πώληση ήταν άκυρη λόγω εκμεταλλεύσεως της ανάγκης και του πάθους του πωλητού.
Το Εφετείο προέβη σε μιά ανάλυση της παροχής (αξία του πωληθέντος ακινήτου) και της αντιπαροχής (διαγραφή παλαιού χρέους και ισόβια παροχή δωρεάν αλκοόλ). Το δικαστήριο υπελόγισε ότι η αξία του ακινήτου ήταν 11 εκατομμύρια δρχ. Από την άλλη πλευρά, η αξία που πλήρωσε ο αγοραστής ήταν α) οι 300.000 δρχ. του παλαιού χρέους που διεγράφη και β) η αξία του δωρεάν αλκοόλ για όλη την ζωή του πωλητού, ήτοι περίπου για τέσσερα χρόνια που περίπου θα ζούσε, δεδομένου ότι τα ζωτικά του όργανα είχαν ήδη υποστεί τεράστια βλάβη από το ποτό, αφαιρουμένου του ενοικίου του σπιτιού, αφού ο αγοραστής άφησε τον πωλητή να μένει στο σπίτι εφ’ όρου ζωής.
Το δικαστήριο έκρινε τελικώς ότι η αντιπαροχή που έδωσε ο αγοραστής για να αγοράσει το σπίτι ήταν 2,5 εκατομμύρια δρχ., ενώ η πραγματική αξία του ακινήτου ήταν 11 εκατομμύρια δρχ. Έκρινε συνεπώς το δικαστήριο ότι ο αγοραστής εκμεταλλεύθηκε το πάθος και την εξάρτηση του πωλητού από το αλκοόλ και αγόρασε το σπίτι του σε πολύ χαμηλή τιμή, ήτοι μόνο 2,5 εκατομ. ενώ η αξία του ήταν 11 εκατομ. δρχ. Για τον λόγο αυτόν το Εφετείο ακύρωσε την πώληση και η κυριότητα του ακινήτου επέστρεψε στον πωλητή, που είχε βεβαίως αποβιώσει, άρα επέστρεψε στους κληρονόμους του πωλητού. Την απόφαση αυτή επεκύρωσε ο Άρειος Πάγος.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Στο ελληνικό δίκαιο η αρχή αυτή της προστασίας του αδυνάτου ή του μη εμπείρου περί τις συναλλαγές καταγράφεται στο άρθρο 179 Αστικού Κώδικα, που ορίζει ότι μία δικαιοπραξία (π.χ., μία πώληση ακινήτου) είναι άκυρη, εάν είναι αντίθετη στα χρηστά ήθη, ιδίως εάν δεσμεύεται υπερβολικά η ελευθερία του προσώπου ή εάν με την σύμβαση αυτή κάποιος εκμεταλλεύεται την ανάγκη ή την απειρία του άλλου επιτυγχάνοντας να πάρει για τον εαυτό του περιουσία που είναι πολύ μεγαλύτερη από όσα έδωσε σε εκείνον που εκμεταλλεύθηκε.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η υπ’ αριθ. 936/2007 απόφαση του Αρείου Πάγου, σε υπόθεση όπου κάποιος εξαρτημένος από το αλκοόλ, πούλησε το σπίτι του έναντι ποσού που το δικαστήριο έκρινε ότι δεν ανταποκρινόταν στην πραγματική αξία του ακινήτου. Τα δικαστήρια τελικώς ακύρωσαν την πώληση, επειδή έκριναν ότι ο αγοραστής είχε εκμεταλλευθεί τον πωλήτη και ιδίως το πάθος του για το ποτό.
Ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης ενός ακινήτου ήταν εξαρτημένος από το αλκοόλ επί πολλά έτη. Σε ηλικία 62 ετών, το έτος 1991 και ενώ ήδη χρώσταγε ποσό 300.000 δρχ. σε ιδιοκτήτη καφενείου που του επέτρεπε επί πιστώσει να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, πούλησε το διαμέρισμα που είχε στην κυριότητά του, μαζί με το δικαίωμα υψούν, στον υιό του ιδιοκτήτη του καφενείου.
Το ασυνήθιστο στην συμφωνία τους ήταν ότι ο συνταξιούχος πώλησε το σπίτι του χωρίς να λάβει στην πραγματικότητα χρήματα από τον αγοραστή. Η πώληση έγινε με αντάλλαγμα, πρώτον να του διαγράψει τα χρέη των 300.000 δρχ. από κατανάλωση αλκοόλ όλα τα προηγούμενα χρόνια και δεύτερον, με τον όρο ότι θα του επιτρέπει να καταναλώνει δωρεάν αλκοόλ για όσο ζει!
Το 1994 απεβίωσε ο πωλητής του ακινήτου και οι κληρονόμοι του άσκησαν αγωγή στα δικαστήρια κατά του αγοραστή, για να ακυρώσουν την μεταβίβαση του ακινήτου, με αιτιολογία ότι η πώληση ήταν άκυρη λόγω εκμεταλλεύσεως της ανάγκης και του πάθους του πωλητού.
Το Εφετείο προέβη σε μιά ανάλυση της παροχής (αξία του πωληθέντος ακινήτου) και της αντιπαροχής (διαγραφή παλαιού χρέους και ισόβια παροχή δωρεάν αλκοόλ). Το δικαστήριο υπελόγισε ότι η αξία του ακινήτου ήταν 11 εκατομμύρια δρχ. Από την άλλη πλευρά, η αξία που πλήρωσε ο αγοραστής ήταν α) οι 300.000 δρχ. του παλαιού χρέους που διεγράφη και β) η αξία του δωρεάν αλκοόλ για όλη την ζωή του πωλητού, ήτοι περίπου για τέσσερα χρόνια που περίπου θα ζούσε, δεδομένου ότι τα ζωτικά του όργανα είχαν ήδη υποστεί τεράστια βλάβη από το ποτό, αφαιρουμένου του ενοικίου του σπιτιού, αφού ο αγοραστής άφησε τον πωλητή να μένει στο σπίτι εφ’ όρου ζωής.
Το δικαστήριο έκρινε τελικώς ότι η αντιπαροχή που έδωσε ο αγοραστής για να αγοράσει το σπίτι ήταν 2,5 εκατομμύρια δρχ., ενώ η πραγματική αξία του ακινήτου ήταν 11 εκατομμύρια δρχ. Έκρινε συνεπώς το δικαστήριο ότι ο αγοραστής εκμεταλλεύθηκε το πάθος και την εξάρτηση του πωλητού από το αλκοόλ και αγόρασε το σπίτι του σε πολύ χαμηλή τιμή, ήτοι μόνο 2,5 εκατομ. ενώ η αξία του ήταν 11 εκατομ. δρχ. Για τον λόγο αυτόν το Εφετείο ακύρωσε την πώληση και η κυριότητα του ακινήτου επέστρεψε στον πωλητή, που είχε βεβαίως αποβιώσει, άρα επέστρεψε στους κληρονόμους του πωλητού. Την απόφαση αυτή επεκύρωσε ο Άρειος Πάγος.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Monday, November 10, 2008
Ίση μεταχείριση σε όλη την Ευρώπη στους κατόχους ελληνικού διαβατηρίου του Χρήστου Ηλιόπουλου
Βασικός κανόνας στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο είναι η απαγόρευση διακρίσεων λόγω εθνικότητος. Αυτό σημαίνει ότι ένας πολίτης χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) που ζει, σπουδάζει, εργάζεται ή απλώς ταξειδεύει σε άλλη χώρα μέλος της Ε.Ε., έχει τα ίδια δικαιώματα με τους πολίτες της χώρας μέλους που τον φιλοξενεί.
Επομένως, ο κάτοχος ελληνικού διαβατηρίου δικαιούται ελευθέρως να ταξειδεύει, να σπουδάζει, να εργάζεται και να εγκαθίσταται μονίμως σε άλλη χώρα μέλος της Ε.Ε. με τα ίδια δικαιώματα που έχουν οι πολίτες της χώρας αυτής, διότι ο Έλλην πολίτης θεωρείται Ευρωπαίος πολίτης.
Η αρχή αυτή εφαρμόζεται στην πράξη, δεδομένου ότι εκατομμύρια ευρωπαίοι μετακινούνται και εγκαθίστανται για όσο χρόνο επιθυμούν από μία χώρα μέλος σε άλλη χώρα μέλος, χωρίς να χρειάζονται διαβατήριο, ούτε βίζα. Εάν χρειασθεί να λάβουν άδεια παραμονής και εργασίας στην φιλοξενούσα χώρα της Ε.Ε., αυτό γίνεται με τυπικές διαδικασίες και δεν τίθεται ζήτημα αρνήσεως χορηγήσεως των εγγράφων αυτών από τις αρχές τις χώρας αυτής, αφού ο Έλλην φέρει ελληνικό, δηλαδή ευρωπαϊκό διαβατήριο.
Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις όπου χώρες μέλη διατηρούν σε ισχύ νόμους, που καταλήγουν σε παραβίαση της αρχής της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω εθνικότητος. Αυτοί οι νόμοι ακυρώνονται από τα δικαστήρια κάθε φορά που ένας πολίτης διαμαρτυρηθεί ότι η χώρα μέλος που τον φιλοξενεί δεν του παρέχει τα ίδια δικαιώματα με τους δικούς της πολίτες.
Μία τέτοια περίπτωση οδήγησε στην απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Δ.Ε.Κ.) με το όνομα James Wood. O James Wood, υπήκοος Βρετανίας, ζούσε για πάνω από είκοσι έτη στην Γαλλία με την σύντροφό του, Γαλλίδα υπήκοο και είχαν αποκτήσει τρία τέκνα. Ατυχώς, η μία κόρη τους σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα στην Αυστραλία.
Κατά την γαλλική νομοθεσιά οι Γάλλοι συγγενείς του θύματος είχαν δικαίωμα αποζημιώσεως για υλικές ζημίες και ψυχική οδύνη και πράγματι οι γαλλικές αρχές κατέβαλαν αποζημίωση στους γαλλικής υπηκοότητος συγγενείς της κοπέλας, δηλαδή στην Γαλλίδα μητέρα και στα άλλα δύο παιδιά, αδερφάκια της θανούσης κοπέλας. Δεν κατέβαλαν όμως αποζημίωση στον James Wood, πατέρα της θανούσης, επειδή αυτός δεν ήταν Γάλλος, αλλά Βρετανός υπήκοος, διότι το γαλλικό δίκαιο προέβλεπε αποζημίωση μόνο σε Γάλλους υπηκόους.
Ο νόμος αυτός της Γαλλίας που κατέληγε σε δυσμενή μεταχείριση ενός μη Γάλλου, αλλά υπηκόου άλλης χώρας μέλους του Ευρωπαϊκής Ενώσεως, ήταν προφανώς αντίθετος στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και έπρεπε να καταργηθεί.
Ο πατέρας λοιπόν της θανούσης, James Wood, άσκησε αγωγή στα γαλλικά δικαστήρια, ισχυριζόμενος ότι είχαν παραβιασθεί από τις γαλλικές αρχές τα δικαιώματά του ως Ευρωπαίου πολίτη, διότι ενώ οι άλλοι συγγενείς του θύματος, που ήταν Γάλλοι πολίτες, είχαν λάβει αποζημιώσεις, ο ίδιος, παρά το γεγονός ότι ήταν ο πατέρας του θύματος, ζούσε για πάνω από είκοσι χρόνια στην Γαλλία, πλήρωνε φόρους κλπ., δεν είχε λάβει αποζημίωση, εξ αιτίας και μόνο του γεγονότος ότι δεν ήταν Γάλλος υπήκοος. Η άρνηση αυτή των γαλλικών αρχών να του χορηγήσουν τα ίδια δικαιώματα που έδιναν στους Γάλλους πολίτες ήταν αντίθετη στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και έπρεπε να κριθεί παράνομη.
Οι γαλλικές αρχές από την πλευρά τους επέμειναν στον ισχυρισμό ότι το γαλλικό δίκαιο πρόεβλεπε καταβολή αποζημιώσεως μόνο σε Γάλλους πολίτες.
Η υπόθεση παρεπέμφθη από το γαλλικό δικαστήριο στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στο Λουξεμβούργο, το οποίο απεφάνθη ότι μία χώρα μέλος, όπως η Γαλλία εν προκειμένω, δεν μπορεί να αποκλείει από την καταβολή αποζημιώσεως κάποιον Ευρωπαίο, μη Γάλλο, πολίτη, μόνο και μόνο επειδή αυτός δεν έχει την γαλλική υπηκοότητα.
Η ανωτέρω υπόθεση αποτελεί ένα πρώτης τάξεως παράδειγμα του πώς λειτουγεί η αρχή της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω εθνικότητος στην Ευρώπη. Εάν δηλαδή φέρεις ευρωπαϊκό διαβατήριο, όπως είναι και το ελληνικό, δικαιούσαι όχι μόνο να ταξειδεύεις ελευθέρως, αλλά και να εγκαθίστασαι σε άλλη χώρα της Ε.Ε. και να απολαμβάνεις τα ίδια δικαιώματα με τους πολίτες της χώρας αυτής.
Επομένως, κάποιος που έχει ελληνικό διαβατήριο δικαιούται να ανοίξει μαγαζί ή επιχείρηση σε άλλη χώρα της Ευρώπης με τα ίδια ακριβώς δικαιολογητικά που ζητούνται από τους πολίτες της χώρας αυτής, όπως δικαιούται και να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο με τα ίδια και όχι ακριβώτερα δίδακτρα, αλλά και να λάβει επιδόματα και παροχές από το κράτος, υπό τις ίδιες προϋποθέσεις που τα λαμβάνουν οι πολίτες της χώρας μέλους που τον φιλοξενεί.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Επομένως, ο κάτοχος ελληνικού διαβατηρίου δικαιούται ελευθέρως να ταξειδεύει, να σπουδάζει, να εργάζεται και να εγκαθίσταται μονίμως σε άλλη χώρα μέλος της Ε.Ε. με τα ίδια δικαιώματα που έχουν οι πολίτες της χώρας αυτής, διότι ο Έλλην πολίτης θεωρείται Ευρωπαίος πολίτης.
Η αρχή αυτή εφαρμόζεται στην πράξη, δεδομένου ότι εκατομμύρια ευρωπαίοι μετακινούνται και εγκαθίστανται για όσο χρόνο επιθυμούν από μία χώρα μέλος σε άλλη χώρα μέλος, χωρίς να χρειάζονται διαβατήριο, ούτε βίζα. Εάν χρειασθεί να λάβουν άδεια παραμονής και εργασίας στην φιλοξενούσα χώρα της Ε.Ε., αυτό γίνεται με τυπικές διαδικασίες και δεν τίθεται ζήτημα αρνήσεως χορηγήσεως των εγγράφων αυτών από τις αρχές τις χώρας αυτής, αφού ο Έλλην φέρει ελληνικό, δηλαδή ευρωπαϊκό διαβατήριο.
Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις όπου χώρες μέλη διατηρούν σε ισχύ νόμους, που καταλήγουν σε παραβίαση της αρχής της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω εθνικότητος. Αυτοί οι νόμοι ακυρώνονται από τα δικαστήρια κάθε φορά που ένας πολίτης διαμαρτυρηθεί ότι η χώρα μέλος που τον φιλοξενεί δεν του παρέχει τα ίδια δικαιώματα με τους δικούς της πολίτες.
Μία τέτοια περίπτωση οδήγησε στην απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Δ.Ε.Κ.) με το όνομα James Wood. O James Wood, υπήκοος Βρετανίας, ζούσε για πάνω από είκοσι έτη στην Γαλλία με την σύντροφό του, Γαλλίδα υπήκοο και είχαν αποκτήσει τρία τέκνα. Ατυχώς, η μία κόρη τους σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα στην Αυστραλία.
Κατά την γαλλική νομοθεσιά οι Γάλλοι συγγενείς του θύματος είχαν δικαίωμα αποζημιώσεως για υλικές ζημίες και ψυχική οδύνη και πράγματι οι γαλλικές αρχές κατέβαλαν αποζημίωση στους γαλλικής υπηκοότητος συγγενείς της κοπέλας, δηλαδή στην Γαλλίδα μητέρα και στα άλλα δύο παιδιά, αδερφάκια της θανούσης κοπέλας. Δεν κατέβαλαν όμως αποζημίωση στον James Wood, πατέρα της θανούσης, επειδή αυτός δεν ήταν Γάλλος, αλλά Βρετανός υπήκοος, διότι το γαλλικό δίκαιο προέβλεπε αποζημίωση μόνο σε Γάλλους υπηκόους.
Ο νόμος αυτός της Γαλλίας που κατέληγε σε δυσμενή μεταχείριση ενός μη Γάλλου, αλλά υπηκόου άλλης χώρας μέλους του Ευρωπαϊκής Ενώσεως, ήταν προφανώς αντίθετος στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και έπρεπε να καταργηθεί.
Ο πατέρας λοιπόν της θανούσης, James Wood, άσκησε αγωγή στα γαλλικά δικαστήρια, ισχυριζόμενος ότι είχαν παραβιασθεί από τις γαλλικές αρχές τα δικαιώματά του ως Ευρωπαίου πολίτη, διότι ενώ οι άλλοι συγγενείς του θύματος, που ήταν Γάλλοι πολίτες, είχαν λάβει αποζημιώσεις, ο ίδιος, παρά το γεγονός ότι ήταν ο πατέρας του θύματος, ζούσε για πάνω από είκοσι χρόνια στην Γαλλία, πλήρωνε φόρους κλπ., δεν είχε λάβει αποζημίωση, εξ αιτίας και μόνο του γεγονότος ότι δεν ήταν Γάλλος υπήκοος. Η άρνηση αυτή των γαλλικών αρχών να του χορηγήσουν τα ίδια δικαιώματα που έδιναν στους Γάλλους πολίτες ήταν αντίθετη στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και έπρεπε να κριθεί παράνομη.
Οι γαλλικές αρχές από την πλευρά τους επέμειναν στον ισχυρισμό ότι το γαλλικό δίκαιο πρόεβλεπε καταβολή αποζημιώσεως μόνο σε Γάλλους πολίτες.
Η υπόθεση παρεπέμφθη από το γαλλικό δικαστήριο στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στο Λουξεμβούργο, το οποίο απεφάνθη ότι μία χώρα μέλος, όπως η Γαλλία εν προκειμένω, δεν μπορεί να αποκλείει από την καταβολή αποζημιώσεως κάποιον Ευρωπαίο, μη Γάλλο, πολίτη, μόνο και μόνο επειδή αυτός δεν έχει την γαλλική υπηκοότητα.
Η ανωτέρω υπόθεση αποτελεί ένα πρώτης τάξεως παράδειγμα του πώς λειτουγεί η αρχή της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω εθνικότητος στην Ευρώπη. Εάν δηλαδή φέρεις ευρωπαϊκό διαβατήριο, όπως είναι και το ελληνικό, δικαιούσαι όχι μόνο να ταξειδεύεις ελευθέρως, αλλά και να εγκαθίστασαι σε άλλη χώρα της Ε.Ε. και να απολαμβάνεις τα ίδια δικαιώματα με τους πολίτες της χώρας αυτής.
Επομένως, κάποιος που έχει ελληνικό διαβατήριο δικαιούται να ανοίξει μαγαζί ή επιχείρηση σε άλλη χώρα της Ευρώπης με τα ίδια ακριβώς δικαιολογητικά που ζητούνται από τους πολίτες της χώρας αυτής, όπως δικαιούται και να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο με τα ίδια και όχι ακριβώτερα δίδακτρα, αλλά και να λάβει επιδόματα και παροχές από το κράτος, υπό τις ίδιες προϋποθέσεις που τα λαμβάνουν οι πολίτες της χώρας μέλους που τον φιλοξενεί.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Tuesday, November 4, 2008
The principle of non-discrimination in Europe (Or, why a Greek passport is actually a European one) by Christos Iliopoulos
One of the fundamental rules of European law is the prohibition of discrimination based on nationality. In plain words this means that a citizen of one Member State of the European Union (EU), who lives, studies, works or simply travels to another Member State of the EU, enjoys the same rights as the citizens of the host Member State.
The basic principle (with very few exceptions) is that, if you are a citizen/national of a country, which is a member of the EU, you are entitled to travel, work, establish, study and enjoy the same benefits in any other EU country, without discrimination of nationality, since you are a EU citizen.
This basic principle is implemented everyday in all EU countries, where millions of EU citizens move from one Member State to another, to find work, study, establish families or simply to enjoy residence in another EU country, without the need of a passport or a visa and with the issuing of a work and residence permit being a simply procedural and not a substantial matter.
There are, of course, cases, where national governments keep in existence rules which result in discrimination based on nationality. Such rules, regulations or laws, once discovered, are being quashed either by the national courts, or by the European Court of Justice (ECJ) in Luxembourg. Every EU citizen is entitled to bring a case of nationality discrimination before the competent administrative authority or a court, claiming that the authorities of one EU country are not granting him/her the same rights they are granting to the citizens of the host country.
One such case resulted in the James Wood ruling of the European Court of Justice. James Wood, a British national, lived with his partner, Evelyne Arraitz, a French national, for more than 20 years in France. They had three children. One of their children, Helena Wood, died in a car accident in Australia.
French law gave to the French relatives of the victim, who died outside of the EU (in Australia), the right to receive compensation for material losses and for non-pecuniary losses. The French authorities actually gave compensation to the family members, who were French nationals, but not to the father of the victim, Mr. James Wood, on the grounds that he was a British and not a French national.
Indeed, French law stated that in such a case only French nationals were entitled to compensation. That law was violating European law, therefore it should be abolished.
Mr Wood lodged his claims based on Article 12 of the EU Treaty, which prohibits all discrimination on grounds of nationality. According to Mr Wood, who stated that he lived, worked and paid taxes in France, where he had lived for 20 years with his partner, a French national, he suffered discrimination, which consisted in the fact that he was not awarded compensation, which was, however, paid to the other members of his family. That is contrary to the principle of non-discrimination laid down by Article 12 EC.
The French administration countered that they were merely applying French law, which gave compensation only to French nationals.
The European Court finally issued its ruling stating that European law precludes legislation of a Member State which excludes nationals of other Member States who live and work in its territory from the grant of compensation intended to make good losses resulting from offences against the person where the crime in question was not committed on the territory of that State, on the sole ground of their nationality.
The Court therefore found that Mr. Wood had been discriminated against by the French administration, on the grounds of his nationality and that is a violation of European law, which precludes any discrimination between EU nationals, based on their nationality.
This is a very good example of the benefits which enjoy the holders of Greek passports. Greece is a Member State of the European Union and its citizens are entitled to travel, study, work and establish families and businesses all over the EU, enjoying the same rights and benefits with the citizens of the host EU Member State and without any discrimination based on their nationality.
Christos ILIOPOULOS, attorney at
the Supreme Court of Greece, LL.M.
The basic principle (with very few exceptions) is that, if you are a citizen/national of a country, which is a member of the EU, you are entitled to travel, work, establish, study and enjoy the same benefits in any other EU country, without discrimination of nationality, since you are a EU citizen.
This basic principle is implemented everyday in all EU countries, where millions of EU citizens move from one Member State to another, to find work, study, establish families or simply to enjoy residence in another EU country, without the need of a passport or a visa and with the issuing of a work and residence permit being a simply procedural and not a substantial matter.
There are, of course, cases, where national governments keep in existence rules which result in discrimination based on nationality. Such rules, regulations or laws, once discovered, are being quashed either by the national courts, or by the European Court of Justice (ECJ) in Luxembourg. Every EU citizen is entitled to bring a case of nationality discrimination before the competent administrative authority or a court, claiming that the authorities of one EU country are not granting him/her the same rights they are granting to the citizens of the host country.
One such case resulted in the James Wood ruling of the European Court of Justice. James Wood, a British national, lived with his partner, Evelyne Arraitz, a French national, for more than 20 years in France. They had three children. One of their children, Helena Wood, died in a car accident in Australia.
French law gave to the French relatives of the victim, who died outside of the EU (in Australia), the right to receive compensation for material losses and for non-pecuniary losses. The French authorities actually gave compensation to the family members, who were French nationals, but not to the father of the victim, Mr. James Wood, on the grounds that he was a British and not a French national.
Indeed, French law stated that in such a case only French nationals were entitled to compensation. That law was violating European law, therefore it should be abolished.
Mr Wood lodged his claims based on Article 12 of the EU Treaty, which prohibits all discrimination on grounds of nationality. According to Mr Wood, who stated that he lived, worked and paid taxes in France, where he had lived for 20 years with his partner, a French national, he suffered discrimination, which consisted in the fact that he was not awarded compensation, which was, however, paid to the other members of his family. That is contrary to the principle of non-discrimination laid down by Article 12 EC.
The French administration countered that they were merely applying French law, which gave compensation only to French nationals.
The European Court finally issued its ruling stating that European law precludes legislation of a Member State which excludes nationals of other Member States who live and work in its territory from the grant of compensation intended to make good losses resulting from offences against the person where the crime in question was not committed on the territory of that State, on the sole ground of their nationality.
The Court therefore found that Mr. Wood had been discriminated against by the French administration, on the grounds of his nationality and that is a violation of European law, which precludes any discrimination between EU nationals, based on their nationality.
This is a very good example of the benefits which enjoy the holders of Greek passports. Greece is a Member State of the European Union and its citizens are entitled to travel, study, work and establish families and businesses all over the EU, enjoying the same rights and benefits with the citizens of the host EU Member State and without any discrimination based on their nationality.
Christos ILIOPOULOS, attorney at
the Supreme Court of Greece, LL.M.
Thursday, October 30, 2008
Τα δικαιολογητικά για το Κτηματολόγιο του Χρήστου Ηλιόπουλου
Ενώ για τους μονίμους κατοίκους Ελλάδος η κυβέρνηση έδωσε, (την τελευταία μάλλον), παράταση για δήλωση όλων των ακινήτων έως 21 Νοεμβρίου 2008, για τους κατοίκους εξωτερικού, (ομογενείς ή αλλοδαπούς που έχουν ακίνητα στην Ελλάδα), η προθεσμία λήγει την τελευταία ημέρα του 2008. Αν και αναμένεται να δοθεί παράταση και για τους ομογενείς, τίποτα δεν είναι σίγουρο, άρα οι Έλληνες του εξωτερικού πρέπει να δηλώσουν τώρα τα ακίνητά τους στο Κτηματολόγιο, εφόσον βεβαίως υπάρχει Κτηματολόγιο στον τόπο όπου έχουν την ιδιοκτησία τους.
Το πρώτο έγγραφο που πρέπει να έχει κάποιος είναι ένα απλό (φωτοτυπικό) αντίγραφο του συμβολαίου με το οποίο απέκτησε το ακίνητο. Το συμβόλαιο αυτό μπορεί να είναι μία αγορά που έκανε, μία δωρεά που εδέχθη από κάποιον άλλον, μία γονική παροχή που έλαβε από έναν γονέα του, μία κατακυρωτική έκθεση, εάν το απέκτησε από πλειστηριασμό, ένα παραχωρητήριο, εάν το πήρε από το κράτος, μία αποδοχή κληρονομίας, ή ένα κληρονομητήριο, εάν το ακίνητο που δηλώνεται προέρχεται από κληρονομία, μία διανομή, εάν μοίρασε κοινή περιουσία με άλλους κλπ.
Εάν ο δικαιούχος δηλώνει ένα ακίνητο που το έχει αποκτήσει με χρησικτησία, τότε δεν έχει στο όνομά του επίσημο συμβόλαιο – τίτλο. Πρέπει τότε να πείσει δύο μάρτυρες να υπογράψουν μία ένορκη βεβαίωση ενώπιον του Ειρηνοδίκου ή συμβολαιογράφου, στην οποία θα βεβαιώνουν ότι γνωρίζουν καλά ότι ο συγκεκριμένος δικαιούχος έχει στη νομή του, με την πεποίθηση ότι είναι δικό του, ένα ακίνητο, για περισσότερο από είκοσι έτη και ότι κανένας άλλος δεν έχει αμφισβητήσει το δικαίωμά του επί του εν λόγω ακινήτου.
Συχνά δεν απαιτείται ένα μόνο, αλλά περισσότερα συμβόλαια. Εάν επί παραδείγματι ο δικαιούχος απέκτησε το 1/2 του ακινήτου από κληρονομιά από την μητέρα του και το άλλο 1/2 από δωρεά από την αδελφή του, τότε πρέπει να καταθέσει δύο συμβόλαια, την αποδοχή κληρονομίας και την δωρεά. Εάν έχει και φωτοτυπία του πιστοποιητικού μεταγραφής, πρέπει να επισυνάψει και αυτό.
Εκτός από συμβόλαιο, για την δήλωση χρειάζεται και τοπογραφικό, όταν το ακίνητο βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλεως, είναι δηλαδή αγροτεμάχιο και είναι δύσκολο να εντοπισθεί στις αεροφωτογραφίες του Κτηματολογίου.
Επιπλέον απαιτείται έγγραφο που να αποδεικνύει τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) του δικαιούχου, που μπορεί να είναι αντίγραφο φορολογικών δηλώσεων, εκκαθαριστικού, ή άλλου δημοσίου εγγράφου που να αναγράφει τον ΑΦΜ. Πολλοί ομογενείς δεν έχουν ΑΦΜ, διότι απέκτησαν ακίνητα προ του 1998. Αυτοί πρέπει πρώτα να αποκτήσουν ΑΦΜ και μετά να υποβάλουν την δήλωση στο Κτηματολόγιο. Για να λάβουν ΑΦΜ πρέπει είτε να έρθουν αυτοπροσώπως στην Ελλάδα, είτε να στείλουν πληρεξούσιο σε εκπρόσωπό τους στην Ελλάδα, (συγγενή, έμπιστο φίλο ή δικηγόρο), μαζί με επικυρωμένη φωτοτυπία ελληνικής ταυτότητος, εάν έχουν, ή του διαβατηρίου ή της αδείας οδηγήσεώς τους.
Τέλος, θα πρέπει ο δηλών το ακίνητο, ή ο πληρεξούσιός του να πληρώσει στο κράτος 35 ευρώ ανά ακίνητο που έχει. Εάν τα ακίνητά του είναι αγροτεμάχια, τότε πληρώνει μέχρι δύο δικαιώματα (35Χ2=70 ευρώ).
Εάν ο δικαιούχος έχει κληρονομήσει το ακίνητο, αλλά δεν έχει ακόμα ρυθμίσει τα κληρονομικά του με αποδοχή σε συμβολαιογράφο ή κληρονομητήριο από το δικαστήριο και δεν προλαβαίνει εντός της προθεσμίας να αποκτήσει τα ανωτέρω έγγραφα, τότε πρέπει να υποβάλει εντός της προθεσμίας τουλάχιστον το συμβόλαιο κτήσεως του κληρονομουμένου, πιστοποιητικό από το Πρωτοδικείο ότι δεν υπάρχει διαθήκη ή την διαθήκη που υπάρχει και πιστοποιητικό ότι δεν έχει αποποιηθεί της κληρονομίας και αργότερα, μετά το τέλος της προθεσμίας, πρέπει να υπογράψει αποδοχή κληρονομίας ή να λάβει από το δικαστήριο κληρονομητήριο και να τα υποβάλει ακολούθως στο Κτηματολόγιο, έστω και μετά την λήξη της παρούσης προθεσμίας, που είναι το τέλος του 2008.
Εάν ο δικαιούχος ακινήτου δεν προβεί εμπροθέσμως σε ορθή δήλωση των δικαιωμάτων του στο Κτηματολόγιο, τότε θα του επιβληθούν πρόστιμα 500 – 1.000 ευρώ για κάθε ακίνητο που δεν έχει δηλώσει.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Το πρώτο έγγραφο που πρέπει να έχει κάποιος είναι ένα απλό (φωτοτυπικό) αντίγραφο του συμβολαίου με το οποίο απέκτησε το ακίνητο. Το συμβόλαιο αυτό μπορεί να είναι μία αγορά που έκανε, μία δωρεά που εδέχθη από κάποιον άλλον, μία γονική παροχή που έλαβε από έναν γονέα του, μία κατακυρωτική έκθεση, εάν το απέκτησε από πλειστηριασμό, ένα παραχωρητήριο, εάν το πήρε από το κράτος, μία αποδοχή κληρονομίας, ή ένα κληρονομητήριο, εάν το ακίνητο που δηλώνεται προέρχεται από κληρονομία, μία διανομή, εάν μοίρασε κοινή περιουσία με άλλους κλπ.
Εάν ο δικαιούχος δηλώνει ένα ακίνητο που το έχει αποκτήσει με χρησικτησία, τότε δεν έχει στο όνομά του επίσημο συμβόλαιο – τίτλο. Πρέπει τότε να πείσει δύο μάρτυρες να υπογράψουν μία ένορκη βεβαίωση ενώπιον του Ειρηνοδίκου ή συμβολαιογράφου, στην οποία θα βεβαιώνουν ότι γνωρίζουν καλά ότι ο συγκεκριμένος δικαιούχος έχει στη νομή του, με την πεποίθηση ότι είναι δικό του, ένα ακίνητο, για περισσότερο από είκοσι έτη και ότι κανένας άλλος δεν έχει αμφισβητήσει το δικαίωμά του επί του εν λόγω ακινήτου.
Συχνά δεν απαιτείται ένα μόνο, αλλά περισσότερα συμβόλαια. Εάν επί παραδείγματι ο δικαιούχος απέκτησε το 1/2 του ακινήτου από κληρονομιά από την μητέρα του και το άλλο 1/2 από δωρεά από την αδελφή του, τότε πρέπει να καταθέσει δύο συμβόλαια, την αποδοχή κληρονομίας και την δωρεά. Εάν έχει και φωτοτυπία του πιστοποιητικού μεταγραφής, πρέπει να επισυνάψει και αυτό.
Εκτός από συμβόλαιο, για την δήλωση χρειάζεται και τοπογραφικό, όταν το ακίνητο βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλεως, είναι δηλαδή αγροτεμάχιο και είναι δύσκολο να εντοπισθεί στις αεροφωτογραφίες του Κτηματολογίου.
Επιπλέον απαιτείται έγγραφο που να αποδεικνύει τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) του δικαιούχου, που μπορεί να είναι αντίγραφο φορολογικών δηλώσεων, εκκαθαριστικού, ή άλλου δημοσίου εγγράφου που να αναγράφει τον ΑΦΜ. Πολλοί ομογενείς δεν έχουν ΑΦΜ, διότι απέκτησαν ακίνητα προ του 1998. Αυτοί πρέπει πρώτα να αποκτήσουν ΑΦΜ και μετά να υποβάλουν την δήλωση στο Κτηματολόγιο. Για να λάβουν ΑΦΜ πρέπει είτε να έρθουν αυτοπροσώπως στην Ελλάδα, είτε να στείλουν πληρεξούσιο σε εκπρόσωπό τους στην Ελλάδα, (συγγενή, έμπιστο φίλο ή δικηγόρο), μαζί με επικυρωμένη φωτοτυπία ελληνικής ταυτότητος, εάν έχουν, ή του διαβατηρίου ή της αδείας οδηγήσεώς τους.
Τέλος, θα πρέπει ο δηλών το ακίνητο, ή ο πληρεξούσιός του να πληρώσει στο κράτος 35 ευρώ ανά ακίνητο που έχει. Εάν τα ακίνητά του είναι αγροτεμάχια, τότε πληρώνει μέχρι δύο δικαιώματα (35Χ2=70 ευρώ).
Εάν ο δικαιούχος έχει κληρονομήσει το ακίνητο, αλλά δεν έχει ακόμα ρυθμίσει τα κληρονομικά του με αποδοχή σε συμβολαιογράφο ή κληρονομητήριο από το δικαστήριο και δεν προλαβαίνει εντός της προθεσμίας να αποκτήσει τα ανωτέρω έγγραφα, τότε πρέπει να υποβάλει εντός της προθεσμίας τουλάχιστον το συμβόλαιο κτήσεως του κληρονομουμένου, πιστοποιητικό από το Πρωτοδικείο ότι δεν υπάρχει διαθήκη ή την διαθήκη που υπάρχει και πιστοποιητικό ότι δεν έχει αποποιηθεί της κληρονομίας και αργότερα, μετά το τέλος της προθεσμίας, πρέπει να υπογράψει αποδοχή κληρονομίας ή να λάβει από το δικαστήριο κληρονομητήριο και να τα υποβάλει ακολούθως στο Κτηματολόγιο, έστω και μετά την λήξη της παρούσης προθεσμίας, που είναι το τέλος του 2008.
Εάν ο δικαιούχος ακινήτου δεν προβεί εμπροθέσμως σε ορθή δήλωση των δικαιωμάτων του στο Κτηματολόγιο, τότε θα του επιβληθούν πρόστιμα 500 – 1.000 ευρώ για κάθε ακίνητο που δεν έχει δηλώσει.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Thursday, October 23, 2008
Πότε η σύζυγος χάνει την κληρονομιά του συζύγου του Χρήστου Ηλιόπουλου
Σύμφωνα με το νόμο στην Ελλάδα, ο σύζυγος που επιζεί κληρονομει πάντοτε τουλάχιστον ένα μέρος της περιουσίας του συζύγου του. Εάν ο θανών δεν αφήσει διαθήκη, ο επιζών σύζυγος λαμβάνει το 1/4 εξ αδιαιρέτου της κληρονομίας, εφόσον είχαν με τον θανόντα τουλάχιστον ένα παιδί. Εάν δεν είχαν παιδιά, τότε ο επιζών σύζυγος κληρονομεί το μισό της κληρονομίας, ενώ το άλλο μισό πηγαίνει στα αδέλφια του θανόντος.
Εάν ο θανών είχε συντάξει διαθήκη, στην οποία δεν αφήνει τίποτα στον επιζώντα σύζυγο, ο τελευταίος κληρονομεί οπωσδήποτε ένα μέρος της περιουσίας, που ορίζεται στο μισό εκείνου του ποσοστού που θα κληρονομούσε εάν δεν υπήρχε διαθήκη (νόμιμη μοίρα).
Υπάρχει, ωστόσο μία περίπτωση κατά την οποία ο επιζών σύζυγος δεν κληρονομεί τίποτα. Αυτό συμβαίνει όταν πριν πεθάνει ο σύζυγος, είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου, με κάποιον βάσιμο λόγο κλονισμού του μεταξύ τους γάμου. Εάν αποδειχθεί ότι η αγωγή εκείνη περιείχε έναν τουλάχιστον πραγματικό λόγο για τον οποίο έπρεπε να λυθεί ο μεταξύ τους γάμος, τότε ο επιζών σύζυγος δεν δικαιούται τίποτα από την περιουσία του θανόντος συζύγου του.
Μία σχετική υπόθεση έκρινε το Εφετείο Αθηνών με την υπ’ αριθ. 618/2007 απόφασή του. Τα πραγματικά περιστατικά αφορούσαν ένα ζευγάρι που παντρεύτηκε το έτος 1977. Το έτος 1988 διασπάσθηκε η έγγαμη συμβίωσή τους, διότι από τότε άρχισαν να ζουν χωριστά και δεν υπήρξε έκτοτε καμία επανασύνδεσή τους, δηλαδή δεν ξαναέζησαν μαζί ως σύζυγοι.
Στις αρχές του 1995 ο σύζυγος υπέβαλε στο δικαστήριο αγωγή διαζυγίου, λόγω τετραετούς διαστάσεως. Ο νόμος στην Ελλάδα προβλέπει ότι άν ο ένας σύζυγος αποδείξει στο δικαστήριο ότι ζούν χωριστά (εν διαστάσει) με την σύζυγό του για τουλάχιστον τέσσερα έτη, τότε το δικαστήριο λύνει τον γάμο με διαζύγιο, ανεξαρτήτως του εάν ο άλλος σύζυγος επιθυμεί το διαζύγιο ή όχι, αλλά και ανεξαρτήτως του ποιός από τους δύο συζύγους ευθύνεται για την τετραετή διάσταση. Δηλαδή, μπορεί το διαζύγιο να το ζητάει ακόμα και ο σύζυγος που έφυγε πριν από τέσσερα χρόνια από το σπίτι με πρόθεση να μείνει μέ άλλον σύντροφο.
Στην υπόθεσή μας λοιπόν ο σύζυγος υπέβαλε κατά της συζύγου του αγωγή διαζυγίου στις αρχές του 1995, με το αιτιολογικό ότι από το 1988, δηλαδή για επτά έτη ήταν εν διαστάσει. Λίγους μήνες μετά την άσκηση της αγωγής διαζυγίου, ο σύζυγος απεβίωσε.
Ο σύζυγος πριν πεθάνει συνέταξε διαθήκη, στην οποία δεν άφηνε τίποτα στην σύζυγό του. Η τελευταία άσκησε το δικαίωμα της νομίμου μοίρας, ζητώντας να κληρονομήσει τουλάχιστον το μισό όσων θα κληρονομούσε εάν δεν υπήρχε διαθήκη.
Όμως, τα αδέλφια του θανόντος συζύγου ήρθαν σε δικαστική διαμάχη με την σύζυγο, ισχυριζόμενα ότι επειδή ο αδελφός τους είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου πριν πεθάνει, η σύζυγός του δεν δικαιούται να λάβει τίποτα από την κληρονομία, ούτε καν τη νόμιμο μοίρα.
Το Εφετείο Αθηνών έκρινε ότι πράγματι, αφού ο σύζυγος προ του θανάτου του, είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου και αφού η αγωγή εκείνη ήταν βάσιμη, δηλαδή ήταν αληθές ότι οι σύζυγοι ήταν μεταξύ τους σε διάσταση για επτά χρόνια, από το 1988 έως το 1995, τότε η σύζυγος δεν δικαιούται καθόλου κληρονομικού μεριδίου επί της περιουσίας που άφησε ο θανών σύζυγός της, έστω κι αν όταν αυτός πέθανε δεν είχαν ακόμα τυπικά διαζευχθεί με δικαστική απόφαση. Αρκεί το γεγονός ότι εκείνος είχε ασκήσει κατά της συζύγου του μία βάσιμη αγωγή διαζυγίου.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Εάν ο θανών είχε συντάξει διαθήκη, στην οποία δεν αφήνει τίποτα στον επιζώντα σύζυγο, ο τελευταίος κληρονομεί οπωσδήποτε ένα μέρος της περιουσίας, που ορίζεται στο μισό εκείνου του ποσοστού που θα κληρονομούσε εάν δεν υπήρχε διαθήκη (νόμιμη μοίρα).
Υπάρχει, ωστόσο μία περίπτωση κατά την οποία ο επιζών σύζυγος δεν κληρονομεί τίποτα. Αυτό συμβαίνει όταν πριν πεθάνει ο σύζυγος, είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου, με κάποιον βάσιμο λόγο κλονισμού του μεταξύ τους γάμου. Εάν αποδειχθεί ότι η αγωγή εκείνη περιείχε έναν τουλάχιστον πραγματικό λόγο για τον οποίο έπρεπε να λυθεί ο μεταξύ τους γάμος, τότε ο επιζών σύζυγος δεν δικαιούται τίποτα από την περιουσία του θανόντος συζύγου του.
Μία σχετική υπόθεση έκρινε το Εφετείο Αθηνών με την υπ’ αριθ. 618/2007 απόφασή του. Τα πραγματικά περιστατικά αφορούσαν ένα ζευγάρι που παντρεύτηκε το έτος 1977. Το έτος 1988 διασπάσθηκε η έγγαμη συμβίωσή τους, διότι από τότε άρχισαν να ζουν χωριστά και δεν υπήρξε έκτοτε καμία επανασύνδεσή τους, δηλαδή δεν ξαναέζησαν μαζί ως σύζυγοι.
Στις αρχές του 1995 ο σύζυγος υπέβαλε στο δικαστήριο αγωγή διαζυγίου, λόγω τετραετούς διαστάσεως. Ο νόμος στην Ελλάδα προβλέπει ότι άν ο ένας σύζυγος αποδείξει στο δικαστήριο ότι ζούν χωριστά (εν διαστάσει) με την σύζυγό του για τουλάχιστον τέσσερα έτη, τότε το δικαστήριο λύνει τον γάμο με διαζύγιο, ανεξαρτήτως του εάν ο άλλος σύζυγος επιθυμεί το διαζύγιο ή όχι, αλλά και ανεξαρτήτως του ποιός από τους δύο συζύγους ευθύνεται για την τετραετή διάσταση. Δηλαδή, μπορεί το διαζύγιο να το ζητάει ακόμα και ο σύζυγος που έφυγε πριν από τέσσερα χρόνια από το σπίτι με πρόθεση να μείνει μέ άλλον σύντροφο.
Στην υπόθεσή μας λοιπόν ο σύζυγος υπέβαλε κατά της συζύγου του αγωγή διαζυγίου στις αρχές του 1995, με το αιτιολογικό ότι από το 1988, δηλαδή για επτά έτη ήταν εν διαστάσει. Λίγους μήνες μετά την άσκηση της αγωγής διαζυγίου, ο σύζυγος απεβίωσε.
Ο σύζυγος πριν πεθάνει συνέταξε διαθήκη, στην οποία δεν άφηνε τίποτα στην σύζυγό του. Η τελευταία άσκησε το δικαίωμα της νομίμου μοίρας, ζητώντας να κληρονομήσει τουλάχιστον το μισό όσων θα κληρονομούσε εάν δεν υπήρχε διαθήκη.
Όμως, τα αδέλφια του θανόντος συζύγου ήρθαν σε δικαστική διαμάχη με την σύζυγο, ισχυριζόμενα ότι επειδή ο αδελφός τους είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου πριν πεθάνει, η σύζυγός του δεν δικαιούται να λάβει τίποτα από την κληρονομία, ούτε καν τη νόμιμο μοίρα.
Το Εφετείο Αθηνών έκρινε ότι πράγματι, αφού ο σύζυγος προ του θανάτου του, είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου και αφού η αγωγή εκείνη ήταν βάσιμη, δηλαδή ήταν αληθές ότι οι σύζυγοι ήταν μεταξύ τους σε διάσταση για επτά χρόνια, από το 1988 έως το 1995, τότε η σύζυγος δεν δικαιούται καθόλου κληρονομικού μεριδίου επί της περιουσίας που άφησε ο θανών σύζυγός της, έστω κι αν όταν αυτός πέθανε δεν είχαν ακόμα τυπικά διαζευχθεί με δικαστική απόφαση. Αρκεί το γεγονός ότι εκείνος είχε ασκήσει κατά της συζύγου του μία βάσιμη αγωγή διαζυγίου.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Έννομο συμφέρον για ακύρωση διαθήκης του Χρήστου Ηλιόπουλου
Στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι για να συνταχθεί διαθήκη. Ο ένας είναι η δημόσια διαθήκη, η οποία συντάσσεται σε συμβολαιογράφο, μετά από μία αρκετά λεπτομερή διαδικασία.
Ο δεύτερος τρόπος συντάξεως διαθήκης είναι η λεγόμενη μυστική διαθήκη, η οποία συντάσσεται από τον διαθέτη, δηλ. εκείνον που γράφει την διαθήκη, σε ένα φύλλο χαρτί, κλείνεται σε έναν φάκελλο που σφραγίζεται και παραδίδεται σε συμβολαιογράφο.
Ο τρίτος τύπος διαθήκης είναι η ιδιόγραφος. Σ’ αυτήν την περίπτωση δεν απαιτείται η συμμετοχή συμβολαιογράφου. Ο διαθέτης γράφει με το δικό του και μόνο χέρι το κείμενο της διαθήκης σε ένα χαρτί, θέτει την χρονολογία και στο τέλος το όνομα και την υπογραφή του.
Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν μπορεί να ισχύσει ως διαθήκη και μάλιστα ιδιόγραφος, ένα κείμενο το οποίο έχει γραφεί από το χέρι άλλου προσώπου, έστω κι αν με το περιεχόμενο συμφωνεί ο διαθέτης, ακόμα κι αν αυτός έχει θέσει στο τέλος του κειμένου την υπογραφή του. Το κείμενο για να ισχύσει ως ιδιόγραφος διαθήκη πρέπει να έχει εξ ολοκλήρου γραφεί, χρονολογηθεί και υπογραφεί από τον ίδιο τον διαθέτη με τον δικό του γραφικό χαρακτήρα και κατά τον συνήθη τρόπο που γράφει και υπογράφει έγγραφα.
Πολύ συχνά αμφισβητείται η γνησιότητα μίας ιδιογράφου διαθήκης, συνήθως από κάποιον ή κάποιους που έχουν συμφέρον από την ακύρωση της διαθήκης, ώστε μετά την εξαφάνισή της να κληρονομήσουν αυτοί, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι, ή ως τιμώμενοι με άλλη, προγενέστερη διαθήκη, που θα ισχύσει, εάν ακυρωθεί η μεταγενέστερη.
Η προσβολή μίας διαθήκης γίνεται με αγωγή ακυρώσεως στο δικαστήριο. Ωστόσο, δεν μπορεί οποιοσδήποτε να ασκήσει αυτή την αγωγή επιδιώκοντας την ακύρωση της διαθήκης. Για να μπορεί να το κάνει πρέπει να έχει άμεσο έννομο συμφέρον. Τέτοιο έννομο συμφέρον έχουν οι εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του διαθέτη, εκείνοι δηλαδή που θα κληρονομήσουν εάν ακυρωθεί η διαθήκη (intestate heirs).
Έννομο συμφέρον έχουν επίσης και οι κληρονόμοι του εξ αδιαθέτου κληρονόμου, επί παραδείγματι ο εγγονός, που κληρονομεί την μητέρα του, για να ακυρώσει την φερόμενη ως ιδιόγραφο διαθήκη του πατέρα της (και παππού του), με την οποία δεν της αφήνει τίποτα από την περιουσία του.
Δυνατότητα προσβολής της διαθήκης ως άκυρης έχουν και οι δανειστές του εξ αδιαθέτου κληρονόμου, ο οποίος αμελεί να μεριμνήσει για την ακύρωση της διαθήκης. Σε μία υποθετική περίπτωση ο Γεώργιος Καλαματιανός χρωστάει χρήματα σε μία τράπεζα από δάνειο που έλαβε και που ήδη έχει καθυστερήσει να αποπληρώσει.
Ο Γεώργιος Καλαματιανός δεν έχει άλλη περιουσία στο όνομά του, ώστε η τράπεζα να μπορεί να την κατάσχει και να πάρει πίσω τα χρωστούμενα από το δάνειο που του είχε χορηγήσει. Λίγους μήνες μετά αποβιώνει ο πατέρας του Γεωργίου Καλαματιανού, αφήνοντας μεγάλη ακίνητη περιουσία στην Πύλο. Αφήνει, όμως, και μία ιδιόγραφο διαθήκη, στην οποία δεν δίνει τίποτα στον υιό του Γ. Καλαματιανό.
Όλοι γνωρίζουν ότι ο διαθέτης πατέρας ήταν βαριά άρρωστος, ανίκανος προς δικαιοπραξία και χωρίς πλήρη πνευματική διαύγεια κατά τον χρόνο που φέρεται ότι συνέταξε την ιδιόγραφο διαθήκη του, επομένως θα υπήρχαν αρκετά επιχειρήματα ώστε η διαθήκη του να ακυρωθεί. Ο Γ. Καλαματιανός, όμως, δεν προχωρεί σε αγωγή ακυρώσεως της διαθήκης του πατρός του, επειδή εάν η διαθήκη ακυρωθεί, θα πάρει μεν το μερίδιό του ως υιός και άρα εξ αδιαθέτου κληρονόμος, φοβάται όμως ότι το μερίδιό του αυτό θα έρθει μετά η τράπεζα να του το πάρει.
Εάν ο Γεώργιος Καλαματιανός δεν προχωρεί συνεπώς στην ακύρωση της ιδιογράφου διαθήκης του πατρός του, δύναται η ίδια η τράπεζα να ασκήσει αγωγή ακυρώσεως της διαθήκης, ως έχουσα έννομο συμφέρον, δεδομένου ότι ο κληρονόμος που αμελεί να ασκήσει αγωγή κατά της διαθήκης είναι οφειλέτης της και αν αυτός πάρει το μεριδιό του από την κληρονομία, τότε και η τράπεζα θα πάρει τα οφειλόμενα σε αυτήν από το δάνειο που του είχε χορηγήσει.
Παρόμοιο νομικό ζήτημα κρίθηκε και από το Εφετείο Αθηνών, στην υπ΄αριθ. 744/2007 απόφασή του.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Ο δεύτερος τρόπος συντάξεως διαθήκης είναι η λεγόμενη μυστική διαθήκη, η οποία συντάσσεται από τον διαθέτη, δηλ. εκείνον που γράφει την διαθήκη, σε ένα φύλλο χαρτί, κλείνεται σε έναν φάκελλο που σφραγίζεται και παραδίδεται σε συμβολαιογράφο.
Ο τρίτος τύπος διαθήκης είναι η ιδιόγραφος. Σ’ αυτήν την περίπτωση δεν απαιτείται η συμμετοχή συμβολαιογράφου. Ο διαθέτης γράφει με το δικό του και μόνο χέρι το κείμενο της διαθήκης σε ένα χαρτί, θέτει την χρονολογία και στο τέλος το όνομα και την υπογραφή του.
Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν μπορεί να ισχύσει ως διαθήκη και μάλιστα ιδιόγραφος, ένα κείμενο το οποίο έχει γραφεί από το χέρι άλλου προσώπου, έστω κι αν με το περιεχόμενο συμφωνεί ο διαθέτης, ακόμα κι αν αυτός έχει θέσει στο τέλος του κειμένου την υπογραφή του. Το κείμενο για να ισχύσει ως ιδιόγραφος διαθήκη πρέπει να έχει εξ ολοκλήρου γραφεί, χρονολογηθεί και υπογραφεί από τον ίδιο τον διαθέτη με τον δικό του γραφικό χαρακτήρα και κατά τον συνήθη τρόπο που γράφει και υπογράφει έγγραφα.
Πολύ συχνά αμφισβητείται η γνησιότητα μίας ιδιογράφου διαθήκης, συνήθως από κάποιον ή κάποιους που έχουν συμφέρον από την ακύρωση της διαθήκης, ώστε μετά την εξαφάνισή της να κληρονομήσουν αυτοί, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι, ή ως τιμώμενοι με άλλη, προγενέστερη διαθήκη, που θα ισχύσει, εάν ακυρωθεί η μεταγενέστερη.
Η προσβολή μίας διαθήκης γίνεται με αγωγή ακυρώσεως στο δικαστήριο. Ωστόσο, δεν μπορεί οποιοσδήποτε να ασκήσει αυτή την αγωγή επιδιώκοντας την ακύρωση της διαθήκης. Για να μπορεί να το κάνει πρέπει να έχει άμεσο έννομο συμφέρον. Τέτοιο έννομο συμφέρον έχουν οι εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του διαθέτη, εκείνοι δηλαδή που θα κληρονομήσουν εάν ακυρωθεί η διαθήκη (intestate heirs).
Έννομο συμφέρον έχουν επίσης και οι κληρονόμοι του εξ αδιαθέτου κληρονόμου, επί παραδείγματι ο εγγονός, που κληρονομεί την μητέρα του, για να ακυρώσει την φερόμενη ως ιδιόγραφο διαθήκη του πατέρα της (και παππού του), με την οποία δεν της αφήνει τίποτα από την περιουσία του.
Δυνατότητα προσβολής της διαθήκης ως άκυρης έχουν και οι δανειστές του εξ αδιαθέτου κληρονόμου, ο οποίος αμελεί να μεριμνήσει για την ακύρωση της διαθήκης. Σε μία υποθετική περίπτωση ο Γεώργιος Καλαματιανός χρωστάει χρήματα σε μία τράπεζα από δάνειο που έλαβε και που ήδη έχει καθυστερήσει να αποπληρώσει.
Ο Γεώργιος Καλαματιανός δεν έχει άλλη περιουσία στο όνομά του, ώστε η τράπεζα να μπορεί να την κατάσχει και να πάρει πίσω τα χρωστούμενα από το δάνειο που του είχε χορηγήσει. Λίγους μήνες μετά αποβιώνει ο πατέρας του Γεωργίου Καλαματιανού, αφήνοντας μεγάλη ακίνητη περιουσία στην Πύλο. Αφήνει, όμως, και μία ιδιόγραφο διαθήκη, στην οποία δεν δίνει τίποτα στον υιό του Γ. Καλαματιανό.
Όλοι γνωρίζουν ότι ο διαθέτης πατέρας ήταν βαριά άρρωστος, ανίκανος προς δικαιοπραξία και χωρίς πλήρη πνευματική διαύγεια κατά τον χρόνο που φέρεται ότι συνέταξε την ιδιόγραφο διαθήκη του, επομένως θα υπήρχαν αρκετά επιχειρήματα ώστε η διαθήκη του να ακυρωθεί. Ο Γ. Καλαματιανός, όμως, δεν προχωρεί σε αγωγή ακυρώσεως της διαθήκης του πατρός του, επειδή εάν η διαθήκη ακυρωθεί, θα πάρει μεν το μερίδιό του ως υιός και άρα εξ αδιαθέτου κληρονόμος, φοβάται όμως ότι το μερίδιό του αυτό θα έρθει μετά η τράπεζα να του το πάρει.
Εάν ο Γεώργιος Καλαματιανός δεν προχωρεί συνεπώς στην ακύρωση της ιδιογράφου διαθήκης του πατρός του, δύναται η ίδια η τράπεζα να ασκήσει αγωγή ακυρώσεως της διαθήκης, ως έχουσα έννομο συμφέρον, δεδομένου ότι ο κληρονόμος που αμελεί να ασκήσει αγωγή κατά της διαθήκης είναι οφειλέτης της και αν αυτός πάρει το μεριδιό του από την κληρονομία, τότε και η τράπεζα θα πάρει τα οφειλόμενα σε αυτήν από το δάνειο που του είχε χορηγήσει.
Παρόμοιο νομικό ζήτημα κρίθηκε και από το Εφετείο Αθηνών, στην υπ΄αριθ. 744/2007 απόφασή του.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Monday, October 6, 2008
Έφεση σε καταδικαστικές αποφάσεις ελληνικού δικαστηρίου του Χρήστου Ηλιόπουλου
Δεν είναι ανάγκη να είναι κάποιος εγκληματίας για να βρεθεί κατηγορούμενος σε ποινικό δικαστήριο. Σε πληθώρα περιπτώσεων ένας κατά τ’ άλλα νομοταγής πολίτης βρίσκεται κατηγορούμενος ότι διέπραξε ένα ποινικό αδίκημα. Μία από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι τα ποινικά αδικήματα που διαπράττονται κατά την οδήγηση αυτοκινήτου. Σε οποιονδήποτε μπορεί να τύχει μία στιγμή απροσεξίας, αποτέλεσμα της οποίας μπορεί να είναι σύγκρουση με άλλο αυτοκίνητο, τραυματισμός, παράσυρση πεζού κλπ.
Σε μία τέτοια υπόθεση, εκτός από την αποζημίωση που πρέπει να καταβληθεί σε εκείνον που δεν ευθύνεται για το ατύχημα, για την επισκευή του οχήματος, τα έξοδα νοσηλείας του τραυματισθέντος και τα χαμένα ημερομίσθιά του, σχηματίζεται και κατηγορητήριο σε βάρος του υπαιτίου οδηγού. Το αδίκημα για το οποίο μπορεί να κατηγορηθεί είναι σωματική βλάβη από αμέλεια, ή σε περίπτωση θανάτου, ανθρωποκτονία εξ αμελείας.
Ένας φιλήσυχος λοιπόν πολίτης, που μπορεί να είναι και ομογενής που είχε έρθει στην Ελλάδα για τις θερινές διακοπές του, είναι δυνατόν να βρεθεί στο εδώλιο του κατηγορουμένου αντιμέτωπος με φυλάκιση.
Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα όταν το ποινικό δικαστήριο ορίζεται μετά από χρόνια σε χρόνο όπου ο κατηγορούμενος ομογενής βρίσκεται εκτός Ελλάδος και δεν μπορεί να παρουσιασθεί αυτοπροσώπως στο δικαστήριο για να υπερασπισθεί τον εαυτό του.
Η δυνατότητα που του παρέχει ο νόμος τότε είναι να ορίσει πληρεξούσιο δικηγόρο, που θα εμφανισθεί στο δικαστήριο και θα υπερασπισθεί τον κατηγορούμενο, έστω κι αν αυτός βρίσκεται στην άλλη άκρη του κόσμου. Για να καταστεί αυτό δυνατό, πρέπει ο ομογενής να υπογράψει πληρεξούσιο στην χώρα κατοικίας του και να το αποστείλει αρκετό καιρό πριν την ημέρα του δικαστηρίου στον δικηγόρο του στην Ελλάδα.
Τί γίνεται ωστόσο εάν υπάρξει καταδικαστική απόφαση, που κρίνει ένοχο τον κατηγορούμενο και τον καταδικάζει σε μερικούς μήνες φυλάκισης; Μήπως ο ομογενής θα πρέπει τότε να φοβάται ότι εάν γυρίσει στην Ελλάδα θα συλληφθεί και θα οδηγηθεί στην φυλακή;
Η κατάσταση δεν είναι τόσο τραγική. Κατ’ αρχάς, εάν ο ομογενής που καταδικάσθηκε έχει λευκό ποινικό μητρώο, η ποινική του καταδίκη στην Ελλάδα θα είναι με αναστολή, δηλ. δεν υποχρεούται να εκτίσει την ποινή φυλακίσεως, ούτε καν να την εξαγοράσει. Απλώς, πρέπει για τα επόμενα τρία έτη να μην διαπράξει άλλο αδίκημα, διότι τότε η ποινή θα είναι εκτελεστή.
Υπάρχουν όμως πολλοί άνθρωποι που δεν επιθυμούν να έχουν μία καταδίκη στο ποινικό μητρώο τους. Έτσι, ακόμα κι αν η καταδίκη δεν έχει καμία ουσιαστική συνέπεια σε βάρος τους, αφού ούτε φυλακή πηγαίνουν, ούτε καν χρειάζεται να εξαγοράσουν την ποινή τους, παρά ταύτα πιστεύουν ότι είναι αθώοι και θέλουν να ασκήσουν έφεση, ώστε στο Εφετείο να έχουν πιθανότητες να αθωωθούν.
Εάν ο καταδικασθείς ήταν παρών στο δικαστήριο που τον καταδίκασε, έχει προθεσμία να ασκήσει έφεση εντός μόνο δέκα ημερών. Συνήθως η έφεση ασκείται αμέσως μετά το τέλος της δίκης που κατέληξε σε ποινική καταδίκη.
Η ίδια δεκαήμερη προθεσμία παρέχεται για άσκηση εφέσεως και όταν ο κατηγορούμενος δεν παραστάθηκε αυτοπροσώπως στο δικαστήριο, αλλά εκπροσωπήθηκε από δικηγόρο, αφού ο κατηγορούμενος είχε μείνει στην αλλοδαπή. Ο δικηγόρος που εκπροσώπησε τον κατηγορούμενο διά πληρεξουσίου που του είχε στείλει από το εξωτερικό ο ομογενής, θα έχει συνήθως και το δικαίωμα να ασκήσει έφεση για τον εντολέα του.
Στην περίπτωση όμως που ο ομογενής καταδικάσθηκε στην Ελλάδα χωρίς να είναι παρών (δηλαδή ερήμην) και δεν εκπροσωπήθηκε ούτε από δικηγόρο στην δίκη, εφόσον ο ομογενής είναι μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, έχει προθεσμία τριάντα ημερών για να ασκήσει έφεση. Μάλιστα, οι τριάντα ημέρες αρχίζουν να μετρούν όχι από την ημέρα της δίκης, αλλά από την ημέρα κατά την οποία του επιδόθηκε η καταδικαστική απόφαση.
Η επίδοση γίνεται είτε όταν το Προξενείο καλέσει τον ομογενή για να του δώσει την απόφαση, είτε με ανάρτηση της απόφασης στο Δημαρχείο της πόλεως όπου είχε την κατοικία του ο καταδικασθείς στην Ελλάδα, εάν το ελληνικό δικαστήριο δεν γνωρίζει ότι είναι κάτοικος εξωτερικού.
Όταν λοιπόν ομογενής καταδικασθεί ερήμην σε φυλάκιση στην Ελλάδα, μπορεί να ασκήσει έφεση εντός προθεσμίας τριάντα ημερών, μέσω δικηγόρου στην Ελλάδα, στον οποίο ο ομογενής πρέπει να στείλει πληρεξούσιο, που θα του παρέχει την εξουσία να ασκήσει έφεση στο όνομά του. Το κείμενο του πληρεξουσίου πρέπει να ετοιμάσει δικηγόρος Ελλάδος, που γνωρίζει πώς πρέπει να διατυπωθεί το πληρεξούσιο που θα υπογραφεί στο Προξενείο για να γίνει σωστά η έφεση και να μπορέσει ο ομογενής να έχει πιθανότητες αθωώσεως στο Εφετείο, ακόμα κι αν ο ίδιος δεν μπορεί να έλθει στην Ελλάδα.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Σε μία τέτοια υπόθεση, εκτός από την αποζημίωση που πρέπει να καταβληθεί σε εκείνον που δεν ευθύνεται για το ατύχημα, για την επισκευή του οχήματος, τα έξοδα νοσηλείας του τραυματισθέντος και τα χαμένα ημερομίσθιά του, σχηματίζεται και κατηγορητήριο σε βάρος του υπαιτίου οδηγού. Το αδίκημα για το οποίο μπορεί να κατηγορηθεί είναι σωματική βλάβη από αμέλεια, ή σε περίπτωση θανάτου, ανθρωποκτονία εξ αμελείας.
Ένας φιλήσυχος λοιπόν πολίτης, που μπορεί να είναι και ομογενής που είχε έρθει στην Ελλάδα για τις θερινές διακοπές του, είναι δυνατόν να βρεθεί στο εδώλιο του κατηγορουμένου αντιμέτωπος με φυλάκιση.
Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα όταν το ποινικό δικαστήριο ορίζεται μετά από χρόνια σε χρόνο όπου ο κατηγορούμενος ομογενής βρίσκεται εκτός Ελλάδος και δεν μπορεί να παρουσιασθεί αυτοπροσώπως στο δικαστήριο για να υπερασπισθεί τον εαυτό του.
Η δυνατότητα που του παρέχει ο νόμος τότε είναι να ορίσει πληρεξούσιο δικηγόρο, που θα εμφανισθεί στο δικαστήριο και θα υπερασπισθεί τον κατηγορούμενο, έστω κι αν αυτός βρίσκεται στην άλλη άκρη του κόσμου. Για να καταστεί αυτό δυνατό, πρέπει ο ομογενής να υπογράψει πληρεξούσιο στην χώρα κατοικίας του και να το αποστείλει αρκετό καιρό πριν την ημέρα του δικαστηρίου στον δικηγόρο του στην Ελλάδα.
Τί γίνεται ωστόσο εάν υπάρξει καταδικαστική απόφαση, που κρίνει ένοχο τον κατηγορούμενο και τον καταδικάζει σε μερικούς μήνες φυλάκισης; Μήπως ο ομογενής θα πρέπει τότε να φοβάται ότι εάν γυρίσει στην Ελλάδα θα συλληφθεί και θα οδηγηθεί στην φυλακή;
Η κατάσταση δεν είναι τόσο τραγική. Κατ’ αρχάς, εάν ο ομογενής που καταδικάσθηκε έχει λευκό ποινικό μητρώο, η ποινική του καταδίκη στην Ελλάδα θα είναι με αναστολή, δηλ. δεν υποχρεούται να εκτίσει την ποινή φυλακίσεως, ούτε καν να την εξαγοράσει. Απλώς, πρέπει για τα επόμενα τρία έτη να μην διαπράξει άλλο αδίκημα, διότι τότε η ποινή θα είναι εκτελεστή.
Υπάρχουν όμως πολλοί άνθρωποι που δεν επιθυμούν να έχουν μία καταδίκη στο ποινικό μητρώο τους. Έτσι, ακόμα κι αν η καταδίκη δεν έχει καμία ουσιαστική συνέπεια σε βάρος τους, αφού ούτε φυλακή πηγαίνουν, ούτε καν χρειάζεται να εξαγοράσουν την ποινή τους, παρά ταύτα πιστεύουν ότι είναι αθώοι και θέλουν να ασκήσουν έφεση, ώστε στο Εφετείο να έχουν πιθανότητες να αθωωθούν.
Εάν ο καταδικασθείς ήταν παρών στο δικαστήριο που τον καταδίκασε, έχει προθεσμία να ασκήσει έφεση εντός μόνο δέκα ημερών. Συνήθως η έφεση ασκείται αμέσως μετά το τέλος της δίκης που κατέληξε σε ποινική καταδίκη.
Η ίδια δεκαήμερη προθεσμία παρέχεται για άσκηση εφέσεως και όταν ο κατηγορούμενος δεν παραστάθηκε αυτοπροσώπως στο δικαστήριο, αλλά εκπροσωπήθηκε από δικηγόρο, αφού ο κατηγορούμενος είχε μείνει στην αλλοδαπή. Ο δικηγόρος που εκπροσώπησε τον κατηγορούμενο διά πληρεξουσίου που του είχε στείλει από το εξωτερικό ο ομογενής, θα έχει συνήθως και το δικαίωμα να ασκήσει έφεση για τον εντολέα του.
Στην περίπτωση όμως που ο ομογενής καταδικάσθηκε στην Ελλάδα χωρίς να είναι παρών (δηλαδή ερήμην) και δεν εκπροσωπήθηκε ούτε από δικηγόρο στην δίκη, εφόσον ο ομογενής είναι μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, έχει προθεσμία τριάντα ημερών για να ασκήσει έφεση. Μάλιστα, οι τριάντα ημέρες αρχίζουν να μετρούν όχι από την ημέρα της δίκης, αλλά από την ημέρα κατά την οποία του επιδόθηκε η καταδικαστική απόφαση.
Η επίδοση γίνεται είτε όταν το Προξενείο καλέσει τον ομογενή για να του δώσει την απόφαση, είτε με ανάρτηση της απόφασης στο Δημαρχείο της πόλεως όπου είχε την κατοικία του ο καταδικασθείς στην Ελλάδα, εάν το ελληνικό δικαστήριο δεν γνωρίζει ότι είναι κάτοικος εξωτερικού.
Όταν λοιπόν ομογενής καταδικασθεί ερήμην σε φυλάκιση στην Ελλάδα, μπορεί να ασκήσει έφεση εντός προθεσμίας τριάντα ημερών, μέσω δικηγόρου στην Ελλάδα, στον οποίο ο ομογενής πρέπει να στείλει πληρεξούσιο, που θα του παρέχει την εξουσία να ασκήσει έφεση στο όνομά του. Το κείμενο του πληρεξουσίου πρέπει να ετοιμάσει δικηγόρος Ελλάδος, που γνωρίζει πώς πρέπει να διατυπωθεί το πληρεξούσιο που θα υπογραφεί στο Προξενείο για να γίνει σωστά η έφεση και να μπορέσει ο ομογενής να έχει πιθανότητες αθωώσεως στο Εφετείο, ακόμα κι αν ο ίδιος δεν μπορεί να έλθει στην Ελλάδα.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Friday, September 26, 2008
Ο φόρος μεταβιβάσεως ακινήτου στην Ελλάδα του Χρήστου Ηλιόπουλου
Όταν κάποιος αγοράζει, ή με άλλον τρόπο αποκτά ένα ακίνητο στην Ελλάδα, καταβάλλει φόρο στο κράτος. Ο φόρος που καταβάλλει κάποιος για την απόκτηση ενός οποιουδήποτε ακινήτου στην Ελλάδα δεν είναι πάντα ο ίδιος, ούτε το ίδιο ποσοστό επί της αξίας του ακινήτου. Ο φόρος μεταβιβάσεως διαμορφώνεται βάσει ορισμένων δεδομένων της μεταβιβάσεως, όπως το είδος της μεταβιβάσεως (αγορά, δωρεά, γονική παροχή κλπ.), η συγγένεια των συμβαλλομένων μεταξύ τους, ο νομικός τρόπος με τον οποίο απέκτησε ο πωλητής το ακίνητο που πουλάει, το εάν αγοράζει ένας ή περισσότεροι το ακίνητο κλπ.
Ο βασικός φόρος μεταβιβάσεως που ο αγοραστής καταβάλλει στο κράτος προκειμένου να αγοράσει ένα ακίνητο στην Ελλάδα, εφόσον δεν είναι η πρώτη του κατοικία, είναι περίπου 9 – 11 % επί της αξίας που αναγράφει το συμβόλαιο της πωλήσεως. Αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις στις οποίες αυτός που σήμερα πουλάει είχε αποκτήσει την κυριότητα του ακινήτου που σήμερα πουλάει, πριν από τον 1-1-2006.
Εάν, αντιθέτως, σήμερα κάποιος αγοράζει από κάποιον που απέκτησε το πωλούμενο ακίνητο μετά την 1-1-2006, τότε θα καταβάλει φόρο στο κράτος μόνο 1% επί της αξίας που αναγράφεται στο συμβόλαιο και αφού έχει αφαιρεθεί πρώτα τυχόν αφορολόγητο για οιαδήποτε αιτία.
Αν όμως κάποιος αγοράζει σήμερα νεόδμητο ακίνητο από εργάλοβο – κατασκευαστή, τότε θα πληρώσει φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) ποσοστό 19% επί της αξίας του ακινήτου.
Εξάλλου, αυτός που πουλάει το ακίνητο συνήθως δεν πληρώνει καθόλου φόρο. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ακόμα και αυτός που πουλάει ένα ακίνητο πρέπει να πληρώσει φόρο για να μπορέσει να πωλήσει. Πρόκειται για την περίπτωση όπου κάποιος έχει αποκτήσει την κυριότητα ενός ακινήτου μετά την 1-1-2006. Εάν το μεταπωλήσει σε μεγαλύτερη τιμή από εκείνη που το αγόρασε, τότε θα καταβάλει φόρο, που υπολογίζεται σε ποσοστό επί του κέρδους του πωλητού.
Συγκεκριμένα, εάν κάποιος αγόρασε ένα ακίνητο τον Ιούνιο του 2006 (ήτοι μετά την 1-1-2006) έναντι ποσού 150.000 ευρώ και μετά από ένα έτος το πουλάει έναντι ποσού €170.000, τότε θα πρέπει να πληρώσει φόρο το 20% επί του κέρδους του, δηλ. το 20% των €20.000, δηλ. φόρος €4.000. Ο φόρος αυτός ονομάζεται φόρος υπερτιμήματος και ορίζεται σε ποσοστό 20% επί του εμφαινομένου κέρδους, εάν ο αγοραστής μεταπωλήσει το ακίνητό του εντός πέντε ετών από τότε που το αγόρασε.
Εάν το μεταπωλήσει εντός δέκα ετών από την αγορά του, τότε πληρώνει 10% επί του κέρδους του, ενώ εάν το μεταπωλήσει μετά από 15 έτη, ο φόρος υπερτιμήματος είναι 5% επί του κέρδους. Τέλος, εάν το μεταπωλήσει μετά από είκοσι έτη από τότε που το αγόρασε, τότε δεν πληρώνει καθόλου φόρο υπερτιμήματος.
Ο φόρος υπερτιμήματος ισχύει μόνο για εκείνον που αγόρασε ακίνητο μετά την 1-1-2006 και το μεταπωλεί. Εκείνος που αγόρασε ακίνητο προ της 1-1-2006, δεν πληρώνει φόρο υπερτιμήματος για την μεταπώληση του ακινήτου, ακόμα και όταν το μεταπωλεί σε τιμή μεγαλύτερη από εκείνη που το αγόρασε.
Ο φόρος δωρεάς είναι πολύ μικρός μεταξύ συγγενών α’ ή β’ βαθμού, δηλ. γονείς με τέκνα, μεταξύ συζύγων, ή μεταξύ αδελφών. Όσο πιο μακρινοί συγγενείς είναι οι συμβαλλόμενοι, τόσο μεγαλύτερος είναι ο φόρος δωρεάς.
Ο φόρος γονικής παροχής είναι μηδενικός για αξία ακινήτου έως 95.000 ευρώ. Εάν δηλαδή ένας γονεύς ματαβιβάσει με γονική παροχή στο παιδί του ένα ακίνητο που έχει αντικειμενική αξία έως 95.000 ευρώ, δεν πληρώνει φόρο γονικής παροχής. Για τα ποσά πάνω από 95.000 ευρώ, ο φόρος γονικής παροχής είναι μόλις 1%.
Τα ανωτέρω ποσά και ποσοστά μπορεί να τροποποιούνται κατά περίπτωση, ανάλογα με τις ειδικές συνθήκες κάθε υποθέσεως.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Ο βασικός φόρος μεταβιβάσεως που ο αγοραστής καταβάλλει στο κράτος προκειμένου να αγοράσει ένα ακίνητο στην Ελλάδα, εφόσον δεν είναι η πρώτη του κατοικία, είναι περίπου 9 – 11 % επί της αξίας που αναγράφει το συμβόλαιο της πωλήσεως. Αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις στις οποίες αυτός που σήμερα πουλάει είχε αποκτήσει την κυριότητα του ακινήτου που σήμερα πουλάει, πριν από τον 1-1-2006.
Εάν, αντιθέτως, σήμερα κάποιος αγοράζει από κάποιον που απέκτησε το πωλούμενο ακίνητο μετά την 1-1-2006, τότε θα καταβάλει φόρο στο κράτος μόνο 1% επί της αξίας που αναγράφεται στο συμβόλαιο και αφού έχει αφαιρεθεί πρώτα τυχόν αφορολόγητο για οιαδήποτε αιτία.
Αν όμως κάποιος αγοράζει σήμερα νεόδμητο ακίνητο από εργάλοβο – κατασκευαστή, τότε θα πληρώσει φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) ποσοστό 19% επί της αξίας του ακινήτου.
Εξάλλου, αυτός που πουλάει το ακίνητο συνήθως δεν πληρώνει καθόλου φόρο. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ακόμα και αυτός που πουλάει ένα ακίνητο πρέπει να πληρώσει φόρο για να μπορέσει να πωλήσει. Πρόκειται για την περίπτωση όπου κάποιος έχει αποκτήσει την κυριότητα ενός ακινήτου μετά την 1-1-2006. Εάν το μεταπωλήσει σε μεγαλύτερη τιμή από εκείνη που το αγόρασε, τότε θα καταβάλει φόρο, που υπολογίζεται σε ποσοστό επί του κέρδους του πωλητού.
Συγκεκριμένα, εάν κάποιος αγόρασε ένα ακίνητο τον Ιούνιο του 2006 (ήτοι μετά την 1-1-2006) έναντι ποσού 150.000 ευρώ και μετά από ένα έτος το πουλάει έναντι ποσού €170.000, τότε θα πρέπει να πληρώσει φόρο το 20% επί του κέρδους του, δηλ. το 20% των €20.000, δηλ. φόρος €4.000. Ο φόρος αυτός ονομάζεται φόρος υπερτιμήματος και ορίζεται σε ποσοστό 20% επί του εμφαινομένου κέρδους, εάν ο αγοραστής μεταπωλήσει το ακίνητό του εντός πέντε ετών από τότε που το αγόρασε.
Εάν το μεταπωλήσει εντός δέκα ετών από την αγορά του, τότε πληρώνει 10% επί του κέρδους του, ενώ εάν το μεταπωλήσει μετά από 15 έτη, ο φόρος υπερτιμήματος είναι 5% επί του κέρδους. Τέλος, εάν το μεταπωλήσει μετά από είκοσι έτη από τότε που το αγόρασε, τότε δεν πληρώνει καθόλου φόρο υπερτιμήματος.
Ο φόρος υπερτιμήματος ισχύει μόνο για εκείνον που αγόρασε ακίνητο μετά την 1-1-2006 και το μεταπωλεί. Εκείνος που αγόρασε ακίνητο προ της 1-1-2006, δεν πληρώνει φόρο υπερτιμήματος για την μεταπώληση του ακινήτου, ακόμα και όταν το μεταπωλεί σε τιμή μεγαλύτερη από εκείνη που το αγόρασε.
Ο φόρος δωρεάς είναι πολύ μικρός μεταξύ συγγενών α’ ή β’ βαθμού, δηλ. γονείς με τέκνα, μεταξύ συζύγων, ή μεταξύ αδελφών. Όσο πιο μακρινοί συγγενείς είναι οι συμβαλλόμενοι, τόσο μεγαλύτερος είναι ο φόρος δωρεάς.
Ο φόρος γονικής παροχής είναι μηδενικός για αξία ακινήτου έως 95.000 ευρώ. Εάν δηλαδή ένας γονεύς ματαβιβάσει με γονική παροχή στο παιδί του ένα ακίνητο που έχει αντικειμενική αξία έως 95.000 ευρώ, δεν πληρώνει φόρο γονικής παροχής. Για τα ποσά πάνω από 95.000 ευρώ, ο φόρος γονικής παροχής είναι μόλις 1%.
Τα ανωτέρω ποσά και ποσοστά μπορεί να τροποποιούνται κατά περίπτωση, ανάλογα με τις ειδικές συνθήκες κάθε υποθέσεως.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
Tuesday, August 19, 2008
Καταδολίευση δανειστών με γονική παροχή του Χρήστου Ηλιόπουλου
Ο νόμος στην Ελλάδα ορίζει ότι όταν κάποιος οφείλει χρήματα (οφειλέτης) σε κάποιον άλλον (δανειστή), ο οφειλέτης δεν μπορεί να πωλήσει ή γενικώς να μεταβιβάσει περιουσιακά του στοιχεία σε τρίτους με σκοπό να αποφύγει την κατάσχεση της περιουσίας του από τον δανειστή του και εάν το κάνει, η μεταβίβαση μπορεί να ακυρωθεί από το δικαστήριο.
Τί γίνεται όμως στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν πωλήσει το ακίνητό του σε έναν τρίτο, ξένο, οπότε θα προκύπτει δόλος αποφυγής του δανειστή του, αλλά μεταβιβάσει ακίνητο από την περιουσία του στα παιδιά του λόγω γονικής παροχής; Θεωρείται και αυτή η μεταβίβαση (γονική παροχή) καταδολίευση δανειστών, ή μήπως όχι, αφού γίνεται από ηθικό καθήκον για να βοηθήσει τα παιδιά του και όχι για να εξαπατήσει τους δανειστές του;
Η απάντηση που έδωσε το Εφετείο Πατρών είναι ότι και η μεταβίβαση με γονική παροχή από τον οφειλέτη προς τα ανήλικα τέκνα του θεωρείται καταδολίευση δανειστών και πρέπει να ακυρωθεί. Το δικαστήριο έκρινε ότι ο οφειλέτης πρώτα πρέπει να πληρώσει τις νομικές υποχρεώσεις του και μετά να καλύψει τα ηθικά καθήκοντά του.
Με την υπ΄αριθ. 906/2005 απόφασή του το Εφετείο Πατρών κλήθηκε να κρίνει υπόθεση, στην οποία ο οφειλέτης είχε συνάψει σύμβαση αλληλόχρεου λογαριασμού ως εγγυητής για πίστωση που έλαβε η ομόρρυθμη εταιρεία στην οποία εταίρος ήταν αυτός και η σύζυγός του. Η τράπεζα έθεσε στην διάθεση της εταιρείας ένα χρηματικό ποσό ως πίστωση, που χρησιμοποίησε η εταιρεία για την εμπορία της.
Αργότερα, ο αλληλόχρεος λογαριασμός έκλεισε, με χρεωστικό υπόλοιπο 41 εκατομμύρια δρχ., τα οποία έπρεπε να καταβάλει στην τράπεζα η εταιρεία, άλλως οι εταίροι, δηλ. ο οφειλέτης με την σύζυγό του.
Το μόνο περιουσιακό στοιχείο που είχαν στο όνομά τους οι δύο σύζυγοι – οφειλέτες ήταν ένα ακίνητο στην Ηλεία. Με δύο συμβόλαια γονικής παροχής οι δύο σύζυγοι μεταβίβασαν το ακίνητό τους αυτό στα δύο ανήλικα παιδιά τους, με γονική παροχή. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η τράπεζα δεν μπορούσε να εξεύρει άλλα περιουσιακά στοιχεία στο όνομα των οφειλετών για να ικανοποιήσει την αξίωσή της από τα 41.000.000 δρχ. που είχε δανείσει στην εταιρεία τους.
Το επόμενο βήμα της τράπεζας ήταν να κινηθεί δικαστικώς κατά των δύο συζύγων με αγωγή, διά της οποίας ζητούσε από το δικαστήριο να ακυρώσει τις δύο πράξεις γονικής παροχής του ακινήτου, ώστε να επανέλθει αυτό στην κυριότητα των δύο συζύγων – οφειλετών και στη συνέχεια δια της κατασχέσεως και του πλειστηριασμού η τράπεζα να λάβει τμήμα των χρημάτων της.
Οι δύο σύζυγοι ισχυρίσθηκαν στο δικαστήριο ότι δεν εξαπάτησαν την τράπεζα με την μεταβίβαση του περιουσιακού τους στοιχείου στα παιδιά τους, αλλά απλώς εκπλήρωσαν την ηθική υποχρέωσή τους προς αυτά με γονική παροχή. Τόσο το Πρωτοδικείο Αμαλιάδος όσο και το Εφετείο Πατρών δεν δέχθηκαν τον ισχυρισμό αυτόν των γονέων – οφειλετών, διότι έκριναν ότι οι γονείς πρώτα έπρεπε να ρυθμίσουν τη νομική τους υποχρέωση έναντι του δανειστή τους από την άσκηση της εμπορίας τους και μετά να επιμεληθούν της ηθικής υποχρεώσεως τους έναντι των τέκνων τους.
Εξάλλου, είπε το δικαστήριο, τα παιδιά ήταν ανήλικα κατά τον χρόνο που έγιναν οι δύο πράξεις γονικής παροχής και αυτά δεν εδύναντο να γνωρίζουν ότι με την γονική παροχή θίγονται τα δικαιώματα της τράπεζας. Αντιθέτως, οι γονείς, που ήταν οι αντιπρόσωποι των ανηλίκων τέκνων τους, γνώριζαν πολύ καλά όταν έκαναν την γονική παροχή ότι οφείλουν χρήματα στην τράπεζα και προέβησαν στην γονική παροχή με σκοπό να στερήσουν την τράπεζα από την ικανοποίηση των αξιώσεώς της.
Με το σκεπτικό αυτό το Εφετείο Πατρών απέρριψε την έφεση των γονέων – οφειλετών και επεκύρωσε την πρωτόδικο απόφαση, διά της οποίας ακυρώνονταν οι δύο πράξεις γονικής παροχής και το ακίνητο επέστρεφε στην κυριότητα των γονένων – οφειλετών, ώστε να μπορέσει η τράπεζα να ασκήσει την αξίωσή της από το δάνειο που τους είχε καταβάλει και που δεν είχαν αποπληρώσει.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Τί γίνεται όμως στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν πωλήσει το ακίνητό του σε έναν τρίτο, ξένο, οπότε θα προκύπτει δόλος αποφυγής του δανειστή του, αλλά μεταβιβάσει ακίνητο από την περιουσία του στα παιδιά του λόγω γονικής παροχής; Θεωρείται και αυτή η μεταβίβαση (γονική παροχή) καταδολίευση δανειστών, ή μήπως όχι, αφού γίνεται από ηθικό καθήκον για να βοηθήσει τα παιδιά του και όχι για να εξαπατήσει τους δανειστές του;
Η απάντηση που έδωσε το Εφετείο Πατρών είναι ότι και η μεταβίβαση με γονική παροχή από τον οφειλέτη προς τα ανήλικα τέκνα του θεωρείται καταδολίευση δανειστών και πρέπει να ακυρωθεί. Το δικαστήριο έκρινε ότι ο οφειλέτης πρώτα πρέπει να πληρώσει τις νομικές υποχρεώσεις του και μετά να καλύψει τα ηθικά καθήκοντά του.
Με την υπ΄αριθ. 906/2005 απόφασή του το Εφετείο Πατρών κλήθηκε να κρίνει υπόθεση, στην οποία ο οφειλέτης είχε συνάψει σύμβαση αλληλόχρεου λογαριασμού ως εγγυητής για πίστωση που έλαβε η ομόρρυθμη εταιρεία στην οποία εταίρος ήταν αυτός και η σύζυγός του. Η τράπεζα έθεσε στην διάθεση της εταιρείας ένα χρηματικό ποσό ως πίστωση, που χρησιμοποίησε η εταιρεία για την εμπορία της.
Αργότερα, ο αλληλόχρεος λογαριασμός έκλεισε, με χρεωστικό υπόλοιπο 41 εκατομμύρια δρχ., τα οποία έπρεπε να καταβάλει στην τράπεζα η εταιρεία, άλλως οι εταίροι, δηλ. ο οφειλέτης με την σύζυγό του.
Το μόνο περιουσιακό στοιχείο που είχαν στο όνομά τους οι δύο σύζυγοι – οφειλέτες ήταν ένα ακίνητο στην Ηλεία. Με δύο συμβόλαια γονικής παροχής οι δύο σύζυγοι μεταβίβασαν το ακίνητό τους αυτό στα δύο ανήλικα παιδιά τους, με γονική παροχή. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η τράπεζα δεν μπορούσε να εξεύρει άλλα περιουσιακά στοιχεία στο όνομα των οφειλετών για να ικανοποιήσει την αξίωσή της από τα 41.000.000 δρχ. που είχε δανείσει στην εταιρεία τους.
Το επόμενο βήμα της τράπεζας ήταν να κινηθεί δικαστικώς κατά των δύο συζύγων με αγωγή, διά της οποίας ζητούσε από το δικαστήριο να ακυρώσει τις δύο πράξεις γονικής παροχής του ακινήτου, ώστε να επανέλθει αυτό στην κυριότητα των δύο συζύγων – οφειλετών και στη συνέχεια δια της κατασχέσεως και του πλειστηριασμού η τράπεζα να λάβει τμήμα των χρημάτων της.
Οι δύο σύζυγοι ισχυρίσθηκαν στο δικαστήριο ότι δεν εξαπάτησαν την τράπεζα με την μεταβίβαση του περιουσιακού τους στοιχείου στα παιδιά τους, αλλά απλώς εκπλήρωσαν την ηθική υποχρέωσή τους προς αυτά με γονική παροχή. Τόσο το Πρωτοδικείο Αμαλιάδος όσο και το Εφετείο Πατρών δεν δέχθηκαν τον ισχυρισμό αυτόν των γονέων – οφειλετών, διότι έκριναν ότι οι γονείς πρώτα έπρεπε να ρυθμίσουν τη νομική τους υποχρέωση έναντι του δανειστή τους από την άσκηση της εμπορίας τους και μετά να επιμεληθούν της ηθικής υποχρεώσεως τους έναντι των τέκνων τους.
Εξάλλου, είπε το δικαστήριο, τα παιδιά ήταν ανήλικα κατά τον χρόνο που έγιναν οι δύο πράξεις γονικής παροχής και αυτά δεν εδύναντο να γνωρίζουν ότι με την γονική παροχή θίγονται τα δικαιώματα της τράπεζας. Αντιθέτως, οι γονείς, που ήταν οι αντιπρόσωποι των ανηλίκων τέκνων τους, γνώριζαν πολύ καλά όταν έκαναν την γονική παροχή ότι οφείλουν χρήματα στην τράπεζα και προέβησαν στην γονική παροχή με σκοπό να στερήσουν την τράπεζα από την ικανοποίηση των αξιώσεώς της.
Με το σκεπτικό αυτό το Εφετείο Πατρών απέρριψε την έφεση των γονέων – οφειλετών και επεκύρωσε την πρωτόδικο απόφαση, διά της οποίας ακυρώνονταν οι δύο πράξεις γονικής παροχής και το ακίνητο επέστρεφε στην κυριότητα των γονένων – οφειλετών, ώστε να μπορέσει η τράπεζα να ασκήσει την αξίωσή της από το δάνειο που τους είχε καταβάλει και που δεν είχαν αποπληρώσει.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Wednesday, August 6, 2008
Παραδείγματα δηλώσεως Κτηματολογίου του Χρήστου Ηλιόπουλου
Όλοι όσοι διαθέτουν ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα πρέπει να γνωρίζουν ότι, εάν διαμένουν στην Ελλάδα, έχουν προθεσμία μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2008 για να δηλώσουν τα ακίνητά τους στο Κτηματολόγιο. Εάν διαμένουν μονίμως εκτός Ελλάδος, τότε η προθεσμία είναι μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2008.
Μέχρι σήμερα δεν έχει ανακοινωθεί από το Υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. κάποια παράταση στις ανωτέρω προθεσμίες, αν και γνωρίζοντας την ελληνική πραγματικότητα, η παράταση πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανή, δεδομένου ότι μόνο περί το 15% των ακινήτων έχουν δηλωθεί από τα μέσα Ιουνίου 2008 μέχρι σήμερα.
Τα είδη της κυριότητας, νομής και κατοχής ακινήτων στην Ελλάδα είναι πολλά και συχνά χρειάζεται ειδικός για να συμπληρώσει την δήλωση. Υπάρχουν όμως και κάποιες πιο συχνές περιπτώσεις ακινήτων που καλύπτουν ένα μεγάλο αριθμό ιδιοκτητών, στις οποίες η δήλωση του Κτηματολογίου μπορεί να περιγραφεί ως εξής:
Παράδειγμα 1. Ο ιδιοκτήτης αγόρασε το οικόπεδο και μετά έχτισε μονοκατοικία. Η δήλωση θα περιλαμβάνει την διεύθυνση του οικοπέδου (πόλη/χωριό, νομό, ταχυδρομικό κώδικα) και ενδεχομένως τοπογραφικό διάγραμμα, εάν το οικόπεδο με την μονοκατοικία είναι εκτός σχεδίου πόλεως. Θα δηλωθούν τα τετραγωνικά μέτρα του οικοπέδου, καθώς και τα τετραγωνικά μέτρα της μονοκατοικίας, όπως και ο αριθμός του συμβολαίου με το οποίο αγοράσθηκε το οικόπεδο, το όνομα του συμβολαιογράφου που συνέταξε το συμβόλαιο αγοράς του οικοπέδου, καθώς και πιστοποιητικό μεταγραφής του συμβολαίου από το υποθηκοφυλακείο, εάν είναι δυνατόν.
Παράδειγμα 2. Δύο αδέλφια αγοράζουν ή κληρονομούν οικόπεδο επί του οποίου χτίζουν δύο μονοκατοικίες, μία για καθένα αδελφό. Εάν δεν έχουν κάνει σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας σε συμβολαιογράφο, τότε καθένας από τα δύο αδέλφια θα κάνει ξεχωριστή δήλωση, στην οποία θα γράφει ότι έχει το 50% εξ αδιαιρέτου του οικοπέδου, καθώς και το 50% και των δύο σπιτιών, δηλ. καθένας τους θα δηλώσει και τα δύο σπίτια.
Εάν όμως έχουν κάνει σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας, τότε ο κάθε αδελφός θα δηλώσει ότι έχει το 50% του οικοπέδου, και το 100% της μίας μονοκατοικίας.
Παράδειγμα 3. Ο ιδιοκτήτης διαμερίσματος πολυκατοικίας θα το δηλώσει με τα τετραγωνικά του διαμερίσματος, καθώς και το συμβόλαιο αγοράς του, τον όροφο του διαμερίσματος και την διεύθυνση του ακινήτου. Εάν έχει και αποθήκη, που έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην πολυκατοικία, τότε θα δηλώσει ως ξεχωριστό δικαίωμα και την αποθήκη, για την οποία όμως θα πληρώσει στο Κτηματολόγιο (μέσω τραπέζης) 20 ευρώ, ενώ για το διαμέρισμα θα πληρώσει 35 ευρώ.
Παράδειγμα 4. Ιδιοκτήτης οκτώ αγροτεμαχίων, δηλ. κτημάτων εκτός σχεδίου, θα πρέπει στην δήλωση να γράψει και τα οκτώ αγροτεμάχια, το καθένα με τα τετραγωνικά του και το συμβόλαιο κτήσεώς τους, είτε με αγορά, είτε με αποδοχή κληρονομίας, είτε με δωρεά κλπ. Σημειώνεται όμως ότι δεν θα πληρώσει στο Κτηματολόγιο 8 Χ 35 ευρώ = 280 ευρώ, αλλά μόνο για τα δύο πρώτα αγροτεμάχια, ήτοι θα πληρώσει 2 Χ 35 = 70 ευρώ. Για τα αγροτεμάχια χρειάζεται και τοπογραφικό, παλαιό ή καινούργιο, που να απεικονίζει την θέση κάθε αγροτεμαχίου, ώστε να είναι δυνατός ο εντοπισμός του ακινήτου από τις αεροφωτογραφίες.
Παράδειγμα 5. Επτά αδέλφια έχουν κληρονομήσει μαζί με την μητέρα τους ένα οικόπεδο. Όλοι τους έχουν από ένα εξ αδιαιρέτου μερίδιο του οικοπέδου. Θα πρέπει να υποβάλουν ο καθένας τους ξεχωριστή δήλωση στο Κτηματολόγιο, με το ποσοστό συνιδιοκτησίας εκάστου και το συμβόλαιο αποδοχής κληρονομίας. Το πιστοποιητικό μεταγραφής από το υποθηκοφυλακείο βοηθάει, εάν υπάρχει, δεν είναι όμως υποχρεωτικό.
Παράδειγμα 6. Τρία παιδιά μαζί με τον πατέρα τους κληρονόμησαν από την μητέρα τους μία μονοκατοικία με το οικόπεδό της. Δεν έχουν όμως ακόμα υπογράψει αποδοχή κληρονομίας σε συμβολαιογράφο, ούτε έχουν εκδώσει κληρονομητήριο από το Δικαστήριο. Πώς θα δηλώσουν το κληρονομικό μερίδιό τους στο Κτηματολόγιο, αφού ακόμα δεν έχουν επίσημο τίτλο;
Κατ’ αρχάς πρέπει να προσπαθήσουν να κάνουν τώρα αποδοχή κληρονομίας. Εάν μένουν στο εξωτερικό, έχουν προθεσμία μέχρι τέλους Δεκεμβρίου 2008, ενώ είναι πολύ πιθανό να δοθεί και παράταση. Εάν δεν προλαβαίνουν να το κάνουν, τότε πρέπει να δηλώσουν στο Κτηματολόγιο το ποσοστό που καθένας τους κληρονομεί, τον τίτλο (συμβόλαιο) κτήσεως του ακινήτου που είχε η μητέρα τους, καθώς και να υποβάλουν πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης της μητρός τους, ή αντίγραφο της διαθήκης, εάν υπάρχει, ληξιαρχική πράξη θανάτου, καθώς και πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών που θα εκδοθεί από τον Δήμο όπου ήταν γεννημένη/εγγεγραμμένη η μητέρα τους.
Εάν η μητέρα δεν ήταν γραμμένη σε Δήμο στην Ελλάδα, διότι π.χ. ήταν Ελληνίδα, αλλά γεννημένη στη Ρουμανία, ή στην Κωνσταντινούπολή, ή στην Ίμβρο, ή στις ΗΠΑ/Καναδά/Αυστραλία, τότε αντί για πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, υποβάλλεται μόνο η υπεύθυνη δήλωση δύο μαρτύρων που βεβαιώνουν ποιούς συγγενείς άφησε η θανούσα μητέρα.
Τα κληρονομιαία ακίνητα θα καταγραφούν μεν από το Κτηματολόγιο, αλλά θα υπάρχει η ένδειξη ότι εκκρεμεί η αποδοχή κληρονομίας, που οι κληρονόμοι πρέπει να υπογράψουν το γρηγορώτερο δυνατόν και να την υποβάλουν συμπληρωματικώς στο Κτηματολόγιο, ώστε το εξ αδιαιρέτου δικαίωμα εκάστου κληρονόμου (τρία παιδιά και ο πατέρας τους) επί της μονοκατοικίας και του οικοπέδου να γίνει οριστικό.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Μέχρι σήμερα δεν έχει ανακοινωθεί από το Υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. κάποια παράταση στις ανωτέρω προθεσμίες, αν και γνωρίζοντας την ελληνική πραγματικότητα, η παράταση πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανή, δεδομένου ότι μόνο περί το 15% των ακινήτων έχουν δηλωθεί από τα μέσα Ιουνίου 2008 μέχρι σήμερα.
Τα είδη της κυριότητας, νομής και κατοχής ακινήτων στην Ελλάδα είναι πολλά και συχνά χρειάζεται ειδικός για να συμπληρώσει την δήλωση. Υπάρχουν όμως και κάποιες πιο συχνές περιπτώσεις ακινήτων που καλύπτουν ένα μεγάλο αριθμό ιδιοκτητών, στις οποίες η δήλωση του Κτηματολογίου μπορεί να περιγραφεί ως εξής:
Παράδειγμα 1. Ο ιδιοκτήτης αγόρασε το οικόπεδο και μετά έχτισε μονοκατοικία. Η δήλωση θα περιλαμβάνει την διεύθυνση του οικοπέδου (πόλη/χωριό, νομό, ταχυδρομικό κώδικα) και ενδεχομένως τοπογραφικό διάγραμμα, εάν το οικόπεδο με την μονοκατοικία είναι εκτός σχεδίου πόλεως. Θα δηλωθούν τα τετραγωνικά μέτρα του οικοπέδου, καθώς και τα τετραγωνικά μέτρα της μονοκατοικίας, όπως και ο αριθμός του συμβολαίου με το οποίο αγοράσθηκε το οικόπεδο, το όνομα του συμβολαιογράφου που συνέταξε το συμβόλαιο αγοράς του οικοπέδου, καθώς και πιστοποιητικό μεταγραφής του συμβολαίου από το υποθηκοφυλακείο, εάν είναι δυνατόν.
Παράδειγμα 2. Δύο αδέλφια αγοράζουν ή κληρονομούν οικόπεδο επί του οποίου χτίζουν δύο μονοκατοικίες, μία για καθένα αδελφό. Εάν δεν έχουν κάνει σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας σε συμβολαιογράφο, τότε καθένας από τα δύο αδέλφια θα κάνει ξεχωριστή δήλωση, στην οποία θα γράφει ότι έχει το 50% εξ αδιαιρέτου του οικοπέδου, καθώς και το 50% και των δύο σπιτιών, δηλ. καθένας τους θα δηλώσει και τα δύο σπίτια.
Εάν όμως έχουν κάνει σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας, τότε ο κάθε αδελφός θα δηλώσει ότι έχει το 50% του οικοπέδου, και το 100% της μίας μονοκατοικίας.
Παράδειγμα 3. Ο ιδιοκτήτης διαμερίσματος πολυκατοικίας θα το δηλώσει με τα τετραγωνικά του διαμερίσματος, καθώς και το συμβόλαιο αγοράς του, τον όροφο του διαμερίσματος και την διεύθυνση του ακινήτου. Εάν έχει και αποθήκη, που έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην πολυκατοικία, τότε θα δηλώσει ως ξεχωριστό δικαίωμα και την αποθήκη, για την οποία όμως θα πληρώσει στο Κτηματολόγιο (μέσω τραπέζης) 20 ευρώ, ενώ για το διαμέρισμα θα πληρώσει 35 ευρώ.
Παράδειγμα 4. Ιδιοκτήτης οκτώ αγροτεμαχίων, δηλ. κτημάτων εκτός σχεδίου, θα πρέπει στην δήλωση να γράψει και τα οκτώ αγροτεμάχια, το καθένα με τα τετραγωνικά του και το συμβόλαιο κτήσεώς τους, είτε με αγορά, είτε με αποδοχή κληρονομίας, είτε με δωρεά κλπ. Σημειώνεται όμως ότι δεν θα πληρώσει στο Κτηματολόγιο 8 Χ 35 ευρώ = 280 ευρώ, αλλά μόνο για τα δύο πρώτα αγροτεμάχια, ήτοι θα πληρώσει 2 Χ 35 = 70 ευρώ. Για τα αγροτεμάχια χρειάζεται και τοπογραφικό, παλαιό ή καινούργιο, που να απεικονίζει την θέση κάθε αγροτεμαχίου, ώστε να είναι δυνατός ο εντοπισμός του ακινήτου από τις αεροφωτογραφίες.
Παράδειγμα 5. Επτά αδέλφια έχουν κληρονομήσει μαζί με την μητέρα τους ένα οικόπεδο. Όλοι τους έχουν από ένα εξ αδιαιρέτου μερίδιο του οικοπέδου. Θα πρέπει να υποβάλουν ο καθένας τους ξεχωριστή δήλωση στο Κτηματολόγιο, με το ποσοστό συνιδιοκτησίας εκάστου και το συμβόλαιο αποδοχής κληρονομίας. Το πιστοποιητικό μεταγραφής από το υποθηκοφυλακείο βοηθάει, εάν υπάρχει, δεν είναι όμως υποχρεωτικό.
Παράδειγμα 6. Τρία παιδιά μαζί με τον πατέρα τους κληρονόμησαν από την μητέρα τους μία μονοκατοικία με το οικόπεδό της. Δεν έχουν όμως ακόμα υπογράψει αποδοχή κληρονομίας σε συμβολαιογράφο, ούτε έχουν εκδώσει κληρονομητήριο από το Δικαστήριο. Πώς θα δηλώσουν το κληρονομικό μερίδιό τους στο Κτηματολόγιο, αφού ακόμα δεν έχουν επίσημο τίτλο;
Κατ’ αρχάς πρέπει να προσπαθήσουν να κάνουν τώρα αποδοχή κληρονομίας. Εάν μένουν στο εξωτερικό, έχουν προθεσμία μέχρι τέλους Δεκεμβρίου 2008, ενώ είναι πολύ πιθανό να δοθεί και παράταση. Εάν δεν προλαβαίνουν να το κάνουν, τότε πρέπει να δηλώσουν στο Κτηματολόγιο το ποσοστό που καθένας τους κληρονομεί, τον τίτλο (συμβόλαιο) κτήσεως του ακινήτου που είχε η μητέρα τους, καθώς και να υποβάλουν πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης της μητρός τους, ή αντίγραφο της διαθήκης, εάν υπάρχει, ληξιαρχική πράξη θανάτου, καθώς και πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών που θα εκδοθεί από τον Δήμο όπου ήταν γεννημένη/εγγεγραμμένη η μητέρα τους.
Εάν η μητέρα δεν ήταν γραμμένη σε Δήμο στην Ελλάδα, διότι π.χ. ήταν Ελληνίδα, αλλά γεννημένη στη Ρουμανία, ή στην Κωνσταντινούπολή, ή στην Ίμβρο, ή στις ΗΠΑ/Καναδά/Αυστραλία, τότε αντί για πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, υποβάλλεται μόνο η υπεύθυνη δήλωση δύο μαρτύρων που βεβαιώνουν ποιούς συγγενείς άφησε η θανούσα μητέρα.
Τα κληρονομιαία ακίνητα θα καταγραφούν μεν από το Κτηματολόγιο, αλλά θα υπάρχει η ένδειξη ότι εκκρεμεί η αποδοχή κληρονομίας, που οι κληρονόμοι πρέπει να υπογράψουν το γρηγορώτερο δυνατόν και να την υποβάλουν συμπληρωματικώς στο Κτηματολόγιο, ώστε το εξ αδιαιρέτου δικαίωμα εκάστου κληρονόμου (τρία παιδιά και ο πατέρας τους) επί της μονοκατοικίας και του οικοπέδου να γίνει οριστικό.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Tuesday, July 22, 2008
Το Δικαίωμα προσφυγής στη Δικαιοσύνη
Του Χρήστου Ηλιόπουλου
Ένα από τα βασικά άρθρα του Συντάγματος της Ελλάδος είναι το άρθρο 20, το οποίο προστατεύει το δικαίωμα κάθε Έλληνα πολίτη, αλλά και κάθε προσώπου που βρίσκεται νομίμως στην Ελλάδα, να προσφεύγει σε ανεξάρτητα και αμερόληπτα δικαστήρια, εάν πιστεύει ότι αδικείται από κάποιον. Το άρθρο 20 παρ. 1 ορίζει ότι: «Καθένας έχει δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια και μπορεί να αναπτύξει σ’ αυτά τις απόψεις του για τα δικαιώματα ή συμφέροντά του, όπως νόμος ορίζει».
Ανεξάρτητο δικαστήριο σημαίνει ότι οι δικαστές που το αποτελούν δεν εξαρτώνται από την εκτελεστική εξουσία και είναι ελεύθεροι να ακούσουν τον προσφεύγοντα, αλλά και τον αντίδικό του, να διαβάσουν τα έγγραφα και τις αποδείξεις που αυτοί προσκομίζουν και να εκδώσουν απόφαση σύμφωνα με την συνείδησή τους.
Εάν κάποιος οφείλει στο κράτος, επί παραδείγματι στην εφορία, το κράτος πρέπει απαραιτήτως να ειδοποιήσει τον φορολογούμενο οφειλέτη για το ύψος της οφειλής, την αιτία από την οποία αυτή προέρχεται και τον τρόπο και χρόνο πληρωμής. Μόνον αφού το κράτος εκπληρώσει αυτές τις υποχρεώσεις του και εφόσον παράσχει στον οφειλέτη επαρκή προθεσμία για γνώση της υποθέσεως, υποβολή τυχόν ενστάσεως ή αντιρρήσεων γενικώς και μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, μπορεί το κράτος να προβεί σε λήψη επαχθών μέτρων κατά του οφειλέτη, που μπορεί να φθάσουν μέχρι και την αναγκαστική εκτέλεση εις βάρος ακινήτου περιουσίας του.
Εάν το κράτος, μέσω των υπηρεσιών του, δεν ενημερώσει πρώτα τον οφειλέτη για την οφειλή, με τρόπο που να μπορεί να αποδειχθεί, π.χ. με αποστολή συστημένης επιστολής, ή με επίδοση της ειδοποιήσεως με δικαστικό επιμελητή ή αστυνομικό όργανο, τότε κάθε απόπειρα κατάσχεσης του ακινήτου του οφειλέτη θα κηρυχθεί άκυρη ως αντισυνταγματική από τα δικαστήρια.
Στην υπόθεση όπου εξεδόθη η υπ΄αριθ. 3820/2006 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, μία γυναίκα άσκησε ασφαλιστικά μέτρα κατά της αναγκαστικής εκτελέσεως ενός ακινήτου της από την εφορία, επειδή όπως υποστήριζε το κράτος, δηλ. η Δ.Ο.Υ. (Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία), δεν την είχε ειδοποιήσει για την οφειλή της.
Πράγματι, από την ένορκη εξέταση του μάρτυρα στο δικαστήριο προέκυψε ότι ενώ η Δ.Ο.Υ. βεβαίωσε τα χρέη της αιτούσης, ποσού 218.000 ευρώ προς το Δημόσιο από κατάπτωση εγγυήσεων, στην συνέχεια το Δημόσιο προέβη σε κατάσχεση του ακινήτου της οφειλέτιδος χωρίς να της στείλει κάποια ειδοποίηση, προκειμένη αυτή να λάβει γνώση του χρέους της και να φροντίσει για την εξόφληση ή έστω την έγκυρη ρύθμισή του και να αποφύγει την κατάσχεση της περιουσίας της.
Ο δικαστής έκρινε ότι η παράλειψη αυτή εκ μέρους του Δημοσίου να την ενημερώσει για την οφειλή της, προ της κατασχέσεως της παριουσίας της, στέρησε από την οφειλέτη το συνταγματικώς προστατευόμενο δικαίωμά της στην έγκαιρη και δραστική προσφυγή της στη δικαιοσύνη (άρθρο 20 του Συντάγματος). Άρα η κατάσχεση του ακινήτου της από το Δημόσιο κρίθηκε από το Δικαστήριο άκυρη και απαράδεκτη.
Επειδή ο δικαστής έκρινε ότι η πραγματοποίηση του πλειστηριασμού του ακινήτου της αιτούσης θα της προκαλούσε ανεπανόρθωτη βλάβη, αφού αυτή θα έχανε οριστικώς το σπίτι της, ανέστειλε, δηλ. σταμάτησε την διαδικασία του πλειστηριασμού, ώστε ένα άλλο δικαστήριο, στο οποίο εκκρεμεί η υπόθεση, να μελετήσει καλύτερα την υπόθεση και να κρίνει εάν ο πλειστηριασμός θα ακυρωθεί οριστικώς ή όχι.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Ένα από τα βασικά άρθρα του Συντάγματος της Ελλάδος είναι το άρθρο 20, το οποίο προστατεύει το δικαίωμα κάθε Έλληνα πολίτη, αλλά και κάθε προσώπου που βρίσκεται νομίμως στην Ελλάδα, να προσφεύγει σε ανεξάρτητα και αμερόληπτα δικαστήρια, εάν πιστεύει ότι αδικείται από κάποιον. Το άρθρο 20 παρ. 1 ορίζει ότι: «Καθένας έχει δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια και μπορεί να αναπτύξει σ’ αυτά τις απόψεις του για τα δικαιώματα ή συμφέροντά του, όπως νόμος ορίζει».
Ανεξάρτητο δικαστήριο σημαίνει ότι οι δικαστές που το αποτελούν δεν εξαρτώνται από την εκτελεστική εξουσία και είναι ελεύθεροι να ακούσουν τον προσφεύγοντα, αλλά και τον αντίδικό του, να διαβάσουν τα έγγραφα και τις αποδείξεις που αυτοί προσκομίζουν και να εκδώσουν απόφαση σύμφωνα με την συνείδησή τους.
Εάν κάποιος οφείλει στο κράτος, επί παραδείγματι στην εφορία, το κράτος πρέπει απαραιτήτως να ειδοποιήσει τον φορολογούμενο οφειλέτη για το ύψος της οφειλής, την αιτία από την οποία αυτή προέρχεται και τον τρόπο και χρόνο πληρωμής. Μόνον αφού το κράτος εκπληρώσει αυτές τις υποχρεώσεις του και εφόσον παράσχει στον οφειλέτη επαρκή προθεσμία για γνώση της υποθέσεως, υποβολή τυχόν ενστάσεως ή αντιρρήσεων γενικώς και μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, μπορεί το κράτος να προβεί σε λήψη επαχθών μέτρων κατά του οφειλέτη, που μπορεί να φθάσουν μέχρι και την αναγκαστική εκτέλεση εις βάρος ακινήτου περιουσίας του.
Εάν το κράτος, μέσω των υπηρεσιών του, δεν ενημερώσει πρώτα τον οφειλέτη για την οφειλή, με τρόπο που να μπορεί να αποδειχθεί, π.χ. με αποστολή συστημένης επιστολής, ή με επίδοση της ειδοποιήσεως με δικαστικό επιμελητή ή αστυνομικό όργανο, τότε κάθε απόπειρα κατάσχεσης του ακινήτου του οφειλέτη θα κηρυχθεί άκυρη ως αντισυνταγματική από τα δικαστήρια.
Στην υπόθεση όπου εξεδόθη η υπ΄αριθ. 3820/2006 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, μία γυναίκα άσκησε ασφαλιστικά μέτρα κατά της αναγκαστικής εκτελέσεως ενός ακινήτου της από την εφορία, επειδή όπως υποστήριζε το κράτος, δηλ. η Δ.Ο.Υ. (Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία), δεν την είχε ειδοποιήσει για την οφειλή της.
Πράγματι, από την ένορκη εξέταση του μάρτυρα στο δικαστήριο προέκυψε ότι ενώ η Δ.Ο.Υ. βεβαίωσε τα χρέη της αιτούσης, ποσού 218.000 ευρώ προς το Δημόσιο από κατάπτωση εγγυήσεων, στην συνέχεια το Δημόσιο προέβη σε κατάσχεση του ακινήτου της οφειλέτιδος χωρίς να της στείλει κάποια ειδοποίηση, προκειμένη αυτή να λάβει γνώση του χρέους της και να φροντίσει για την εξόφληση ή έστω την έγκυρη ρύθμισή του και να αποφύγει την κατάσχεση της περιουσίας της.
Ο δικαστής έκρινε ότι η παράλειψη αυτή εκ μέρους του Δημοσίου να την ενημερώσει για την οφειλή της, προ της κατασχέσεως της παριουσίας της, στέρησε από την οφειλέτη το συνταγματικώς προστατευόμενο δικαίωμά της στην έγκαιρη και δραστική προσφυγή της στη δικαιοσύνη (άρθρο 20 του Συντάγματος). Άρα η κατάσχεση του ακινήτου της από το Δημόσιο κρίθηκε από το Δικαστήριο άκυρη και απαράδεκτη.
Επειδή ο δικαστής έκρινε ότι η πραγματοποίηση του πλειστηριασμού του ακινήτου της αιτούσης θα της προκαλούσε ανεπανόρθωτη βλάβη, αφού αυτή θα έχανε οριστικώς το σπίτι της, ανέστειλε, δηλ. σταμάτησε την διαδικασία του πλειστηριασμού, ώστε ένα άλλο δικαστήριο, στο οποίο εκκρεμεί η υπόθεση, να μελετήσει καλύτερα την υπόθεση και να κρίνει εάν ο πλειστηριασμός θα ακυρωθεί οριστικώς ή όχι.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Friday, July 11, 2008
Έκδοση επιταγής δι' αντιπροσώπου του Χρήστου Ηλιόπουλου
Οι επιταγή είναι ένα μέσο πληρωμής που χρησιμοποιείται με τον ίδιο ή παρόμοιο τρόπο σε πολλές χώρες. Στην Ελλάδα βεβαίως έχουμε και την πρωτοτυπία των μεταχρονολογημένων επιταγών, δηλ. επιταγών που δεν φέρουν ημερομηνία εκδόσεως την πραγματική ημέρα, που υπογράφονται από τον εκδότη τους, αλλά φέρουν ημερομηνία από το ...μέλλον. Πρόκειται για μετατροπή της επιταγής από μέσο πληρωμής σε μέσο πιστώσεως. Ο εκδότης που πρέπει να καταβάλει σε κάποιον άλλο (τον κομιστή της επιταγής) ένα χρηματικό ποσό σήμερα, συμφωνεί ότι θα του το καταβάλει σε δέκα μήνες από σήμερα και του υπογράψει μεταχρονολογημένη επιταγή με ημερομηνία δέκα μήνες από σήμερα!
Ένα άλλο ζήτημα που αφορά στην έκδοση μίας επιταγής είναι η γνησιότητα ή μη της υπογραφής του εκδότη. Πολύ συχνά γίνονται δίκες στα δικαστήρια, στις οποίες κάποιος που φέρεται να έχει υπογράψει μία επιταγή, αρνείται ότι το έχει πράξει, ισχυριζόμενος ότι η υπογραφή στην επιταγή δεν έχει τεθεί από αυτόν, αλλά από κάποιον άλλον, που την έχει πλαστογραφήσει.
Το ζήτημα της αποδείξεως της πλαστότητος ή μη μίας υπογραφής που έχει τεθεί σε επιταγή λύεται συχνά από γραφολόγο, που εξετάζει δείγματα γραφής του φερομένου ως εκδότη, αλλά και άλλων συμμετεχόντων στην δίκη και αποφαίνεται ποιός έχει θέσει την υπογραφή στην επιταγή.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το θέμα όχι της πλαστότητας ή μη μίας επιταγής, αλλά το εάν η υπογραφή και η έκδοση μίας επιταγής έγινε με την έγκριση του φερόμενου ως εκδότη. Πρέπει να ξεκαθαρισθεί ότι στην Ελλάδα μία επιταγή, κατ’ εξαίρεση, μπορεί να εκδοθεί εγκύρως από κάποιον, που επί παραδείγματι λέγεται Γεώργιος Ελληνιάδης, παρά το γεγονός ότι αυτός δεν την έχει υπογράψει ποτέ του!
Αυτό γίνεται με την διαδικασία της εξουσιοδοτήσεως ενός αντιπροσώπου να υπογράψει εκείνος την επιταγή, στο όνομα όμως του εντολέως. Στο υποθετικό παράδειγμά μας, ο Γεώργιος Ελληνιάδης, που διατηρεί εμπορικό κατάστημα στην Αθήνα, βρίσκεται σε ταξείδι στην Κρήτη. Στην Αθήνα, ο υπάλληλος του Ελληνιάδη, του τηλεφωνεί ότι πρέπει στο μαγαζί να υπογραφεί μία επιταγή προς έναν προμηθευτή.
Ο Ελληνιάδης δεν μπορεί να υπογράψει, διότι βρίσκεται στην Κρήτη. Δίνει όμως σαφείς οδηγίες και εντολή στον υπάλληλό του στην Αθήνα, να υπογράψει εκείνος, δηλ. ο υπάλληλος, μία επιταγή, με το όνομα όμως εκδότη Ελληνιάδης. Η υπογραφή που θέτει στην επιταγή ο υπάλληλος δεν ενδιαφέρει εάν είναι του υπαλλήλου ή του Ελληνιάδη (κατ’ απομίμηση). Αυτό που ενδιαφέρει είναι ότι στην θέση του εκδότη της επιταγής τίθεται το όνομα Γεώργιος Ελληνιάδης και από κάτω μία υπογραφή.
Από εκεί και πέρα, όλα είναι θέμα αποδείξεως. Εάν ο Ελληνιάδης παραδεχθεί ότι, ευρισκόμενος στην Κρήτη, έδωσε προφορικώς ρητή εντολή στον υπάλληλό του στην Αθήνα να υπογράψει στο όνομα Ελληνιάδης, τότε η επιταγή είναι γνήσια του Ελληνιάδη και ο Ελληνιάδης πρέπει να την πληρώσει, δηλ. να έχει επαρκές υπόλοιπο στην τράπεζα, όταν ο κομιστής της επιταγής την παρουσιάσει για πληρωμή.
Εάν, αντιθέτως, ο Ελληνιάδης αρνηθεί ότι είναι δική του η επιταγή και υποστηρίξει ότι ποτέ δεν την υπέγραψε αυτός με το χέρι του και άρα είναι πλαστογραφημένη από τον υπάλληλό του, τότε θα πρέπει ο υπάλληλος να αποδείξει ότι ναι μεν ο Ελληνιάδης δεν υπέγραψε ιδιοχείρως την επιταγή, του έδωσε ωστόσο σαφή και ρητή εντολή στο τηλέφωνο να την υπογράψει εκείνος (ο υπάλληλος) στο όνομα του Ελληνιάδη και άρα εκδότης και οφειλέτης της επιταγής είναι ο Ελληνιάδης.
Ο Άρειος Πάγος στην υπ’ αριθ. 1723/2007 απόφασή του έκρινε ότι « ... για να είναι έγκυρη η επιταγή πρέπει να περιέχει, μεταξύ άλλων, την υπογραφή του εκδότη. Επί εκδόσεως επιταγής με αντιπροσώπευση ... ο αντιπρόσωπος επιχειρεί τη δικαιοπραξία της εκδόσεως αντί του αντιπροσωπευομένου, στο όνομά του, υπογράφοντας τον τίτλο είτε με τη δική του υπογραφή, είτε με την υπογραφή του αντιπροσωπευομένου, ο οποίος (αντιπροσωπευόμενος) και είναι το υποκείμενο της δικαιοπραξίας της εκδόσεως της επιταγής, ήτοι ο εκδότης της επιταγής, και δεσμεύεται από αυτή».
Η υπόθεση αφορούσε μία γυναίκα που κρίθηκε από τον Άρειο Πάγο ότι ήταν εκδότρια των επιταγών και δεσμευόταν από αυτές, έστω κι αν δεν τις είχε υπογράψει με το ίδιο της το χέρι, αφού οι επιταγές είχαν υπογραφεί από τον πατέρα της μεν, αλλά κατόπιν εντολής και εξουσιοδοτήσεως της κόρης.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Ένα άλλο ζήτημα που αφορά στην έκδοση μίας επιταγής είναι η γνησιότητα ή μη της υπογραφής του εκδότη. Πολύ συχνά γίνονται δίκες στα δικαστήρια, στις οποίες κάποιος που φέρεται να έχει υπογράψει μία επιταγή, αρνείται ότι το έχει πράξει, ισχυριζόμενος ότι η υπογραφή στην επιταγή δεν έχει τεθεί από αυτόν, αλλά από κάποιον άλλον, που την έχει πλαστογραφήσει.
Το ζήτημα της αποδείξεως της πλαστότητος ή μη μίας υπογραφής που έχει τεθεί σε επιταγή λύεται συχνά από γραφολόγο, που εξετάζει δείγματα γραφής του φερομένου ως εκδότη, αλλά και άλλων συμμετεχόντων στην δίκη και αποφαίνεται ποιός έχει θέσει την υπογραφή στην επιταγή.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το θέμα όχι της πλαστότητας ή μη μίας επιταγής, αλλά το εάν η υπογραφή και η έκδοση μίας επιταγής έγινε με την έγκριση του φερόμενου ως εκδότη. Πρέπει να ξεκαθαρισθεί ότι στην Ελλάδα μία επιταγή, κατ’ εξαίρεση, μπορεί να εκδοθεί εγκύρως από κάποιον, που επί παραδείγματι λέγεται Γεώργιος Ελληνιάδης, παρά το γεγονός ότι αυτός δεν την έχει υπογράψει ποτέ του!
Αυτό γίνεται με την διαδικασία της εξουσιοδοτήσεως ενός αντιπροσώπου να υπογράψει εκείνος την επιταγή, στο όνομα όμως του εντολέως. Στο υποθετικό παράδειγμά μας, ο Γεώργιος Ελληνιάδης, που διατηρεί εμπορικό κατάστημα στην Αθήνα, βρίσκεται σε ταξείδι στην Κρήτη. Στην Αθήνα, ο υπάλληλος του Ελληνιάδη, του τηλεφωνεί ότι πρέπει στο μαγαζί να υπογραφεί μία επιταγή προς έναν προμηθευτή.
Ο Ελληνιάδης δεν μπορεί να υπογράψει, διότι βρίσκεται στην Κρήτη. Δίνει όμως σαφείς οδηγίες και εντολή στον υπάλληλό του στην Αθήνα, να υπογράψει εκείνος, δηλ. ο υπάλληλος, μία επιταγή, με το όνομα όμως εκδότη Ελληνιάδης. Η υπογραφή που θέτει στην επιταγή ο υπάλληλος δεν ενδιαφέρει εάν είναι του υπαλλήλου ή του Ελληνιάδη (κατ’ απομίμηση). Αυτό που ενδιαφέρει είναι ότι στην θέση του εκδότη της επιταγής τίθεται το όνομα Γεώργιος Ελληνιάδης και από κάτω μία υπογραφή.
Από εκεί και πέρα, όλα είναι θέμα αποδείξεως. Εάν ο Ελληνιάδης παραδεχθεί ότι, ευρισκόμενος στην Κρήτη, έδωσε προφορικώς ρητή εντολή στον υπάλληλό του στην Αθήνα να υπογράψει στο όνομα Ελληνιάδης, τότε η επιταγή είναι γνήσια του Ελληνιάδη και ο Ελληνιάδης πρέπει να την πληρώσει, δηλ. να έχει επαρκές υπόλοιπο στην τράπεζα, όταν ο κομιστής της επιταγής την παρουσιάσει για πληρωμή.
Εάν, αντιθέτως, ο Ελληνιάδης αρνηθεί ότι είναι δική του η επιταγή και υποστηρίξει ότι ποτέ δεν την υπέγραψε αυτός με το χέρι του και άρα είναι πλαστογραφημένη από τον υπάλληλό του, τότε θα πρέπει ο υπάλληλος να αποδείξει ότι ναι μεν ο Ελληνιάδης δεν υπέγραψε ιδιοχείρως την επιταγή, του έδωσε ωστόσο σαφή και ρητή εντολή στο τηλέφωνο να την υπογράψει εκείνος (ο υπάλληλος) στο όνομα του Ελληνιάδη και άρα εκδότης και οφειλέτης της επιταγής είναι ο Ελληνιάδης.
Ο Άρειος Πάγος στην υπ’ αριθ. 1723/2007 απόφασή του έκρινε ότι « ... για να είναι έγκυρη η επιταγή πρέπει να περιέχει, μεταξύ άλλων, την υπογραφή του εκδότη. Επί εκδόσεως επιταγής με αντιπροσώπευση ... ο αντιπρόσωπος επιχειρεί τη δικαιοπραξία της εκδόσεως αντί του αντιπροσωπευομένου, στο όνομά του, υπογράφοντας τον τίτλο είτε με τη δική του υπογραφή, είτε με την υπογραφή του αντιπροσωπευομένου, ο οποίος (αντιπροσωπευόμενος) και είναι το υποκείμενο της δικαιοπραξίας της εκδόσεως της επιταγής, ήτοι ο εκδότης της επιταγής, και δεσμεύεται από αυτή».
Η υπόθεση αφορούσε μία γυναίκα που κρίθηκε από τον Άρειο Πάγο ότι ήταν εκδότρια των επιταγών και δεσμευόταν από αυτές, έστω κι αν δεν τις είχε υπογράψει με το ίδιο της το χέρι, αφού οι επιταγές είχαν υπογραφεί από τον πατέρα της μεν, αλλά κατόπιν εντολής και εξουσιοδοτήσεως της κόρης.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Sunday, June 29, 2008
Οι νέες περιοχές του Κτηματολογίου του Χρήστου Ηλιόπουλου
Μέχρι 30 Σεπτεμβρίου όλοι οι κάτοικοι Ελλάδος, ήτοι αλλοδαποί και Έλληνες πολίτες, που έχουν ακίνητη περιουσία στις κάτωθι περιοχές, θα πρέπει να την δηλώσουν στο Κτηματολόγιο. Όσοι έχουν περιουσία στις περιοχές αυτές, που τώρα μπαίνουν στο Κτηματολόγιο και είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, δηλ. ομογενείς Έλληνες που ζουν εκτός Ελλάδος αλλά και αλλοδαποί που ζουν στο εξωτερικό, έχουν προθεσμία μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2008.
Οι 107 νέες περιοχές που κηρύχθηκαν προς κτηματογράφηση είναι οι εξής (Όλες οι περιοχές αφορούν Δήμους, εκτός από εκείνες, στις οποίες αναφέρεται ειδικώς ότι πρόκειται για Κοινότητα):
ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ:
Δήμοι ΑΘΗΝΑΙΩΝ, ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ, ΑΙΓΑΛΕΩ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ, ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ, ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, ΛΥΚΟΒΡΥΣΕΩΣ, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ, ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ, ΝΕΑΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ, ΠΑΠΑΓΟΥ, ΠΕΥΚΗΣ, ΨΥΧΙΚΟΥ, ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ, ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΩΝ, ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ, ΖΕΦΥΡΙΟΥ, ΘΡΑΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ, ΙΛΙΟΥ, ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ, Κοινότητα ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ, ΜΑΝΔΡΑΣ, ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΦΥΛΗΣ, ΧΑΙΔΑΡΙΟΥ, ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ, Κοινότητα ΑΝΘΟΥΣΗΣ, ΑΝΟΙΞΕΩΣ, ΔΙΟΝΥΣΟΥ, ΔΡΟΣΙΑΣ, ΕΚΑΛΗΣ, ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ, ΝΕΑΣ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ, ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ, ΝΕΑΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ, ΠΑΛΛΗΝΗΣ, ΠΕΝΤΕΛΗΣ, Κοινότητα ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ, ΡΑΦΗΝΑΣ, Κοινότητα ΡΟΔΟΠΟΛΕΩΣ, (ΜΠΑΛΑΣ), Κοινότητα ΣΤΑΜΑΤΑΣ, ΑΛΙΜΟΥ, ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΓΛΥΦΑΔΑΣ, ΔΑΦΝΗΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΜΟΣΧΑΤΟΥ, ΤΑΥΡΟΥ, ΥΜΗΤΤΟΥ, ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ, Κοινότητα ΑΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, ΑΝΑΒΥΣΟΥ, ΒΑΡΗΣ, ΒΟΥΛΑΣ, ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ, ΚΑΛΥΒΙΩΝ – ΘΟΡΙΚΟΥ, ΚΕΡΑΤΕΑΣ, Κοινότητα ΚΟΥΒΑΡΑ, ΚΡΩΠΙΑΣ, ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ, ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ, Κοινότητα ΠΑΛΑΙΑΣ ΦΩΚΑΙΑΣ, Κοινότητα ΣΑΡΩΝΙΔΟΣ, ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ
ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Δήμος ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ, ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ, ΕΥΟΣΜΟΥ, Πρώην Δημοτικό Διαμέρισμα ΙΩΝΙΑΣ (νυν Τοπικά Διαμερίσματα ΝΕΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ, και ΔΙΑΒΑΤΩΝ) του Δήμου ΕΧΕΔΩΡΟΥ, ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ, ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ, ΠΕΥΚΩΝ, ΠΟΛΙΧΝΗΣ, ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΣΥΚΕΩΝ, ΤΡΙΑΝΔΡΙΑΣ, ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ.
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΛΑΔΟΣ:
Τοπικό Διαμέρισμα ΝΑΥΠΛΙΕΩΝ του Δήμου ΝΑΥΠΛΙΟΥ του Νομού ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ του Δήμου ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ του Νομού ΑΡΚΑΔΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΛΕΒΑΔΕΩΝ του Δήμου ΛΕΒΑΔΕΩΝ του Νομού ΒΟΙΩΤΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΔΡΑΜΑΣ του Δήμου ΔΡΑΜΑΣ του Νομού ΔΡΑΜΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ του Δήμου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ του Νομού ΕΒΡΟΥ
Τοπικό Διαμέρισμα ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ του Δήμου ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ του Νομού ΖΑΚΥΝΘΟΥ
Τοπικό Διαμέρισμα ΠΥΡΓΟΥ του Δήμου ΠΥΡΓΟΥ του Νομού ΗΛΕΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΗΣ του Δήμου ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΗΣ του Νομού ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ του Δήμου ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ του Νομού ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΙΛΚΙΣ του Δήμου ΚΙΛΚΙΣ του Νομού ΚΙΛΚΙΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΟΖΑΝΗΣ του Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ του Νομού ΚΟΖΑΝΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΟΡΙΝΘΟΥ του Δήμου ΚΟΡΙΝΘΙΩΝ του Νομού ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ του Δήμου ΣΠΑΡΤΗΣ του Νομού ΛΑΚΩΝΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΛΑΡΙΣΗΣ του Δήμου ΛΑΡΙΣΑΣ του Νομού ΛΑΡΙΣΗΣ
Δήμος ΒΟΛΟΥ του Νομού ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΞΑΝΘΗΣ του Δήμου ΞΑΝΘΗΣ του Νομού ΞΑΝΘΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΕΔΕΣΣΗΣ του Δήμου ΕΔΕΣΣΑΣ του Νομού ΠΕΛΛΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ του Δήμου ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ του Νομού ΠΙΕΡΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΠΡΕΒΕΖΗΣ του Δήμου ΠΡΕΒΕΖΗΣ του Νομού ΠΡΕΒΕΖΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΣΑΜΙΩΝ του Δήμου ΒΑΘΕΟΣ του Νομού ΣΑΜΟΥ
Τοπικό Διαμέρισμα ΛΑΜΙΕΩΝ του Δήμου ΛΑΜΙΕΩΝ του Νομού ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΦΛΩΡΙΝΗΣ του Δήμου ΦΛΩΡΙΝΑΣ του Νομού ΦΛΩΡΙΝΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ του Δήμου ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ του Νομού ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ.
. Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Οι 107 νέες περιοχές που κηρύχθηκαν προς κτηματογράφηση είναι οι εξής (Όλες οι περιοχές αφορούν Δήμους, εκτός από εκείνες, στις οποίες αναφέρεται ειδικώς ότι πρόκειται για Κοινότητα):
ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ:
Δήμοι ΑΘΗΝΑΙΩΝ, ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ, ΑΙΓΑΛΕΩ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ, ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ, ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, ΛΥΚΟΒΡΥΣΕΩΣ, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ, ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ, ΝΕΑΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ, ΠΑΠΑΓΟΥ, ΠΕΥΚΗΣ, ΨΥΧΙΚΟΥ, ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ, ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΩΝ, ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ, ΖΕΦΥΡΙΟΥ, ΘΡΑΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ, ΙΛΙΟΥ, ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ, Κοινότητα ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ, ΜΑΝΔΡΑΣ, ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΦΥΛΗΣ, ΧΑΙΔΑΡΙΟΥ, ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ, Κοινότητα ΑΝΘΟΥΣΗΣ, ΑΝΟΙΞΕΩΣ, ΔΙΟΝΥΣΟΥ, ΔΡΟΣΙΑΣ, ΕΚΑΛΗΣ, ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ, ΝΕΑΣ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ, ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ, ΝΕΑΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ, ΠΑΛΛΗΝΗΣ, ΠΕΝΤΕΛΗΣ, Κοινότητα ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ, ΡΑΦΗΝΑΣ, Κοινότητα ΡΟΔΟΠΟΛΕΩΣ, (ΜΠΑΛΑΣ), Κοινότητα ΣΤΑΜΑΤΑΣ, ΑΛΙΜΟΥ, ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΓΛΥΦΑΔΑΣ, ΔΑΦΝΗΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΜΟΣΧΑΤΟΥ, ΤΑΥΡΟΥ, ΥΜΗΤΤΟΥ, ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ, Κοινότητα ΑΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, ΑΝΑΒΥΣΟΥ, ΒΑΡΗΣ, ΒΟΥΛΑΣ, ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ, ΚΑΛΥΒΙΩΝ – ΘΟΡΙΚΟΥ, ΚΕΡΑΤΕΑΣ, Κοινότητα ΚΟΥΒΑΡΑ, ΚΡΩΠΙΑΣ, ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ, ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ, Κοινότητα ΠΑΛΑΙΑΣ ΦΩΚΑΙΑΣ, Κοινότητα ΣΑΡΩΝΙΔΟΣ, ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ
ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Δήμος ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ, ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ, ΕΥΟΣΜΟΥ, Πρώην Δημοτικό Διαμέρισμα ΙΩΝΙΑΣ (νυν Τοπικά Διαμερίσματα ΝΕΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ, και ΔΙΑΒΑΤΩΝ) του Δήμου ΕΧΕΔΩΡΟΥ, ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ, ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ, ΠΕΥΚΩΝ, ΠΟΛΙΧΝΗΣ, ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΣΥΚΕΩΝ, ΤΡΙΑΝΔΡΙΑΣ, ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ.
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΛΑΔΟΣ:
Τοπικό Διαμέρισμα ΝΑΥΠΛΙΕΩΝ του Δήμου ΝΑΥΠΛΙΟΥ του Νομού ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ του Δήμου ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ του Νομού ΑΡΚΑΔΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΛΕΒΑΔΕΩΝ του Δήμου ΛΕΒΑΔΕΩΝ του Νομού ΒΟΙΩΤΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΔΡΑΜΑΣ του Δήμου ΔΡΑΜΑΣ του Νομού ΔΡΑΜΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ του Δήμου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ του Νομού ΕΒΡΟΥ
Τοπικό Διαμέρισμα ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ του Δήμου ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ του Νομού ΖΑΚΥΝΘΟΥ
Τοπικό Διαμέρισμα ΠΥΡΓΟΥ του Δήμου ΠΥΡΓΟΥ του Νομού ΗΛΕΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΗΣ του Δήμου ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΗΣ του Νομού ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ του Δήμου ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ του Νομού ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΙΛΚΙΣ του Δήμου ΚΙΛΚΙΣ του Νομού ΚΙΛΚΙΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΟΖΑΝΗΣ του Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ του Νομού ΚΟΖΑΝΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΟΡΙΝΘΟΥ του Δήμου ΚΟΡΙΝΘΙΩΝ του Νομού ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ του Δήμου ΣΠΑΡΤΗΣ του Νομού ΛΑΚΩΝΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΛΑΡΙΣΗΣ του Δήμου ΛΑΡΙΣΑΣ του Νομού ΛΑΡΙΣΗΣ
Δήμος ΒΟΛΟΥ του Νομού ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΞΑΝΘΗΣ του Δήμου ΞΑΝΘΗΣ του Νομού ΞΑΝΘΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΕΔΕΣΣΗΣ του Δήμου ΕΔΕΣΣΑΣ του Νομού ΠΕΛΛΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ του Δήμου ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ του Νομού ΠΙΕΡΙΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΠΡΕΒΕΖΗΣ του Δήμου ΠΡΕΒΕΖΗΣ του Νομού ΠΡΕΒΕΖΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΣΑΜΙΩΝ του Δήμου ΒΑΘΕΟΣ του Νομού ΣΑΜΟΥ
Τοπικό Διαμέρισμα ΛΑΜΙΕΩΝ του Δήμου ΛΑΜΙΕΩΝ του Νομού ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΦΛΩΡΙΝΗΣ του Δήμου ΦΛΩΡΙΝΑΣ του Νομού ΦΛΩΡΙΝΗΣ
Τοπικό Διαμέρισμα ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ του Δήμου ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ του Νομού ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ.
. Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Wednesday, June 25, 2008
Πως θα αποκτήσετε ελληνικό διαβατήριο
Εκατομμύρια είναι οι ελληνικής καταγωγής άνθρωποι που ζουν εκτός των συνόρων της Ελλάδος και οι οποίοι δικαιούνται να γίνουν επισήμως Έλληνες πολίτες. Η έννοια του Έλληνα είναι ευρεία και περιλαμβάνει πολλά πρόσωπα, όχι μόνο αυτούς που γεννήθηκαν στην Ελλάδα, αλλά και εκείνους που γεννήθηκαν στο εξωτερικό από δύο ή και από έναν μόνο Έλληνα γονέα, ή ακόμα και εκείνους που έχουν ένα μακρινό πρόγονο Έλληνα, εκείνους που είναι ελληνικής καταγωγής από την αρχαιότητα ή από πολλούς αιώνες αλλά ποτέ η οικογένειά τους δεν εγγράφηκε στο νεοελληνικό κράτος, (Έλληνες του Πόντου, της Συρίας, εξισλαμισθέντες Έλληνες της Τουρκίας, της Μαύρης Θάλασσας, της Μέσης Ανατολής κλπ.).
Από νομικής πλευράς, ωστόσο, αν και δεν υφίσταται επίσημος ορισμός τουΈλληνα, θα μπορούσαμε να πούμε με σχετική ασφάλεια ότι Έλληνας μπορεί να χαρακτηριστθεί δικαιωματικά εκείνος που μπορεί να αποδείξει με έγγραφα ότι έχει έστω και έναν πρόγονο που είναι γραμμένος στα Δημοτολόγια ή έστω στα Μητρώα Αρρένων ενός Δήμου του ελληνικού κράτους, από την ίδρυσή του το 1821 έως σήμερα.
Το κλειδί λοιπόν για την επιτυχή κατάληξη της προσπάθειας για απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας και διαβατηρίου είναι το Δημοτολόγιο. Εφόσον βρούμε έναν πρόγονό μας εγγεγραμμένο σε ένα Δημοτολόγιο σε Δήμο της Ελλάδος, έχουμε πάρα πολλές πιθανότητες να ξεκλειδώσουμε την θύρα που θα μας οδηγήσει στο να γίνουμε Έλληνες πολίτες, με την δυνατότητα να εργαζόμεθα, να παρέχουμε υπηρεσίες ως ελεύθεροι επαγγελματίες, να ανοίγουμε μαγαζιά, να πουλάμε εμπορεύματα, να συμμετέχουμε σε διαγωνισμούς για προμήθειες, να φοιτούμε σε σχολεία και σε πανεπιστήμια και να απολαμβάνουμε σχεδόν όλες τις δημόσιες κοινωνικές και ιατρικές παροχές όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μία αγορά δηλαδή άνω των 450 εκατομμυρίων πολιτών και καταναλωτών.
Εφόσον έχουμε ελληνικό διαβατήριο θα μπορούμε να συμμετέχουμε ως ισότιμοι πολίτες στην τεράστια αυτή αγορά, η οποία προκαλεί δέος όχι μόνο με τον αριθμητικό της όγκο, αλλά κυρίως με το υψηλότατο επίπεδο πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης που έχει επιτύχει σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αφού βρούμε τον πρόγονό μας εγγεγραμμένο σε ένα Δημοτολόγιο, με την ένδειξη ότι γεννήθηκε από έναν τουλάχιστον Έλληνα γονέα και έχει την ελληνική ιθαγένεια εκ της γεννήσεώς του, τότε πρέπει να βρούμε όλα τα πιστοποιητικά γεννήσεως και γάμου που οδηγούν μέχρι το πρόσωπο που σήμερα επιδιώκει να αποκτήσει ελληνικό διαβατήριο.
Τα πιστοποιητικά γάμου και γεννήσεως μπορεί να βρεθούν στην Ελλάδα, ή να προέρχονται από άλλες χώρες. Στην δεύτερη αυτή περίπτωση, πρέπει να μεταφρασθούν επισήμως στην ελληνική και να φέρουν την σφραγίδα Αποστίλλη (Apostille), εάν προέρχονται από ορισμένες χώρες, όπως οι Η.Π.Α., η Αυστραλία και η Μεγάλη Βρετανία, όχι όμως αν προέρχονται από τον Καναδά.
Εάν η γέννηση του καταγομένου από Έλληνα πρόγονο δεν είχε δηλωθεί στο Προξενείο εντός τριών μηνών, τότε ο σημερινός αιτών για ιθαγένεια θα πρέπει να ζητήσει από το πλησιέστερο στην κατοικία του Προξενείο την σύνταξη Πράξης Καθορισμού Ηλικίας.
Στην περίπτωση που ένα τέκνο γεννήθηκε πριν από τις 8 Μαϊου 1984 από μητέρα Ελληνίδα κατά τον τοκετό ή την τέλεση του γάμου, εφόσον οι γονείς του τέκνου αυτού δεν είχαν παντρευτεί με ορθόδοξο γάμο ή παντρεύτηκαν μετά την γέννησή του, μπορεί να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια αν δηλώσει την σχετική βούλησή του είτε στο Προξενείο είτε στον Γενικό Γραμματέα της Περιφερείας στην Ελλάδα. Η περίπτωση αυτή καλύπτει όσους γεννήθηκαν πριν το 1984 με μητέρα Ελληνίδα και πατέρα μη Έλληνα, από πολιτικό γάμο των γονέων τους, ο οποίος μέχρι τότε δεν αναγνωριζόταν επισήμως στην Ελλάδα.
Επίσης, τέκνο που γεννήθηκε πριν το 1982 από Έλληνα πατέρα και αλλοδαπή μητέρα, εφόσον θεωρείται γνήσιο, γίνεται Έλληνας πάλι με δήλωση της σχετικής βουλήσεώς του στο Προξενείο ή στον Γενικό Γραμματέα της Περιφερείας στην Ελλάδα.
Εάν ένα παιδί γεννήθκε από πατέρα Έλληνα και μητέρα αλλοδαπή χωρίς γάμο των γονέων του, αποκτά την ιθαγένεια μόνο αν πριν γίνει 18 ετών το αναγνωρίσει επισήμως ο πατέρας του.
Οι άρρενες που σήμερα υποβάλλουν αιτήσεις για να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια και να εγγραφούν στο Δημοτολόγιο θα χρειασθούν ένα πιστοποιητικό μονίμου κατοίκου εξωτερικού ή πιστοποιητικό αφιξαναχωρήσεων. Αυτό θα το λάβουν από το Προξενείο, εφόσον προσκομίσουν έγγραφα, δηλαδή τωρινά και παλαιότερα διαβατήρια, αποδείξεις από φοίτηση σε σχολείο, από κατάθεση φορολογικών δηλώσεων κ.α., ώστε να φαίνεται ότι από την γέννησή τους, ή τουλάχιστον από την ηλικία των 11 ετών μένουν μονίμως εκτός Ελλάδος και δεν έχουν διαμείνει στην Ελλάδα πλέον των έξι μηνών εντός του ιδίου ημερολογιακού έτους.
Το πιστοπιητικό αυτό προσκομίζεται στη Στρατολογία στην Ελλάδα και έχει ως αποτέλεσμα η Στρατολογία να χορηγεί στον Έλληνα του εξωτερικού Πιστοποιητικό Τύπου Β’, που γράφει ότι ο συγκεκριμένος άνδρας δεν έχει υπηρετήσει την στρατιωτική του θητεία, βρίσκεται όμως επ’ αόριστον νομίμως εκτός του στρατεύματος επειδή είναι μόνιμος κάτοικος εξωτερικού. Εννοείται ότι εάν το πρόσωπο αυτό μείνει στην Ελλάδα πάνω από έξι μήνες, τότε αυτομάτως χάνει την ιδιότητα του μονίμου κατοίκου εξωτερικού και καλείται να υπηρετήσει την θητεία του. Οι άνδρες που είναι άνω των 45 ετών δεν υποχρεούνται πλέον σε στρατιωτική θητεία.
Η εγγραφή στο Δημοτολόγιο ολοκληρώνεται με την υποβολή σχετικής αιτήσεως για εγγραφή αδηλώτου και με υπεύθυνη δήλωση ότι ο αιτών δεν είναι εγγεγραμμένος σε άλλο Δήμο στην Ελλάδα. Κάποιοι Δήμοι ζητούν και μία φωτογραφία. Από την στιγμή της εγγραφής ο Έλλην του εξωτερικού είναι και επισήμως Έλλην πολίτης, με δικαίωμα να ψηφίζει σε όλες τις εκλογές, να θέτει υποψηφιότητα, να μπορεί να εκδώσει ελληνικό διαβατήριο και να διαμένει όσο χρόνο θέλει σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως χωρίς κανένα ουσιαστικό περιορισμό.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Tuesday, June 24, 2008
Η χρησικτησία στην Ελλάδα (Use it, or lose it) του Χρήστου Ηλιόπουλου
Ο θεσμός της χρησικτησίας στην Ελλάδα δεν αποτελεί παρά την εξειδίκευση στον χώρο της κυριότητας ακινήτων της ευρύτερης αρχής ότι όσο χρησιμοποιείς κάτι, το κατέχεις καλύτερα, ενώ όσο παραμελείς κάτι, τόσο περισσότερο απομακρύνεσαι από την κτήση ή την κατανόησή του. Οι έλληνες ομογενείς μπορούν πολύ καλά να αντιληφθούν την εφαρμογή της ανωτέρω αρχής στο πλαίσιο της γνώσης και της δυνατότητας ομιλίας της μητρικής γλώσσας από έναν άνθρωπο.
Όσο συνεχίζει να την μιλάει, να την διαβάζει και να την γράφει, εξακολουθεί να την κατέχει και να την μαθαίνει καλύτερα. Αντιθέτως, όσο περισσότερα χρόνια παρέρχονται χωρίς να έχει επαφή με την μητρική του γλώσσα, τόσο περισσότερο χάνει την γνώση της.
Το ίδιο συμβαίνει με την κτήση και την διατήρηση της κυριότητος ενός ακινήτου. Μπορεί να το έχεις αποκτήσει με κληρονομιά, ή με συμβόλαιο αγοράς ή δωρεάς, δεν αρκεί όμως αυτό για να εξακολουθήσεις να έχεις την κυριότητα του ακινήτου στο μέλλον. Πρέπει να συνεχίσεις να προβαίνεις σε πράξεις νομής, δηλαδή να το εξουσιάζεις, να το επισκέπτεσαι, να το επιβλέπεις, να το καλλιεργείς ή να το αξιοποιείς, ώστε να συνεχίσεις εσύ, και όχι κάποιος τρίτος, να είσαι ο ιδιοκτήτης του.
Εάν κάποιος που δεν έχει κυριότητα επί ενός ακινήτου, αρχίσει αυτός να προβαίνει στις άνω πράξεις, να το περιποιείται, να το περιφράσσει, να το τοπογραφεί, να το επιτηρεί, να εκδιώκει τρίτους από αυτό και γενικώς να συμπεριφέρεται ως ιδιοκτήτης του, τότε γίνεται κύριος αυτού και με το νόμο μετά την πάροδο είκοσι ετών (κατά τον βασικό κανόνα), εφόσον βεβαίως δεν έχει ενοχληθεί από τον κύριο του ακινήτου μέσα σ’ αυτήν την εικοσαετία.
Τα ανωτέρω επιβεβαίωσε ο Άρειος Πάγος με την υπ’ αριθ. 267/2007 απόφαση του Γ’ Τμήματός του, διά της οποίας έκρινε ότι εκτός άλλων προϋποθέσεων, βασικό ρόλο στην κτήση ενός ακινήτου με χρησικτησία παίζουν και οι υλικές πράξεις του κατόχου επί του ακινήτου. Οι υλικές αυτές πράξεις πρέπει να φανερώνουν την βούληση του κατόχου να κατέχει το ακίνητο ως δικό του.
Τέτοιες πράξεις, με τις οποίες ο κάτοχος καθιστά το ακίνητο ιδιοκτησία του μετά την πάροδο είκοσι ετών, είναι, μεταξύ άλλων, «η επίβλεψη, η επίσκεψη, η εκμίσθωση, η φύλαξη του ακινήτου, οι καταμετρήσεις και η σύνταξη διαγραμμάτων και αν αφορά κληρονομιαίο ακίνητο η αποδοχή της κληρονομίας και η καταβολή του οικείου φόρου».
Αυτονόητο είναι λοιπόν ότι οι ομογενείς, μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, που έχουν στην κυριότητά τους ακίνητα στην Ελλάδα, (κυρίως οικόπεδα, αγροτεμάχια, αλλά και σπίτια), δεν είναι πλήρως εξασφαλισμένοι μόνο από το γεγονός ότι έχουν υπογράψει συμβόλαια σε συμβολαιογράφο, ή αποδοχές κληρονομίας, που έχουν μεταγραφεί στο υποθηκοφυλακείο ή στο κτηματολόγιο, που γράφουν ότι το ακίνητο είναι δικό τους.
Πρέπει να προβαίνουν και σε πράξεις εξουσιάσεως του ακινήτου, τουλάχιστον σε αραιά χρονικά διαστήματα, δηλαδή οι ίδιοι, ή συγγενείς και φίλοι τους, να επισκέπτονται το ακίνητο, να το επιβλέπουν, να επιβεβαιώνουν ότι δεν έχουν αλλάξει τα όριά του και να μεριμνούν για την διατήρησή του σύμφωνα με τον προορισμό του.
Εάν δεν το πράττουν αυτό, μετά την πάροδο είκοσι ετών μπορεί να διαπιστώσουν ότι κάποιος άλλος προέβαινε στις πράξεις αυτές, με αποτέλεσμα αυτός ο άλλος να έχει καταστεί κύριος του ακινήτου με χρησικτησία, δηλαδή μετά από επί εικοσαετία χρήση του ακινήτου με πρόθεση να το κάνει δικό του.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Μόνο σε συμβολαιογράφο μεταβιβάζονται ακίνητα στην Ελλάδα του Χρήστου Ηλιόπουλου
Η Ελλάδα ακολουθεί το ηπειρωτικό (continental) λεγόμενο νομικό σύστημα, που ομοιάζει κατά πολύ με εκείνο που ακολουθούν χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία κ.ο.κ., ενώ διαφέρει αρκετά με το common law και το αγγλοσαξωνικό δίκαιο της Αγγλίας, των ΗΠΑ, του Καναδά (πλην Κεμπέκ) και της Αυστραλίας. ΟΙ διαφορές αυτές είναι έντονες στο αστικό δίκαιο, δηλαδή εκδηλώνονται κυρίως στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών.
Μία από τις πιο διαδεδομένες ιδιωτικές σχέσεις που αναπτύσσεται σε όλα σχεδόν τα κράτη του κόσμου είναι η αγορά, πώληση και γενικώς η μεταβίβαση ακινήτου περιουσίας (real estate property) από έναν ιδιώτη σε έναν άλλο ιδιώτη. Κατά το δίκαιο της Ελλάδος ουδεμία μεταβίβαση ακινήτου συντελείται εάν η μεταβίβαση αυτή δεν καταγραφεί σε συμβόλαιο που συντάσσεται σε συμβολαιογράφο με την συνδρομή δικηγόρων και που υπογράφεται από τον πωλητή, τον αγοραστή, τους δικηγόρους και τον συμβολαιογράφο.
Ακολούθως, το συμβόλαιο της μεταβιβάσεως του ακινήτου μεταγράφεται στο τοπικό υποθηκοφυλακείο ή κτηματολογικό γραφείο. Εάν δεν γίνει αυτή η μεταγραφή του συμβολαίου, μεταβίβαση δεν έχει συντελεσθεί, έστω κι αν το συμβόλαιο έχει υπογραφεί κανονικά από όλα τα μέρη ενώπιον του συμβολαιογράφου.
Βλέπουμε δηλαδή ότι το δίκαιο το Ελλάδος είναι αρκετά αυστηρό στις τυπικές διατυπώσεις και με τον τρόπο αυτό προστατεύονται οι ιδιώτες από απερίσκεπτες μεταβιβάσεις ακινήτων τους.
Αντιθέτως προς το ελληνικό δίκαιο, στο αγγλοσαξωνικό δίκαιο επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις η μεταβίβαση ακινήτων με πιο απλές διαδικασίες. Η μεταβίβαση ακινήτων στις χώρες που ακολουθούν το αγγλοσαξωνικό σύστημα δεν απαιτείται να γίνει σε συμβολαιογράφο, αφού άλλωστε τα συστήματα αυτά δεν έχουν καν συμβολαιογράφο με την μορφή που τον γνωρίζουμε στην Ελλάδα.
Σε κάποιες χώρες λοιπόν μπορεί να μεταβιβάζονται ακίνητα με απλούστερες διαδικασίες, ακόμα και με ιδιωτικά συμφωνητικά που υπογράφουν μεταξύ τους οι ενδιαφερόμενοι, χωρίς πολλές τυπικές διατυπώσεις.
Ενώ συνεπώς ακούγεται κοινοτοπία η υπόμνηση ότι για μεταβίβαση ακινήτου στην Ελλάδα πρέπει πάντοτε να πάμε σε συμβολαιογράφο, υπάρχουν ωστόσο ομογενείς που επιχειρούν μεταβιβάσεις ακινήτων μόνο με ιδιωτικά μεταξύ τους έγγραφα. Οι μεταβιβάσεις αυτές βεβαίως είναι άκυρες και τα χρήματα που δόθησαν από τον αγοραστή πρέπει να αναζητούνται από τον πωλητή που τα κρατά αδικαιολογήτως, ήτοι άνευ αιτίας.
Συχνά ομογενείς που ζούν στην Αυστραλία, στις ΗΠΑ, στη Νότιο Αφρική ή αλλού, συμφωνούν την αγορά ενός ακινήτου που βρίσκεται στην Ελλάδα, χωρίς να φροντίσουν να συνταχθούν συμβόλαια σε συμβολαιογράφο στην Ελλάδα. Ακόμα κι αν γνωρίζουν ότι για την αγορά ακινήτου χρειάζεται συμβόλαιο στην Ελλάδα, επειδή επιθυμούν να μην χάσουν την ευκαιρία που τους παρουσιάζεται, πληρώνουν στην αλλοδαπή τον πωλητή του ακινήτου (που κι αυτός είναι συνήθως ομογενής), υπογράφουν μεταξύ τους ένα απλό έγγραφο και ελπίζουν ότι σε λίγες εβδομάδες ή μήνες θα μεταβούν στην Ελλάδα για να τακτοποιήσουν το τυπικό (όπως νομίζουν) θέμα του συμβολαιογράφου.
Τα πράγματα όμως πολλές φορές δεν εξελίσσονται ομαλά. Η μετάβαση στην Ελλάδα για τα κανονικά συμβόλαια καθυστερεί ή μεταιώνεται, ο πωλητής αδιαφορεί πλέον, αφού έχει ήδη πάρει τα χρήματα, ή δεν έχει χρόνο να έρθει στην Ελλάδα, ούτε να υπογράψει πληρεξούσιο στο Προξενείο.
Άλλη περίπτωση είναι ο πωλητής να πεθάνει και να κληρονομηθεί από άλλους, που ούτε γνωρίζουν για την «μεταβίβαση» του ακινήτου στην Ελλάδα, ούτε είναι πρόθυμοι να αναθέσουν σε δικηγόρο και σε συμβολαιογράφο στην Ελλάδα την συμβολαιογραφική τακτοποίηση της μεταβίβασης.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί τελικώς το ακίνητο να μην μεταβιβασθεί ποτέ στην πραγματικότητα στον αγοραστή, που όμως έχει καταβάλει προ πολλού χρήματα για την αγορά του. Τι μπορεί να κάνει σ’ αυτήν την περίπτωση; Η απάντηση είναι ότι δικαιούται κατά τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού να αναζητήσει το τίμημα της πωλήσεως που έχει προκαταβάλει. Ο «πωλητής» του ακινήτου έχει λάβει χρήματα για ακίνητο που δεν πούλησε, πρέπει επομένως να τα επιστρέψει στον «αγοραστή».
Τα ανωτέρω επιβεβαίωσε και η υπ’ αριθ. 206/2007 απόφαση του Α1΄ Τμήματος του Αρείου Πάγου.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Χάνετε το ακίνητό σας στην Ελλάδα εάν δεν το δηλώσετε στο Κτηματολόγιο του Χρήστου Ηλιόπουλου
Διαμαρτυρόμενοι πολίτες διατείνονται ότι το κράτος δεν τους προστατεύει και χάνουν την περιουσία τους. Φωνασκούντες ιδιοκτήτες γης, διαμερισμάτων και κάθε είδους ακινήτων διαβεβαιώνουν τον δημοσιογράφο ότι η Ελλάδα τους παίρνει την ιδιοκτησία τους, «το σπίτι που με αίμα και κόπους έφτιαξαν πριν από χρόνια». Οι ίδιοι ιδιοκτήτες διαπληκτίζονται με δημοσίους λειτουργούς και μάλιστα απειλούν ότι θα μεταχειρισθούν βία εναντίον τους, διότι «δεν μπορεί το κράτος να κλέβει το σπίτι του κάθε φτωχού ανθρώπου».
Η σκηνή είναι από το μέλλον, δηλαδή από τις ειδήσεις των καναλιών στην Ελλάδα λίγα χρόνια από σήμερα. Με το νόμο του Κτηματολογίου, που ήδη εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια, ο ιδιοκτήτης ακινήτου το χάνει, εάν δεν το δηλώσει εμπροθέσμως. Η προθεσμία σήμερα είναι οκτώ (8) και δέκα (10) έτη, όμως ο χρόνος ήδη τρέχει και σε λίγα μόνο χρόνια θα εμφανισθούν οι πρώτες περιπτώσεις ιδιοκτητών ακινήτων που θα χάνουν τα ακίνητά τους επειδή δεν τα δήλωσαν στο Κτηματολόγιο.
Ο Έλληνας είναι απολύτως συνδεδεμένος με την ακίνητη περιουσία. Η σχέση του με το ακίνητο είναι σχεδόν ...ερωτική. Δεν γνωρίζω εάν υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο με τόσο μεγάλο ποσοστό ιδιοκατοίκησης, δηλ. κατοίκων που έχουν το δικό τους σπίτι και δεν νοικιάζουν.
Σύμφωνα με το νόμο του Κτηματολογίου όλοι οι ιδιοκτήτες κάθε είδους ακινήτων, δηλ. σπιτιών, διαμερισμάτων, οικοπέδων, αγροτεμαχίων, εξ αδιαιρέτου ποσοστών, ψιλής κυριότητος, επικαρπίας κλπ. πρέπει να τα εγγράψουν στο όνομά τους στο κτηματολογικό γραφείο της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο. Η προθεσμία αρχίζει από την ημέρα που άρχισε να λειτουργεί στην περιοχή κτηματολόγιο. Δεν έχουν όλες οι περιοχές στην Ελλάδα κτηματολόγιο, επομένως υπάρχουν και δήμοι ή κοινότητες όπου οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν χρειάζεται να κάνουν δήλωση ακόμα, αφού δεν λειτουργεί ακόμα κτηματολόγιο στην περιοχή τους.
Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες περιοχές, που το κτηματολόγιο ήδη λειτουργεί κανονικά. Εάν δεν έχουν δηλώσει το ακίνητό τους ακόμα, το πιο πιθανό είναι ότι για να το δηλώσουν τώρα πρέπει να απευθυνθούν σε δικηγόρο και να κάνουν ένα, εύκολο ή δύσκολο, δικαστήριο για να εξασφαλίσουν την περιουσία τους. Σχετικώς εύκολο θα είναι το δικαστήριο εάν το ακίνητό τους φαίνεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Πιο δύσκολο θα είναι, εάν το ακίνητό τους έχει δηλωθεί από άλλον ιδιοκτήτη, οπότε θα υπάρξει αντιδικία στα δικαστήρια.
Η προθεσμία για να το πράξουν είναι οκτώ (8) χρόνια από την ημέρα που άρχισε στην περιοχή τους να λειτουργεί κτηματολόγιο, ενώ εάν είναι κάτοικοι εξωτερικού, η προθεσμία είναι δέκα (10) χρόνια. Δεν πρέπει όμως κάποιος να εφησυχάζει πιστεύοντας ότι η προθεσμία είναι μεγάλη και ότι έχει ακόμα χρόνο. Η προηγούμενες προθεσμίας ήταν 5 και 7 χρόνια αντιστοίχως, αλλά επειδή πολλοί παρέλειπαν να δηλώσουν τα ακίνητά τους, το κράτος επέδειξε επιείκεια και παρέτεινε τις προθεσμίες.
Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται συνεχώς και οι προθεσμίες κάποια στιγμή θα λήξουν. Εκείνη την στιγμή όποιος έχει «ξεχάσει» να δηλώσει το ακίνητό του, θα χάνει την ιδιοκτησία του και το μόνο που θα μπορεί να κάνει θα είναι να ζητήσει αποζημίωση, η οποία όμως είναι αμφίβολο εάν θα ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία του χαμένου ακινήτου του.
Τι πρέπει να κάνει ο ιδιοκτήτητης ακινήτου, ειδικώς δε ο κάτοικος εξωτερικού, που δεν ξέρει εάν υπάρχει κτηματολόγιο στην περιοχή της Ελλάδος που κείται το ακίνητό του; Πρέπει αμέσως να επικοινωνήσει με τον Δήμο της περιοχής του ακινήτου του, ή με το Κτηματολόγιο στην Ελλάδα, ή με δικηγόρο, να περιγράψει την θέση στην οποία βρίσκεται το ακίνητό του και να μάθει εάν ήδη λειτουργεί ή εάν πρόκειται στο άμεσο μέλλον να λειτουργήσει κτηματολογικό γραφείο. Θα πρέπει επίσης να έχει βρει έστω μία απλή φωτοτυπία του συμβολαίου με το οποίο έχει αποκτήσει το ακίνητο, καθώς και άλλα έγγραφα, όπως τοπογραφικά, πιστοποιητικά μεταγραφής στο υποθηκοφυλακείο κλπ.
Ο έλλληνας συχνά μέμφεται το ελληνικό κράτος ότι δεν τηρεί τους νόμους. Στην περίπτωση του κτηματολογίου το κράτος έδωσε προθεσμία 5 και 7 ετών, την οποία παρέτεινε στα 8 και 10 έτη, ώστε να προλάβουν όλοι να δηλώσουν τα ακίνητά τους. Όταν οι προθεσμίες αυτές θα λήγουν, οι ίδιοι πολίτες που κατηγορούν το κράτος ότι δεν τηρεί τις υποσχέσεις του, θα απαιτούν να αλλάξουν οι κανόνες του παιχνιδιού και οι νόμοι, για να μην χάσουν τα μη δηλωθέντα ακίνητά τους, ενώ από σήμερα γνωρίζουν ότι πρέπει να τα δηλώσουν.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Η σκηνή είναι από το μέλλον, δηλαδή από τις ειδήσεις των καναλιών στην Ελλάδα λίγα χρόνια από σήμερα. Με το νόμο του Κτηματολογίου, που ήδη εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια, ο ιδιοκτήτης ακινήτου το χάνει, εάν δεν το δηλώσει εμπροθέσμως. Η προθεσμία σήμερα είναι οκτώ (8) και δέκα (10) έτη, όμως ο χρόνος ήδη τρέχει και σε λίγα μόνο χρόνια θα εμφανισθούν οι πρώτες περιπτώσεις ιδιοκτητών ακινήτων που θα χάνουν τα ακίνητά τους επειδή δεν τα δήλωσαν στο Κτηματολόγιο.
Ο Έλληνας είναι απολύτως συνδεδεμένος με την ακίνητη περιουσία. Η σχέση του με το ακίνητο είναι σχεδόν ...ερωτική. Δεν γνωρίζω εάν υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο με τόσο μεγάλο ποσοστό ιδιοκατοίκησης, δηλ. κατοίκων που έχουν το δικό τους σπίτι και δεν νοικιάζουν.
Σύμφωνα με το νόμο του Κτηματολογίου όλοι οι ιδιοκτήτες κάθε είδους ακινήτων, δηλ. σπιτιών, διαμερισμάτων, οικοπέδων, αγροτεμαχίων, εξ αδιαιρέτου ποσοστών, ψιλής κυριότητος, επικαρπίας κλπ. πρέπει να τα εγγράψουν στο όνομά τους στο κτηματολογικό γραφείο της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο. Η προθεσμία αρχίζει από την ημέρα που άρχισε να λειτουργεί στην περιοχή κτηματολόγιο. Δεν έχουν όλες οι περιοχές στην Ελλάδα κτηματολόγιο, επομένως υπάρχουν και δήμοι ή κοινότητες όπου οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν χρειάζεται να κάνουν δήλωση ακόμα, αφού δεν λειτουργεί ακόμα κτηματολόγιο στην περιοχή τους.
Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες περιοχές, που το κτηματολόγιο ήδη λειτουργεί κανονικά. Εάν δεν έχουν δηλώσει το ακίνητό τους ακόμα, το πιο πιθανό είναι ότι για να το δηλώσουν τώρα πρέπει να απευθυνθούν σε δικηγόρο και να κάνουν ένα, εύκολο ή δύσκολο, δικαστήριο για να εξασφαλίσουν την περιουσία τους. Σχετικώς εύκολο θα είναι το δικαστήριο εάν το ακίνητό τους φαίνεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Πιο δύσκολο θα είναι, εάν το ακίνητό τους έχει δηλωθεί από άλλον ιδιοκτήτη, οπότε θα υπάρξει αντιδικία στα δικαστήρια.
Η προθεσμία για να το πράξουν είναι οκτώ (8) χρόνια από την ημέρα που άρχισε στην περιοχή τους να λειτουργεί κτηματολόγιο, ενώ εάν είναι κάτοικοι εξωτερικού, η προθεσμία είναι δέκα (10) χρόνια. Δεν πρέπει όμως κάποιος να εφησυχάζει πιστεύοντας ότι η προθεσμία είναι μεγάλη και ότι έχει ακόμα χρόνο. Η προηγούμενες προθεσμίας ήταν 5 και 7 χρόνια αντιστοίχως, αλλά επειδή πολλοί παρέλειπαν να δηλώσουν τα ακίνητά τους, το κράτος επέδειξε επιείκεια και παρέτεινε τις προθεσμίες.
Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται συνεχώς και οι προθεσμίες κάποια στιγμή θα λήξουν. Εκείνη την στιγμή όποιος έχει «ξεχάσει» να δηλώσει το ακίνητό του, θα χάνει την ιδιοκτησία του και το μόνο που θα μπορεί να κάνει θα είναι να ζητήσει αποζημίωση, η οποία όμως είναι αμφίβολο εάν θα ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία του χαμένου ακινήτου του.
Τι πρέπει να κάνει ο ιδιοκτήτητης ακινήτου, ειδικώς δε ο κάτοικος εξωτερικού, που δεν ξέρει εάν υπάρχει κτηματολόγιο στην περιοχή της Ελλάδος που κείται το ακίνητό του; Πρέπει αμέσως να επικοινωνήσει με τον Δήμο της περιοχής του ακινήτου του, ή με το Κτηματολόγιο στην Ελλάδα, ή με δικηγόρο, να περιγράψει την θέση στην οποία βρίσκεται το ακίνητό του και να μάθει εάν ήδη λειτουργεί ή εάν πρόκειται στο άμεσο μέλλον να λειτουργήσει κτηματολογικό γραφείο. Θα πρέπει επίσης να έχει βρει έστω μία απλή φωτοτυπία του συμβολαίου με το οποίο έχει αποκτήσει το ακίνητο, καθώς και άλλα έγγραφα, όπως τοπογραφικά, πιστοποιητικά μεταγραφής στο υποθηκοφυλακείο κλπ.
Ο έλλληνας συχνά μέμφεται το ελληνικό κράτος ότι δεν τηρεί τους νόμους. Στην περίπτωση του κτηματολογίου το κράτος έδωσε προθεσμία 5 και 7 ετών, την οποία παρέτεινε στα 8 και 10 έτη, ώστε να προλάβουν όλοι να δηλώσουν τα ακίνητά τους. Όταν οι προθεσμίες αυτές θα λήγουν, οι ίδιοι πολίτες που κατηγορούν το κράτος ότι δεν τηρεί τις υποσχέσεις του, θα απαιτούν να αλλάξουν οι κανόνες του παιχνιδιού και οι νόμοι, για να μην χάσουν τα μη δηλωθέντα ακίνητά τους, ενώ από σήμερα γνωρίζουν ότι πρέπει να τα δηλώσουν.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Υπεξαίρεση κερδών από Χρηματιστήριο του Χρήστου Ηλιόπουλου
23-6-2008
Πολλοί είναι οι ομογενείς που εμπιστεύθηκαν τις οικονομίες τους σε συγγενείς ή φίλους στην Ελλάδα, προκειμένου να τις επενδύσουν στο χρηματιστήριο για να αποκομίσουν κέρδη από την άνοδο τον μετοχών. Αρκετοί πέτυχαν - και πετυχαίνουν και σήμερα - μικρά ή μεγάλα κέρδη. Δεν είναι λίγοι, ωστόσο, εκείνοι που απώλεσαν κάποιο μέρος από τα χρήματά τους, ή και το σύνολο της επενδύσεώς τους, από την πτώση του χρηματιστηρίου στην Ελλάδα, κυρίως μετά το 1999.
Εκτός από τον κίνδυνο μειώσεως της αξίας των μετοχών, που πάντα υπάρχει, έχουν σημειωθεί και περιπτώσεις κατά τις οποίες ο φίλος ή ο γνωστός του ομογενή, δεν έκανε καλή διαχείριση των χρημάτων, ή δεν τα επένδυσε ποτέ όπως έπρεπε, με αποτέλεσμα ο ομογενής να χάσει την επένδυσή του, όχι επειδή έπεσε το Χρηματιστήριο, αλλά επειδή τον εξαπάτησε ο εντολοδόχος στον οποίο είχε εμπιστευθεί το χαρτοφυλάκιό του.
Σε κάποιες περιπτώσεις συγγενής στην Ελλάδα πούλησε το σπίτι ομογενούς με πληρεξούσιο, κατόπιν εντολής του ομογενούς, τα χρήματα όμως δεν τα έβαλε στην τράπεζα, όπως του είχε ορίσει ο ομογενής, αλλά τα επένδυσε στο χρηματιστήριο με την πεποίθηση ότι θα τα αυξήσει, για να βρεθεί μετά από λίγους μήνες στην δυσάρεστη θέση να διαπιστώσει ότι τα χρήματα όχι μόνο δεν αυξήθηκαν, αλλά μειώθηκαν σημαντικά.
Με μία παρόμοια υπόθεση ασχολήθηκε ο Άρειος Πάγος, επί της οποίας εξέδωσε την υπ’αριθ. 1992/2007 απόφασή του. Στην υπόθεση αυτή κάποιος (εντολοδόχος) που, χωρίς να είναι χρηματιστής, ησχολείτο με επενδύσεις στο χρηματιστήριο, έλαβε το ποσό των 34 εκατομμυρίων δρχ. από κάποιο γνωστό του πρόσωπο, (εντολέα), για να το επενδύσει σε μετοχές και άλλα χρηματιστηριακά προϊόντα με την ελπίδα ενός μεγάλου ποσοστού κέρδους, δεδομένου ότι ο εντολοδόχος είχε επιτύχει και με άλλους επενδυτές πολύ καλές αποδόσεις.
Ο εντολοδόχος είχε υπογράψει έγγραφο σύμφωνα με το οποίο είχε την υποχρέωση να επιστρέψει τα χρήματα στον εντολέα, στον οποίο ανήκε το ποσό, όποτε εκείνος θα το χρειαζόταν. Όταν μετά από ένα περίπου έτος ο εντολέας ζήτησε από τον εντολοδόχο να του επιστρέψει τα χρήματά του, μαζί με τα κέρδη, που στο μεταξύ είχαν ανεβάσει το ποσό σε 45 εκατομμήρια δρχ., ο εντολοδόχος δεν του επέστρεψε παρά μόνο δύο εκατομμύρια δρχ.
Παρά το γεγονός ότι υπεγράφη ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ τους, δυνάμει του οποίου, ο εντολοδόχος έπρεπε να επιστρέψει το ποσό σε συγκεκριμένη ημερομηνία, εντούτοις δεν το έπραξε.
Ο εντολέας προσέφυγε στα δικαστήρια, αξιώνοντας από τον εντολοδόχο ως αποζημίωση για αδικοπραξία, δηλ. για υπεξαίρεση, το ποσό των 45 εκατομμυρίων δρχ. Τα δικαστήρια δικαίωσαν τον κύριο των χρημάτων – εντολέα και ο Άρειος Πάγος απέρριψε την αναίρεση που ο εντολοδόχος υπέβαλε στο ανώτατο δικαστήριο της Ελλάδος.
Ο Άρειος Πάγος συγκεκριμένα έκρινε ότι ο εντολοδόχος – διαχειριστής των χρημάτων ενσωμάτωσε τα χρήματα του εντολέα του, στην δική του περιουσία και έτσι, μετά την πάροδο του ορισθέντος χρόνου αποδόσεως χωρίς να τα αποδώσει στον δικαιούχο, διέπραξε υπεξαίρεση.
. Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Saturday, June 21, 2008
Χρήστος Ηλιόπουλος - Christos Iliopoulos - Βιογραφικό Σημείωμα - Biographical Note
Χρήστος Ηλιόπουλος του Ηλία και της Νίκης
Δικηγόρος παρ’Αρείω Πάγω, LL.M.- Γεννηθείς : Αθήνα, 28-4-1968.
- Γραφείο: Λεωφ. Αλεξάνδρας 105, Αθήνα, Τ.Κ. 114 75.
τηλ./fax: 210 - 6400282, 6932 – 775920, e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
- Μέλος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών από το 1993.
- Σπουδές στη Νομική Σχολή Αθηνών (πτυχίο νομικής) και στα Πανεπιστήμια Nottingham Αγγλίας (Master of Laws) και Essex Αγγλίας (Diploma, Erasmus).
- Ασκεί μαχόμενη και συμβουλευτική δικηγορία στην Αθήνα από το 1994, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω.
- Ομιλεί την αγγλική και την γαλλική γλώσσα.
- Δημοσιογράφος, μέλος Ενώσεως Συντακτών Αθηναϊκού Τύπου και Συνεργάτης Ξένου Τύπου Υπουργείου Τύπου και Μ.Μ.Ε.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Σπουδές
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 28-4-1968. Τελείωσε το 1986 με Άριστα (19 και 6/12) το 10ο (Πρότυπο) Λύκειο Αθηνών και την ίδια χρονιά πέτυχε στις Πανελλήνιες εξετάσεις την εισαγωγή του στη Νομική Σχολή Αθηνών.
Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1991 με βαθμό «Λίαν Καλώς». Κατά την διάρκεια της φοίτησής του εκπόνησε εργασίες και παρακολούθησε συνέδρια, στην οργάνωση πολλών εκ των οποίων συμμετείχε. Στον κύκλο μαθημάτων Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου αξιολογήθηκε με Άριστα.
Κατά την ακαδημαϊκή περίοδο 1990-91 απoτέλεσε μέλος της ομάδας έρευνας του Τομέα Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό την καθοδήγηση του ακαδημαϊκού, καθηγητού του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου κ. Εμμανουήλ Ρούκουνα, από τον οποίο έλαβε και συστατική επιστολή.
Το 1989 επελέγη με βάση την βαθμολογία του και την γνώση ξένων γλωσσών να λάβει μέρος στο πρόγραμμα υποτροφιών ERASMUS της Ευρωπαϊκής Κοινότητος. Παρακολούθησε το α’ εξάμηνο της περιόδου 1989/90 της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Essex Αγγλίας και εξετάσθηκε με επιτυχία στα μαθήματα EEC Law, Common Law και Public Law, ανέλαβε εθελοντική ερευνητική εργασία και έλαβε τον αντίστοιχο τίτλο σπουδών. Συμμετείχε επίσης σε εκπαιδευτικά ταξίδια στην έδρα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως στις Βρυξέλλες, όπου είχε επαφές με κοινοτικούς αξιωματούχους, καθηγητές και άλλους ευρωπαίους φοιτητές.
Από τον Οκτώβριο του 1991 παρακολούθησε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Nottingham Αγγλίας στο Διεθνές και Κοινοτικό Δίκαιο και του απονεμήθηκε το δίπλωμα Master Of Laws.
Εκεί διδάχθηκε :
n Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο, (καθηγητής Stephen Weatherill).
n Δίκαιο Ανταγωνισμού, (καθηγητής Stephen Weatherill).
n Διεθνές Δίκαιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, (καθηγητής D.J. Harris).
n Δίκαιο της Θάλασσας.
n Δίκαιο μεταφορών αγαθών διά θαλάσσης.
Εκπόνησε την πτυχιακή του διατριβή με θέμα τον ανταγωνισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την συμβατότητα των συγχωνεύσεων επιχειρήσεων με το καθεστώς προστασίας του ανταγωνισμού της κοινοτικής εννόμου τάξεως.
Το καλοκαίρι του 1990 παρακολούθησε στο Παρίσι μαθήματα γαλλικής στην Alliance Francaise και του απονεμήθηκε Certificat.
Ομιλεί και γράφει την αγγλική και την γαλλική γλώσσα. Είναι κάτοχος First Certificate in English (Cambridge), Proficiency (Michigan) και Sorbonne (Paris IV).
Εργασιακή Εμπειρία
Το καλοκαίρι του 1992 εργάσθηκε ως ασκούμενος στην αγγλική Δικηγορική Εταιρεία Εking Manning (ήδη Edwards Geldard).
Από το 1993 είναι μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και ασκεί γενική δικηγορία, με έμφαση στους τομείς του κληρονομικού, εμπραγμάτου (ακίνητα) και ιδιωτικού διεθνούς δικαίου, στα θέματα ελληνικής ιθαγένειας ομογενών και στην προστασία δικαιωμάτων ομογενών στις υποθέσεις τους στην Ελλάδα. Διατηρεί το δικηγορικό του γραφείο, με συνεργάτες δικηγόρους, στην Αθήνα (Λεωφ. Αλεξάνδρας 105) και είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω. Έχει εμπειρία νομικής έρευνας, επικοινωνίας με εντολείς, σύνταξης δικογράφων, δικαστικής παραστάσεως και εκπροσωπήσεως ενώπιον αστικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων σε δικαστήρια όλης της Ελλάδος. Έχει χειριστεί υποθέσεις που καλύπτουν όλο το φάσμα του δικαίου, (ιδίως αστικό, διοικητικό, ποινικό, κοινοτικό κλπ). Έχει επίσης εμπειρία και από το δίκαιο άλλων χωρών.
Μεγάλο μέρος των εντολέων του είναι Έλληνες ομογενείς, αλλά και αλλοδαποί, από ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία, Μεγ. Βρετανία, Νότιο Αφρική, Αργεντινή, Ρωσία, Ισραήλ κ.α. τους οποίους καλύπτει σε όλες τις νομικές τους υποθέσεις στην Ελλάδα.
Είναι δημοσιογράφος, ανταποκριτής ελληνόφωνων προγραμμάτων εξωτερικού (ΗΠΑ, Αυστραλίας, Καναδά), μέλος της Ενώσεως Συντακτών Αθηναϊκού Τύπου και Συνεργάτης Ξένου Τύπου του Υπουργείου Τύπου και Μ.Μ.Ε., γράφει σε εφημερίδες του εξωτερικού και του εσωτερικού και συμμετέχει σε ραδιοφωνικά προγράμματα. Είναι δημοσιογράφος και νομικός σύμβουλος στο Ομογενειακό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Το 1997 επελέγη και έλαβε μέρος στην σειρά σεμιναρίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της Ε.Ε. «Β’ Κύκλος Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης στελεχών σε θέματα ευρωπαϊκής ενοποίησης», λαμβάνοντας ανάλογο πιστοποιητικό.
Έχει εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις υπηρετώντας ως έφεδρος υπαξιωματικός (Λοχίας ΔΒ).
<ΧΡΗΣΤΟΣ Η. ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΣΤΟΝ ΑΡΕΙΟ ΠΑΓΟ – ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Master οf Laws
Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο
Λεωφ. Αλεξάνδρας 105, Αθήνα, Τ.Κ. 114 75
Τηλ. 210–6400282. Τηλεομοιοτυπία 210 – 6400282. Κινητό: 6932–775920
Law Offices of Christos I. ILIOPOULOS
Attorney at the Supreme Court of Greece
Master Of Laws, International and European Law
105, Alexandras Ave., Athens, 114 75, HELLAS
Phone: +30 - 210-6400282, mobile +30 - 6932-775920.
Facsimile: +30 - 210 - 6400282.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Συμφέρει να ρυθμίσετε κληρονομιές στην Ελλάδα του Χρήστου Ηλιόπουλου
Πολλοί ομογενείς δικαιούνται κάποιας περιουσίας στην Ελλάδα, αλλά δεν έχουν ρυθμίσει τη νομική τύχη αυτής της περιουσίας για πολλά χρόνια. Τέτοιες υποθέσεις μένουν εκκρεμείς εξ αιτίας της απόστασης που χωρίζει τους δικαιούχους της περιουσίας από την Ελλάδα, της άγνοιας του ελληνικού δικαίου ή και των συγκεκριμένων δικαιωμάτων τους, αλλά και της σκέψης ότι για να ρυθμίσουν τα περιουσιακά τους πρέπει να πληρώσουν πρώτα τους φόρους στο κράτος. Είναι φυσικό δε οι ομογενείς να θέλουν να αποφύγουν ή τουλάχιστον να καθυστερήσουν την καταβολή αυτών των φόρων.
Ο πιο σημαντικός φόρος που συνήθως πρέπει να πληρώσει ένας ομογενής για να περάσει η κυριότητα της περιουσίας στο όνομά του είναι ο φόρος κληρονομίας, που καταβάλλεται στην εφορία λίγο πριν γίνει η αποδοχή κληρονομίας στο συμβολαιογράφο ή με την έκδοση του κληρονομητηρίου από το δικαστήριο.
Ο φόρος κληρονομίας δεν πρέπει να αποθαρρύνει αυτούς που δικαιούνται κάποιας κληρονομίας από το να ρυθμίζουν τα κληρονομικά τους και να αποκτούν τίτλο κυριότητας στο όνομά τους. Και αυτό για τρεις βασικούς λόγους.
Πρώτον, διότι ο φόρος κληρονομίας για τους συγγενείς του θανόντος είναι ούτως ή άλλως μικρός και στις περισσότερες περιπτώσεις αντιπροσωπεύει ένα μικρό μερίδιο της πραγματικής αξίας την οποία αποκτά ο κληρονόμος. Με άλλα λόγια, συμφέρει τον κληρονόμο να πληρώσει ένα μικρό φόρο και να πάρει μία πολύ μεγαλύτερη περιουσία.
Ο φόρος κληρονομίας υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, δηλαδή επί της αξίας που ορίζει η εφορία, ενώ η πραγματική αξία του ακινήτου είναι συνήθως μεγαλύτερη της αντικειμενικής. Επί παραδείγματι, ένας κληρονόμος, κληρονομεί στην Ελλάδα ένα ακίνητο αντικειμενικής αξίας 100.000 ευρώ. Για τα πρώτα 20.000 ευρώ δεν πληρώνει καθόλου φόρο. Για τα υπόλοιπα 80.000 ευρώ θα πληρώσει ένα φόρο 5% ή 10%.
Η πραγματική όμως αξία του ακινήτου στο παράδειγμά μας είναι συνήθως 150.000 ευρώ ή και παραπάνω. Άρα, το να πληρώσει κανείς 5.000 ευρώ φόρο για περιουσία 150.000 ευρώ είναι νομίζω κάτι που συμφέρει τον κληρονόμο. Άλλωστε, ο κληρονόμος μπορεί να πληρώσει τον φόρο και σε πολλές μηνιαίες δόσεις, πράγμα που καθιστά ανετότερη την αποπληρωμή του. Αν όμως μπορεί να πληρώσει ολόκληρο τον φόρο αμέσως, τότε δικαιούται εκπτώσεως 5% στο τελικό ποσό του φόρου κληρονομιάς.
Αν ο κληρονόμος είναι ανήλικος, τότε δεν πληρώνει φόρο για κληρονομιά έως και 300.000 ευρώ.
Ο δεύτερος και πολύ σημαντικός λόγος είναι ότι υπάρχουν κληρονομιές στις οποίες δεν χρειάζεται να πληρώσει ο κληρονόμος ούτε ένα ευρώ στην εφορία, έστω κι αν η αξία της κληρονομιάς είναι πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Συγκεκριμένα, για κληρονομιές όσων απεβίωσαν έως την 31-12- 1984 και προγενέστερα, οι κληρονόμοι μπορούν να αποκτήσουν στο όνομά τους την κληρονομιά χωρίς να υποβάλουν δήλωση φόρου κληρονομίας και χωρίς να πληρώσουν φόρο κληρονομίας! Σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι κληρονόμοι υπογράφουν κατευθείαν αποδοχή κληρονομίας στο συμβολαιογράφο, ή εκδίδουν από το δικαστήριο το κληρονομητήριο αποκτώντας στο όνομά τους την περιουσία (ακίνητα και κινητά), όσο μεγάλη αξία κι αν έχει αυτή χωρίς να πληρώσουν φόρο.
Τρίτον, όταν ένας κληρονόμος έχει αποκτήσει με την αποδοχή κληρονομίας τίτλο στο όνομά του μπορεί να προστατεύσει με πολύ μεγαλύτερη επιτυχία τα δικαιώματα του έναντι καταπατητών ή συγγενών που επιβουλεύονται την περιουσία του.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι συμφέρει η ρύθμιση των κληρονομικών υποθέσεων στην Ελλάδα σε κάθε περίπτωση, διότι είτε ο φόρος θα είναι μικρός, δηλαδή από ελάχιστος έως 5% της πραγματικής αξίας της περιουσίας, η δεν θα υπάρχει καθόλου φόρος, διότι η κληρονομιά επήλθε στον κληρονόμο πριν την 31η Δεκεμβρίου του 1984.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος Αθηνών,
Master of Laws. e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Ο πιο σημαντικός φόρος που συνήθως πρέπει να πληρώσει ένας ομογενής για να περάσει η κυριότητα της περιουσίας στο όνομά του είναι ο φόρος κληρονομίας, που καταβάλλεται στην εφορία λίγο πριν γίνει η αποδοχή κληρονομίας στο συμβολαιογράφο ή με την έκδοση του κληρονομητηρίου από το δικαστήριο.
Ο φόρος κληρονομίας δεν πρέπει να αποθαρρύνει αυτούς που δικαιούνται κάποιας κληρονομίας από το να ρυθμίζουν τα κληρονομικά τους και να αποκτούν τίτλο κυριότητας στο όνομά τους. Και αυτό για τρεις βασικούς λόγους.
Πρώτον, διότι ο φόρος κληρονομίας για τους συγγενείς του θανόντος είναι ούτως ή άλλως μικρός και στις περισσότερες περιπτώσεις αντιπροσωπεύει ένα μικρό μερίδιο της πραγματικής αξίας την οποία αποκτά ο κληρονόμος. Με άλλα λόγια, συμφέρει τον κληρονόμο να πληρώσει ένα μικρό φόρο και να πάρει μία πολύ μεγαλύτερη περιουσία.
Ο φόρος κληρονομίας υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, δηλαδή επί της αξίας που ορίζει η εφορία, ενώ η πραγματική αξία του ακινήτου είναι συνήθως μεγαλύτερη της αντικειμενικής. Επί παραδείγματι, ένας κληρονόμος, κληρονομεί στην Ελλάδα ένα ακίνητο αντικειμενικής αξίας 100.000 ευρώ. Για τα πρώτα 20.000 ευρώ δεν πληρώνει καθόλου φόρο. Για τα υπόλοιπα 80.000 ευρώ θα πληρώσει ένα φόρο 5% ή 10%.
Η πραγματική όμως αξία του ακινήτου στο παράδειγμά μας είναι συνήθως 150.000 ευρώ ή και παραπάνω. Άρα, το να πληρώσει κανείς 5.000 ευρώ φόρο για περιουσία 150.000 ευρώ είναι νομίζω κάτι που συμφέρει τον κληρονόμο. Άλλωστε, ο κληρονόμος μπορεί να πληρώσει τον φόρο και σε πολλές μηνιαίες δόσεις, πράγμα που καθιστά ανετότερη την αποπληρωμή του. Αν όμως μπορεί να πληρώσει ολόκληρο τον φόρο αμέσως, τότε δικαιούται εκπτώσεως 5% στο τελικό ποσό του φόρου κληρονομιάς.
Αν ο κληρονόμος είναι ανήλικος, τότε δεν πληρώνει φόρο για κληρονομιά έως και 300.000 ευρώ.
Ο δεύτερος και πολύ σημαντικός λόγος είναι ότι υπάρχουν κληρονομιές στις οποίες δεν χρειάζεται να πληρώσει ο κληρονόμος ούτε ένα ευρώ στην εφορία, έστω κι αν η αξία της κληρονομιάς είναι πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Συγκεκριμένα, για κληρονομιές όσων απεβίωσαν έως την 31-12- 1984 και προγενέστερα, οι κληρονόμοι μπορούν να αποκτήσουν στο όνομά τους την κληρονομιά χωρίς να υποβάλουν δήλωση φόρου κληρονομίας και χωρίς να πληρώσουν φόρο κληρονομίας! Σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι κληρονόμοι υπογράφουν κατευθείαν αποδοχή κληρονομίας στο συμβολαιογράφο, ή εκδίδουν από το δικαστήριο το κληρονομητήριο αποκτώντας στο όνομά τους την περιουσία (ακίνητα και κινητά), όσο μεγάλη αξία κι αν έχει αυτή χωρίς να πληρώσουν φόρο.
Τρίτον, όταν ένας κληρονόμος έχει αποκτήσει με την αποδοχή κληρονομίας τίτλο στο όνομά του μπορεί να προστατεύσει με πολύ μεγαλύτερη επιτυχία τα δικαιώματα του έναντι καταπατητών ή συγγενών που επιβουλεύονται την περιουσία του.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι συμφέρει η ρύθμιση των κληρονομικών υποθέσεων στην Ελλάδα σε κάθε περίπτωση, διότι είτε ο φόρος θα είναι μικρός, δηλαδή από ελάχιστος έως 5% της πραγματικής αξίας της περιουσίας, η δεν θα υπάρχει καθόλου φόρος, διότι η κληρονομιά επήλθε στον κληρονόμο πριν την 31η Δεκεμβρίου του 1984.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος Αθηνών,
Master of Laws. e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Wednesday, June 18, 2008
Διαζύγιο
Πώς η σύζυγος διεκδικεί την περιουσία του συζύγου μετά το διαζύγιο
Του Χρήστου Ηλιόπουλου*
Κατά το ελληνικό δίκαιο ο ή η σύζυγος έχει δικαίωμα μετά την λύση του γάμου, δηλαδή μετά το διαζύγιο, να ζητήσει από τον άλλο σύζυγο ένα μέρος από την αύξηση της περιουσίας που απέκτησε ο σύζυγος κατά την διάρκεια του γάμου τους. Το ίδιο δικαίωμα έχει ο κάθε σύζυγος ακόμα και αν δεν έχει εκδοθεί το διαζύγιο, αρκεί να έχουν περάσει τουλάχιστον τρία χρόνια από τότε που ζουν χωριστά (που βρίσκονται δηλαδή σε διάσταση).
Τα στοιχεία που πρέπει να έχει η αγωγή που θα κατατεθεί στο δικαστήριο είναι ποιά ήταν η περιουσία του άλλου συζύγου την ημέρα του γάμου τους και ποιά είναι σήμερα. Αν αυτή η περιουσία έχει αυξηθεί, τότε ο άλλος σύζυγος έχει δικαίωμα να ζητήσει είτε το 1/3, είτε το 1/2 ή ακόμα και παραπάνω.
Ο Άρειος Πάγος με την υπ’ αριθ. 1511/2005 απόφαση του Ζ’ Τμήματός του έκρινε ότι η συμβολή μπορεί να συνίσταται είτε στην αύξηση της περιουσίας του άλλου συζύγου, είτε και στην αποφυγή της μειώσεως αυτής.
Στην συγκεκριμένη υπόθεση που ο Άρειος Πάγος έκρινε, η σύζυγος επικαλέσθηκε ότι από το 1966 που παντρεύτηκαν με τον εναγόμενο, αυτός, ενώ στην αρχή δεν είχε προσωπική περιουσία, απέκτησε μεγάλη περιουσία που κατά τον χρόνο που χωρίσανε ήταν αξίας περίπου δύο εκατομμυρίων ευρώ.
Η σύζυγος ισχυρίσθηκε ότι στην απόκτηση της περιουσίας αυτής από τον σύζυγό της συνέβαλε και αυτή κατά ποσοστό 50%, με τους τρόπους που λεπτομερώς αναφέρει στην αγωγή, μεταξύ των οποίων και με την συνεισφορά των προσωπικών της υπηρεσιών στην φροντίδα και ανατροφή των τέκνων τους και την επιμέλεια γενικώς του οίκου και της οικογενείας, την οποία η σύζυγος αποτιμά σε 100.000 δρχ. κατά μήνα, που υπερβαίνει το μέτρο της υποχρεώσεως συμβολής της στις οικογενειακές ανάγκες.
Με την αγωγή της η σύζυγος ζήτησε να της καταβάλει ο πρώην σύζυγός της το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ περίπου, που αποτελεί το 50% των αποκτημάτων του κατά την διάρκεια του γάμου τους.
Συγκεκριμένα, η συμβολή της συζύγου αναλύεται στην αγωγή της στην συνεχή απασχόλησή της και άμεση φροντίδα και επιμέλεια για τις δουλειές του σπιτιού, τη φροντίδα και την περιποίηση του συζύγου της και των παιδιών τους, όπως πλύσιμο, σιδέρωμα, μαγείρεμα, τον καθαρισμό της οικογενειακής στέγης και την συντήρηση του νοικοκυριού, στο αμέριστο ενδιαφέρον της για την ανατροφή και μόρφωση των παιδιών τους, όπως επιλογή σχολείων, εκμάθηση ξένων γλωσσών και ιδιαίτερα μαθήματα.
Με αυτό το περιεχόμενο, είπε ο Άρειος Πάγος, η αγωγή είναι επαρκώς ορισμένη και περιέχει εκείνα τα στοιχεία που επιτρέπεουν στο δικαστήριο να προχωρήσει στην εξέτασή της για να διαπιστωθεί εάν όλα αυτά που ισχυρίζεται η ενάγουσα σύζυγος είναι αληθή και σε ποιόν βαθμό.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Του Χρήστου Ηλιόπουλου*
Κατά το ελληνικό δίκαιο ο ή η σύζυγος έχει δικαίωμα μετά την λύση του γάμου, δηλαδή μετά το διαζύγιο, να ζητήσει από τον άλλο σύζυγο ένα μέρος από την αύξηση της περιουσίας που απέκτησε ο σύζυγος κατά την διάρκεια του γάμου τους. Το ίδιο δικαίωμα έχει ο κάθε σύζυγος ακόμα και αν δεν έχει εκδοθεί το διαζύγιο, αρκεί να έχουν περάσει τουλάχιστον τρία χρόνια από τότε που ζουν χωριστά (που βρίσκονται δηλαδή σε διάσταση).
Τα στοιχεία που πρέπει να έχει η αγωγή που θα κατατεθεί στο δικαστήριο είναι ποιά ήταν η περιουσία του άλλου συζύγου την ημέρα του γάμου τους και ποιά είναι σήμερα. Αν αυτή η περιουσία έχει αυξηθεί, τότε ο άλλος σύζυγος έχει δικαίωμα να ζητήσει είτε το 1/3, είτε το 1/2 ή ακόμα και παραπάνω.
Ο Άρειος Πάγος με την υπ’ αριθ. 1511/2005 απόφαση του Ζ’ Τμήματός του έκρινε ότι η συμβολή μπορεί να συνίσταται είτε στην αύξηση της περιουσίας του άλλου συζύγου, είτε και στην αποφυγή της μειώσεως αυτής.
Στην συγκεκριμένη υπόθεση που ο Άρειος Πάγος έκρινε, η σύζυγος επικαλέσθηκε ότι από το 1966 που παντρεύτηκαν με τον εναγόμενο, αυτός, ενώ στην αρχή δεν είχε προσωπική περιουσία, απέκτησε μεγάλη περιουσία που κατά τον χρόνο που χωρίσανε ήταν αξίας περίπου δύο εκατομμυρίων ευρώ.
Η σύζυγος ισχυρίσθηκε ότι στην απόκτηση της περιουσίας αυτής από τον σύζυγό της συνέβαλε και αυτή κατά ποσοστό 50%, με τους τρόπους που λεπτομερώς αναφέρει στην αγωγή, μεταξύ των οποίων και με την συνεισφορά των προσωπικών της υπηρεσιών στην φροντίδα και ανατροφή των τέκνων τους και την επιμέλεια γενικώς του οίκου και της οικογενείας, την οποία η σύζυγος αποτιμά σε 100.000 δρχ. κατά μήνα, που υπερβαίνει το μέτρο της υποχρεώσεως συμβολής της στις οικογενειακές ανάγκες.
Με την αγωγή της η σύζυγος ζήτησε να της καταβάλει ο πρώην σύζυγός της το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ περίπου, που αποτελεί το 50% των αποκτημάτων του κατά την διάρκεια του γάμου τους.
Συγκεκριμένα, η συμβολή της συζύγου αναλύεται στην αγωγή της στην συνεχή απασχόλησή της και άμεση φροντίδα και επιμέλεια για τις δουλειές του σπιτιού, τη φροντίδα και την περιποίηση του συζύγου της και των παιδιών τους, όπως πλύσιμο, σιδέρωμα, μαγείρεμα, τον καθαρισμό της οικογενειακής στέγης και την συντήρηση του νοικοκυριού, στο αμέριστο ενδιαφέρον της για την ανατροφή και μόρφωση των παιδιών τους, όπως επιλογή σχολείων, εκμάθηση ξένων γλωσσών και ιδιαίτερα μαθήματα.
Με αυτό το περιεχόμενο, είπε ο Άρειος Πάγος, η αγωγή είναι επαρκώς ορισμένη και περιέχει εκείνα τα στοιχεία που επιτρέπεουν στο δικαστήριο να προχωρήσει στην εξέτασή της για να διαπιστωθεί εάν όλα αυτά που ισχυρίζεται η ενάγουσα σύζυγος είναι αληθή και σε ποιόν βαθμό.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Προξενεία
Επιτακτική η ανάγκη ενίσχυσης των Προξενείων
Του Χρήστου Ηλιόπουλου
Τα κατά τόπους ελληνικά Προξενεία, μαζί με τις Πρεσβείες μας είναι η «φωνή», τα «αυτιά» και η «εικόνα» της Ελλάδος στις χώρες του εξωτερικού. Εκπροσωπούν την Ελλάδα και βοηθούν τους έλληνες που διαβιούν εκτός Ελλάδος να συναλλάσσονται με διάφορες υπηρεσίες αλλά και με ιδιώτες στην Πατρίδα.
Το Προξενείο εκδίδει ελληνικά διαβατήρια στους μονίμους κατοίκους του εξωτερικού, κατ’ εξαίρεση δε και ταξειδιωτικά έγγραφα στους ταξειδιώτες που για κάποιον απρόβλεπτο λόγο βρέθηκαν χωρίς διαβατήριο. Το Προξενείο διεκπεραιώνει πολλών ειδών αιτήσεις που υποβάλλονται προς το Ελληνικό κράτος, όπως αιτήσεις για ιθαγένεια, για εξεύρεση δημοτολογικών ή ληξιαρχικών στοιχείων κλπ.
Ο Πρόξενος ενεργεί πολύ συχνά ως συμβολαιογράφος στην ξένη χώρα και συντάσσει συμβολαιογραφικά πληρεξούσια, ένορκες βεβαιώσεις κλπ. διά των οποίων οι κάτοικοι εξωτερικού ολοκληρώνουν πολύ σημαντικές υποθέσεις τους στην Ελλάδα χωρίς να είναι απαραίτητο να ταξειδεύσουν σ’ αυτήν, γλυτώνοντας χρόνο και χρήμα.
Ο Πρόξενος ενεργεί και ως Ληξίαρχος, καταγράφοντας γεννήσεις, γάμους και θανάτους ομογενών. Ο Πρόξενος ενεργεί και ως αντιπρόσωπος της φορολογικής αρχής και παραλαμβάνει φορολογικές δηλώσεις. Ενεργεί επίσης και ως ανακριτής, λαμβάνοντας ένορκες βεβαιώσεις και καταθέσεις μαρτύρων.
Τα ανωτέρω είναι μερικές μόνο από τις αρμοδιότητες των ελληνικών Προξενείων. Παλαιότερα, οι υποθέσεις που διεκπεραίωναν τα Προξενεία ήταν σε αριθμό πολύ λιγότερες από όσες καλούνται σήμερα να διευθετήσουν. Σήμερα η επικοινωνία με την Πατρίδα είναι πολύ ευκολώτερη, διότι έχει γίνει πολύ φθηνότερη, αλλά και τεχνικώς αρτιότερη. Τα τηλέφωνα είναι φθηνά, το Διαδίκτυο υπάρχει για να διαβάζουν οι ομογενείς τις ειδήσεις, αλλά και για να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους στην Πατρίδα. Το αεροπορικό εισιτήριο δεν είναι απαγορευτικό, όπως ήταν κάποιες δεκαετίες πριν, ενώ αρκετοί είναι οι τηλεοπτικοί δίαυλοι που ενημερώνουν απ’ ευθείας από την Ελλάδα τους ομογενείς για τις κληρονομιές τους, για την αγορά και των πώληση ακινήτων, για τα φορολογικά τους ζητήματα, για την τρόπο κτήσεως της ιθαγένειας και για πολλά άλλα.
Η Ελλάδα, επίσης, έπαυσε να είναι ο «φτωχός συγγενής» όπου κανείς δεν ενδιαφερόταν να πραγματοποιήσει συναλλαγές. Σήμερα η Ελλάς είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. και μία από τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, όπου το επίπεδο ζωής έχει ανεβεί σημαντικά, με αποτέλεσμα πολλοί ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιά να ενδιαφέρονται να διεκδικήσουν περιουσίες στην χώρα των προγόνων τους ή να πάρουν την ελληνική ιθαγένεια, που θα τους οδηγήσει σε επαγγελματικές ευκαιρίες σε όλη την Ευρώπη, μέσω Ελλάδος βεβαίως.
Αποτέλεσμα αυτής της αυξημένης πληροφόρησης των ομογενών, αλλά και της ενισχυμένης θέσης της Ελλάδος στο διεθνές στερέωμα, είναι η τεράστια αύξηση του όγκου της εργασίας των Προξενείων. Οι αιτήσεις για ιθαγένεια, για ελληνικά δημοτολόγια, για πληροφόρηση για το Ε9 και άλλα φορολογικά ζητήματα, για το Κτηματολόγιο, για σύνταξη πληρεξουσίων για αγορές, πωλήσεις, κληρονομιές, γονικές παροχές έχουν σημειώσει μεγάλη αύξηση.
Το προσωπικό των Προξενείων, όσο κι αν θέλει να ανταποκριθεί, συχνά αδυνατεί να εξυπηρετήσει όλες τις αιτήσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στην Αυστραλία επί παραδείγματι ζουν πάνω από 500.000 έλληνες, που έχουν όλο και πιο αυξημένες συναλλαγές με την Ελλάδα. Όλοι τους απευθύνονται σε κάποιο από τα τέσσερα, πέντε Προξενεία. Μπορούν όμως είκοσι τριάντα άνθρωποι, που είναι το προσωπικό των Προξενείων στην Αυστραλία να εξυπηρετήσουν τις άνω των 500.000 των ομογενών; Ασφαλώς και δεν μπορούν, όσο καλά και όσο γρήγορα θα ήθελαν.
Το ίδιο συμβαίνει και στα άλλα Προξενεία μας σε όλο τον κόσμο. Παντού υπάρχει ανάγκη για νέα Προξενεία με νέο προσωπικό, καλά ενημερωμένο και με όρεξη να αντιμετωπίσει τα παντός είδους αιτήματα των συμπατριωτών μας, που όταν διαβαίνουν το κατώφλι του ελληνικού Προξενείου θέλουν να έχουν την αίσθηση ότι εισέρχονται σε χώρο ελληνικό, που το προσωπικό θα είναι φιλικό μαζί τους, θα τους συμπαρασταθεί, θα τους συνδράμει και θα τους συμβουλεύσει σωστά.
Ήδη με εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών στην Ελλάδα, δεν γίνονται δεκτές οι ένορκες βεβαιώσεις περί των πλησιεστέρων συγγενών που έχουν γίνει από συμβολαιογράφο στο εξωτερικό, αλλά μόνο εκείνες οι ένορκες βεβαιώσεις που έχουν γίνει από τρεις μάρτυρες στο Προξενείο. Τα παράπονα των ομογενών για το θέμα αυτό είναι πολλά. Ο ομογενής που δικαιούται μία κληρονομιά στην Πατρίδα πρέπει όχι μόνο να εξεύρει τρεις μάρτυρες που να δηλώσουν με την υπογραφή τους ότι ήξεραν τον θανόντα και γνωρίζουν ποιους κοντινούς συγγενείς άφησε, αλλά πρέπει να φροντίσει για την μετάβασή τους σε ελληνικό Προξενεία για να προβούν στην δήλωση. Η μετάβαση αυτή μπορεί να σημαίνει αεροπορικά εισιτήρια επί τέσσερα, συν άλλα έξοδα, συν χρόνο κλπ. Αν λοιπόν δημιουργθούν νέα Προξενεία, τότε θα ελαττωθούν και μερικά από τα προβλήματα των ομογενών.
Αποδεικνύεται λοιπόν ότι η Ελλάδα, άρα η ελληνική κυβέρνηση και το Υπουργείο Εξωτερικών πρέπει να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και στις αυξημένες ανάγκες των Προξενείων μας ανά τον κόσμο. Με απλά λόγια χρειάζεται μεγαλύτερος αριθμός υπαλλήλων, περισσότερα χρήματα και υλικοτεχνική υποδομή, μεγαλύτερη ενημέρωση και επιμόρφωση των στελεχών των Προξενείων στις αλλαγές των νόμων.
Είναι δυνατόν η «πλούσια Ελλάς» να χρησιμοποιεί ως έδρα του Προξενείου στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου κτήρια ιδιοκτησίας της άλλοτε εύρωστης, συρρικνωμένης όμως σήμερα ελληνικής παροικίας της Αλεξανδρείας και να μην πληρώνει ούτε ενοίκιο; Οι αιγυπτιώτες μου έχουν δηλώσει με παρρησία και αγάπη προς την Ελλάδα ότι δεν επιθυμούν την καταβολή ενοικίου για την χρήση των κτηρίων από το ελληνικό δημόσιο. Όμως δεν θα έπρεπε τουλάχιστον το ελληνικό κράτος να έδινε κάποιες επιχορηγήσεις προς την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, ώστε να συνεχίσουν οι ομογενείς αιγυπτιώτες την τόσων αιώνων παρουσία του ελληνισμού στην Αίγυπτο;
Πιστεύουμε ότι το ελληνικό κράτος θα συνεχίσει με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο να βοηθά τους ομογενείς και να τους παρέχει την δυνατότητα να συντηρούν τους δεσμούς τους με την Πατρίδα, με την γλώσσα, με την θρησκεία και με την ιστορία της Ελλάδος. Τα Προξενεία είναι ένας άκρως σημαντικός κρίκος που συνδέει τους πολύ μεγάλους ελληνικούς πληθυσμούς του εξωτερικού με την Ελλάδα. Ο κρίκος αυτός πρέπει να «χαλυβδωθεί» από την ελληνική κυβέρνηση, ώστε να συγκρατήσει τελικώς κοντά στο πνεύμα της Ελλάδος όλα τα παιδιά του ελληνισμού σε όλη την υφήλιο.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Του Χρήστου Ηλιόπουλου
Τα κατά τόπους ελληνικά Προξενεία, μαζί με τις Πρεσβείες μας είναι η «φωνή», τα «αυτιά» και η «εικόνα» της Ελλάδος στις χώρες του εξωτερικού. Εκπροσωπούν την Ελλάδα και βοηθούν τους έλληνες που διαβιούν εκτός Ελλάδος να συναλλάσσονται με διάφορες υπηρεσίες αλλά και με ιδιώτες στην Πατρίδα.
Το Προξενείο εκδίδει ελληνικά διαβατήρια στους μονίμους κατοίκους του εξωτερικού, κατ’ εξαίρεση δε και ταξειδιωτικά έγγραφα στους ταξειδιώτες που για κάποιον απρόβλεπτο λόγο βρέθηκαν χωρίς διαβατήριο. Το Προξενείο διεκπεραιώνει πολλών ειδών αιτήσεις που υποβάλλονται προς το Ελληνικό κράτος, όπως αιτήσεις για ιθαγένεια, για εξεύρεση δημοτολογικών ή ληξιαρχικών στοιχείων κλπ.
Ο Πρόξενος ενεργεί πολύ συχνά ως συμβολαιογράφος στην ξένη χώρα και συντάσσει συμβολαιογραφικά πληρεξούσια, ένορκες βεβαιώσεις κλπ. διά των οποίων οι κάτοικοι εξωτερικού ολοκληρώνουν πολύ σημαντικές υποθέσεις τους στην Ελλάδα χωρίς να είναι απαραίτητο να ταξειδεύσουν σ’ αυτήν, γλυτώνοντας χρόνο και χρήμα.
Ο Πρόξενος ενεργεί και ως Ληξίαρχος, καταγράφοντας γεννήσεις, γάμους και θανάτους ομογενών. Ο Πρόξενος ενεργεί και ως αντιπρόσωπος της φορολογικής αρχής και παραλαμβάνει φορολογικές δηλώσεις. Ενεργεί επίσης και ως ανακριτής, λαμβάνοντας ένορκες βεβαιώσεις και καταθέσεις μαρτύρων.
Τα ανωτέρω είναι μερικές μόνο από τις αρμοδιότητες των ελληνικών Προξενείων. Παλαιότερα, οι υποθέσεις που διεκπεραίωναν τα Προξενεία ήταν σε αριθμό πολύ λιγότερες από όσες καλούνται σήμερα να διευθετήσουν. Σήμερα η επικοινωνία με την Πατρίδα είναι πολύ ευκολώτερη, διότι έχει γίνει πολύ φθηνότερη, αλλά και τεχνικώς αρτιότερη. Τα τηλέφωνα είναι φθηνά, το Διαδίκτυο υπάρχει για να διαβάζουν οι ομογενείς τις ειδήσεις, αλλά και για να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους στην Πατρίδα. Το αεροπορικό εισιτήριο δεν είναι απαγορευτικό, όπως ήταν κάποιες δεκαετίες πριν, ενώ αρκετοί είναι οι τηλεοπτικοί δίαυλοι που ενημερώνουν απ’ ευθείας από την Ελλάδα τους ομογενείς για τις κληρονομιές τους, για την αγορά και των πώληση ακινήτων, για τα φορολογικά τους ζητήματα, για την τρόπο κτήσεως της ιθαγένειας και για πολλά άλλα.
Η Ελλάδα, επίσης, έπαυσε να είναι ο «φτωχός συγγενής» όπου κανείς δεν ενδιαφερόταν να πραγματοποιήσει συναλλαγές. Σήμερα η Ελλάς είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. και μία από τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, όπου το επίπεδο ζωής έχει ανεβεί σημαντικά, με αποτέλεσμα πολλοί ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιά να ενδιαφέρονται να διεκδικήσουν περιουσίες στην χώρα των προγόνων τους ή να πάρουν την ελληνική ιθαγένεια, που θα τους οδηγήσει σε επαγγελματικές ευκαιρίες σε όλη την Ευρώπη, μέσω Ελλάδος βεβαίως.
Αποτέλεσμα αυτής της αυξημένης πληροφόρησης των ομογενών, αλλά και της ενισχυμένης θέσης της Ελλάδος στο διεθνές στερέωμα, είναι η τεράστια αύξηση του όγκου της εργασίας των Προξενείων. Οι αιτήσεις για ιθαγένεια, για ελληνικά δημοτολόγια, για πληροφόρηση για το Ε9 και άλλα φορολογικά ζητήματα, για το Κτηματολόγιο, για σύνταξη πληρεξουσίων για αγορές, πωλήσεις, κληρονομιές, γονικές παροχές έχουν σημειώσει μεγάλη αύξηση.
Το προσωπικό των Προξενείων, όσο κι αν θέλει να ανταποκριθεί, συχνά αδυνατεί να εξυπηρετήσει όλες τις αιτήσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στην Αυστραλία επί παραδείγματι ζουν πάνω από 500.000 έλληνες, που έχουν όλο και πιο αυξημένες συναλλαγές με την Ελλάδα. Όλοι τους απευθύνονται σε κάποιο από τα τέσσερα, πέντε Προξενεία. Μπορούν όμως είκοσι τριάντα άνθρωποι, που είναι το προσωπικό των Προξενείων στην Αυστραλία να εξυπηρετήσουν τις άνω των 500.000 των ομογενών; Ασφαλώς και δεν μπορούν, όσο καλά και όσο γρήγορα θα ήθελαν.
Το ίδιο συμβαίνει και στα άλλα Προξενεία μας σε όλο τον κόσμο. Παντού υπάρχει ανάγκη για νέα Προξενεία με νέο προσωπικό, καλά ενημερωμένο και με όρεξη να αντιμετωπίσει τα παντός είδους αιτήματα των συμπατριωτών μας, που όταν διαβαίνουν το κατώφλι του ελληνικού Προξενείου θέλουν να έχουν την αίσθηση ότι εισέρχονται σε χώρο ελληνικό, που το προσωπικό θα είναι φιλικό μαζί τους, θα τους συμπαρασταθεί, θα τους συνδράμει και θα τους συμβουλεύσει σωστά.
Ήδη με εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών στην Ελλάδα, δεν γίνονται δεκτές οι ένορκες βεβαιώσεις περί των πλησιεστέρων συγγενών που έχουν γίνει από συμβολαιογράφο στο εξωτερικό, αλλά μόνο εκείνες οι ένορκες βεβαιώσεις που έχουν γίνει από τρεις μάρτυρες στο Προξενείο. Τα παράπονα των ομογενών για το θέμα αυτό είναι πολλά. Ο ομογενής που δικαιούται μία κληρονομιά στην Πατρίδα πρέπει όχι μόνο να εξεύρει τρεις μάρτυρες που να δηλώσουν με την υπογραφή τους ότι ήξεραν τον θανόντα και γνωρίζουν ποιους κοντινούς συγγενείς άφησε, αλλά πρέπει να φροντίσει για την μετάβασή τους σε ελληνικό Προξενεία για να προβούν στην δήλωση. Η μετάβαση αυτή μπορεί να σημαίνει αεροπορικά εισιτήρια επί τέσσερα, συν άλλα έξοδα, συν χρόνο κλπ. Αν λοιπόν δημιουργθούν νέα Προξενεία, τότε θα ελαττωθούν και μερικά από τα προβλήματα των ομογενών.
Αποδεικνύεται λοιπόν ότι η Ελλάδα, άρα η ελληνική κυβέρνηση και το Υπουργείο Εξωτερικών πρέπει να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και στις αυξημένες ανάγκες των Προξενείων μας ανά τον κόσμο. Με απλά λόγια χρειάζεται μεγαλύτερος αριθμός υπαλλήλων, περισσότερα χρήματα και υλικοτεχνική υποδομή, μεγαλύτερη ενημέρωση και επιμόρφωση των στελεχών των Προξενείων στις αλλαγές των νόμων.
Είναι δυνατόν η «πλούσια Ελλάς» να χρησιμοποιεί ως έδρα του Προξενείου στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου κτήρια ιδιοκτησίας της άλλοτε εύρωστης, συρρικνωμένης όμως σήμερα ελληνικής παροικίας της Αλεξανδρείας και να μην πληρώνει ούτε ενοίκιο; Οι αιγυπτιώτες μου έχουν δηλώσει με παρρησία και αγάπη προς την Ελλάδα ότι δεν επιθυμούν την καταβολή ενοικίου για την χρήση των κτηρίων από το ελληνικό δημόσιο. Όμως δεν θα έπρεπε τουλάχιστον το ελληνικό κράτος να έδινε κάποιες επιχορηγήσεις προς την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, ώστε να συνεχίσουν οι ομογενείς αιγυπτιώτες την τόσων αιώνων παρουσία του ελληνισμού στην Αίγυπτο;
Πιστεύουμε ότι το ελληνικό κράτος θα συνεχίσει με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο να βοηθά τους ομογενείς και να τους παρέχει την δυνατότητα να συντηρούν τους δεσμούς τους με την Πατρίδα, με την γλώσσα, με την θρησκεία και με την ιστορία της Ελλάδος. Τα Προξενεία είναι ένας άκρως σημαντικός κρίκος που συνδέει τους πολύ μεγάλους ελληνικούς πληθυσμούς του εξωτερικού με την Ελλάδα. Ο κρίκος αυτός πρέπει να «χαλυβδωθεί» από την ελληνική κυβέρνηση, ώστε να συγκρατήσει τελικώς κοντά στο πνεύμα της Ελλάδος όλα τα παιδιά του ελληνισμού σε όλη την υφήλιο.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr
Subscribe to:
Posts (Atom)
