Προξενεία

Επιτακτική η ανάγκη ενίσχυσης των Προξενείων

Του Χρήστου Ηλιόπουλου
Τα κατά τόπους ελληνικά Προξενεία, μαζί με τις Πρεσβείες μας είναι η «φωνή», τα «αυτιά» και η «εικόνα» της Ελλάδος στις χώρες του εξωτερικού. Εκπροσωπούν την Ελλάδα και βοηθούν τους έλληνες που διαβιούν εκτός Ελλάδος να συναλλάσσονται με διάφορες υπηρεσίες αλλά και με ιδιώτες στην Πατρίδα.

Το Προξενείο εκδίδει ελληνικά διαβατήρια στους μονίμους κατοίκους του εξωτερικού, κατ’ εξαίρεση δε και ταξειδιωτικά έγγραφα στους ταξειδιώτες που για κάποιον απρόβλεπτο λόγο βρέθηκαν χωρίς διαβατήριο. Το Προξενείο διεκπεραιώνει πολλών ειδών αιτήσεις που υποβάλλονται προς το Ελληνικό κράτος, όπως αιτήσεις για ιθαγένεια, για εξεύρεση δημοτολογικών ή ληξιαρχικών στοιχείων κλπ.

Ο Πρόξενος ενεργεί πολύ συχνά ως συμβολαιογράφος στην ξένη χώρα και συντάσσει συμβολαιογραφικά πληρεξούσια, ένορκες βεβαιώσεις κλπ. διά των οποίων οι κάτοικοι εξωτερικού ολοκληρώνουν πολύ σημαντικές υποθέσεις τους στην Ελλάδα χωρίς να είναι απαραίτητο να ταξειδεύσουν σ’ αυτήν, γλυτώνοντας χρόνο και χρήμα.

Ο Πρόξενος ενεργεί και ως Ληξίαρχος, καταγράφοντας γεννήσεις, γάμους και θανάτους ομογενών. Ο Πρόξενος ενεργεί και ως αντιπρόσωπος της φορολογικής αρχής και παραλαμβάνει φορολογικές δηλώσεις. Ενεργεί επίσης και ως ανακριτής, λαμβάνοντας ένορκες βεβαιώσεις και καταθέσεις μαρτύρων.

Τα ανωτέρω είναι μερικές μόνο από τις αρμοδιότητες των ελληνικών Προξενείων. Παλαιότερα, οι υποθέσεις που διεκπεραίωναν τα Προξενεία ήταν σε αριθμό πολύ λιγότερες από όσες καλούνται σήμερα να διευθετήσουν. Σήμερα η επικοινωνία με την Πατρίδα είναι πολύ ευκολώτερη, διότι έχει γίνει πολύ φθηνότερη, αλλά και τεχνικώς αρτιότερη. Τα τηλέφωνα είναι φθηνά, το Διαδίκτυο υπάρχει για να διαβάζουν οι ομογενείς τις ειδήσεις, αλλά και για να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους στην Πατρίδα. Το αεροπορικό εισιτήριο δεν είναι απαγορευτικό, όπως ήταν κάποιες δεκαετίες πριν, ενώ αρκετοί είναι οι τηλεοπτικοί δίαυλοι που ενημερώνουν απ’ ευθείας από την Ελλάδα τους ομογενείς για τις κληρονομιές τους, για την αγορά και των πώληση ακινήτων, για τα φορολογικά τους ζητήματα, για την τρόπο κτήσεως της ιθαγένειας και για πολλά άλλα.

Η Ελλάδα, επίσης, έπαυσε να είναι ο «φτωχός συγγενής» όπου κανείς δεν ενδιαφερόταν να πραγματοποιήσει συναλλαγές. Σήμερα η Ελλάς είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. και μία από τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, όπου το επίπεδο ζωής έχει ανεβεί σημαντικά, με αποτέλεσμα πολλοί ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιά να ενδιαφέρονται να διεκδικήσουν περιουσίες στην χώρα των προγόνων τους ή να πάρουν την ελληνική ιθαγένεια, που θα τους οδηγήσει σε επαγγελματικές ευκαιρίες σε όλη την Ευρώπη, μέσω Ελλάδος βεβαίως.

Αποτέλεσμα αυτής της αυξημένης πληροφόρησης των ομογενών, αλλά και της ενισχυμένης θέσης της Ελλάδος στο διεθνές στερέωμα, είναι η τεράστια αύξηση του όγκου της εργασίας των Προξενείων. Οι αιτήσεις για ιθαγένεια, για ελληνικά δημοτολόγια, για πληροφόρηση για το Ε9 και άλλα φορολογικά ζητήματα, για το Κτηματολόγιο, για σύνταξη πληρεξουσίων για αγορές, πωλήσεις, κληρονομιές, γονικές παροχές έχουν σημειώσει μεγάλη αύξηση.

Το προσωπικό των Προξενείων, όσο κι αν θέλει να ανταποκριθεί, συχνά αδυνατεί να εξυπηρετήσει όλες τις αιτήσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στην Αυστραλία επί παραδείγματι ζουν πάνω από 500.000 έλληνες, που έχουν όλο και πιο αυξημένες συναλλαγές με την Ελλάδα. Όλοι τους απευθύνονται σε κάποιο από τα τέσσερα, πέντε Προξενεία. Μπορούν όμως είκοσι τριάντα άνθρωποι, που είναι το προσωπικό των Προξενείων στην Αυστραλία να εξυπηρετήσουν τις άνω των 500.000 των ομογενών; Ασφαλώς και δεν μπορούν, όσο καλά και όσο γρήγορα θα ήθελαν.

Το ίδιο συμβαίνει και στα άλλα Προξενεία μας σε όλο τον κόσμο. Παντού υπάρχει ανάγκη για νέα Προξενεία με νέο προσωπικό, καλά ενημερωμένο και με όρεξη να αντιμετωπίσει τα παντός είδους αιτήματα των συμπατριωτών μας, που όταν διαβαίνουν το κατώφλι του ελληνικού Προξενείου θέλουν να έχουν την αίσθηση ότι εισέρχονται σε χώρο ελληνικό, που το προσωπικό θα είναι φιλικό μαζί τους, θα τους συμπαρασταθεί, θα τους συνδράμει και θα τους συμβουλεύσει σωστά.

Ήδη με εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών στην Ελλάδα, δεν γίνονται δεκτές οι ένορκες βεβαιώσεις περί των πλησιεστέρων συγγενών που έχουν γίνει από συμβολαιογράφο στο εξωτερικό, αλλά μόνο εκείνες οι ένορκες βεβαιώσεις που έχουν γίνει από τρεις μάρτυρες στο Προξενείο. Τα παράπονα των ομογενών για το θέμα αυτό είναι πολλά. Ο ομογενής που δικαιούται μία κληρονομιά στην Πατρίδα πρέπει όχι μόνο να εξεύρει τρεις μάρτυρες που να δηλώσουν με την υπογραφή τους ότι ήξεραν τον θανόντα και γνωρίζουν ποιους κοντινούς συγγενείς άφησε, αλλά πρέπει να φροντίσει για την μετάβασή τους σε ελληνικό Προξενεία για να προβούν στην δήλωση. Η μετάβαση αυτή μπορεί να σημαίνει αεροπορικά εισιτήρια επί τέσσερα, συν άλλα έξοδα, συν χρόνο κλπ. Αν λοιπόν δημιουργθούν νέα Προξενεία, τότε θα ελαττωθούν και μερικά από τα προβλήματα των ομογενών.

Αποδεικνύεται λοιπόν ότι η Ελλάδα, άρα η ελληνική κυβέρνηση και το Υπουργείο Εξωτερικών πρέπει να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και στις αυξημένες ανάγκες των Προξενείων μας ανά τον κόσμο. Με απλά λόγια χρειάζεται μεγαλύτερος αριθμός υπαλλήλων, περισσότερα χρήματα και υλικοτεχνική υποδομή, μεγαλύτερη ενημέρωση και επιμόρφωση των στελεχών των Προξενείων στις αλλαγές των νόμων.

Είναι δυνατόν η «πλούσια Ελλάς» να χρησιμοποιεί ως έδρα του Προξενείου στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου κτήρια ιδιοκτησίας της άλλοτε εύρωστης, συρρικνωμένης όμως σήμερα ελληνικής παροικίας της Αλεξανδρείας και να μην πληρώνει ούτε ενοίκιο; Οι αιγυπτιώτες μου έχουν δηλώσει με παρρησία και αγάπη προς την Ελλάδα ότι δεν επιθυμούν την καταβολή ενοικίου για την χρήση των κτηρίων από το ελληνικό δημόσιο. Όμως δεν θα έπρεπε τουλάχιστον το ελληνικό κράτος να έδινε κάποιες επιχορηγήσεις προς την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, ώστε να συνεχίσουν οι ομογενείς αιγυπτιώτες την τόσων αιώνων παρουσία του ελληνισμού στην Αίγυπτο;

Πιστεύουμε ότι το ελληνικό κράτος θα συνεχίσει με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο να βοηθά τους ομογενείς και να τους παρέχει την δυνατότητα να συντηρούν τους δεσμούς τους με την Πατρίδα, με την γλώσσα, με την θρησκεία και με την ιστορία της Ελλάδος. Τα Προξενεία είναι ένας άκρως σημαντικός κρίκος που συνδέει τους πολύ μεγάλους ελληνικούς πληθυσμούς του εξωτερικού με την Ελλάδα. Ο κρίκος αυτός πρέπει να «χαλυβδωθεί» από την ελληνική κυβέρνηση, ώστε να συγκρατήσει τελικώς κοντά στο πνεύμα της Ελλάδος όλα τα παιδιά του ελληνισμού σε όλη την υφήλιο.

*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
e-mail: bm-bioxoi@otenet.gr