Διαθήκη εξωτερικού και αποδοχή κληρονομίας

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* 30 Ιουνίου 2015 Συχνά η αποδοχή κληρονομίας που γίνεται στην Ελλάδα αφορά κληρονομιά με ακίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία εντός Ελλάδος, τα οποία κληρονομούνται βάσει διαθήκης που έχει συνταχθεί στο εξωτερικό. Η διαθήκη εξωτερικού μπορεί να έχει γίνει σε συμβολαιογράφο στο εξωτερικό, στο Προξενείο της Ελλάδος σε ξένη χώρα, μπορεί όμως και να είναι μία ιδιόγραφη διαθήκη (handwritten will), που παραδίδεται σε δικηγόρο, ή σε άλλο έμπιστο πρόσωπο, ή έχει αφεθεί σε ένα συρτάρι, ανάμεσα στις σελίδες ενός βιβλίου κλπ. Η διαθήκη που έχει γίνει στο εξωτερικό ισχύει στην Ελλάδα εφόσον ισχύει και στην χώρα που έχει συνταχθεί. Εάν έχει συνταχθεί στον Καναδά, σύμφωνα με τους νόμους του Καναδά και ισχύει εκεί, τότε θα ισχύσει και στην Ελλάδα στις περισσότερες των περιπτώσεων, εφόσον δεν παραβιάζονται θεμελιώδης διατάξεις του ελληνικού δικαίου. Η διαθήκη που έχει γίνει στο εξωτερικό πρέπει να ισχύσει στο εξωτερικό, συνήθως με δημοσίευση στο εκεί δικαστήριο, ή σύλλογο συμβολαιογράφων ή με όποιον άλλον τρόπο προβλέπει το δίκαιο της χώρας του εξωτερικού και μετά θα την φέρουμε στην Ελλάδα, θα την μεταφράσουμε επισήμως στην ελληνική γλώσσα και θα την δημοσιεύσουμε στο Ειρηνοδικείο. Επίσημη μετάφραση της διαθήκης μπορεί να γίνει από την Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδος, μπορεί όμως να γίνει και από Έλληνα δικηγόρο στην Ελλάδα, εφόσον γνωρίζει την γλώσσα στην οποία έχει γραφεί η διαθήκη. Εκτός από την διαθήκη, επισήμως δημοσιευθείσα στο εξωτερικό και μεταφρασθείσα στην ελληνική, χρειάζεται και η ληξιαρχική πράξη θανάτου από το εξωτερικό, επίσης μεταφρασθείσα στην ελληνική. Όπως και στην διαθήκη, έτσι και στην ληξιαρχική πράξη θανάτου πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στην μετάφραση των ονομάτων και των λοιπών λέξεων, ώστε να συνάδουν με τις διαδικασίες στην Ελλάδα. Εάν ο θανών στο Μόντρεαλ είχε γεννηθεί στην Ελλάδα ως Ιωάννης Γιαννόπουλος, αλλά στην ληξιαρχική πράξη θανάτου στον Καναδά αναγράφεται ως Johnny Giannopoulos, η μετάφραση του κυρίου ονόματός του στην ελληνική καλό είναι να γίνει Ιωάννης και όχι Τζώνυ, διότι αν γίνει Τζώνυ, δεν θα μπορεί να εγγραφεί η ληξιαρχική στην Ελλάδα, αφού άλλος ο Ιωάννης Γιαννόπουλος και άλλος ο Τζώνυ Γιαννόπουλος. Σημαντικό έγγραφο που επίσης θα χρειασθεί είναι το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, που θα εκδοθεί από τον Δήμο στην Ελλάδα, όπου είχε γεννηθεί ο θανών. Για το πιστοποιητικό αυτό χρειάζονται δύο υπεύθυνες δηλώσεις δύο μαρτύρων, που θα γίνουν στο ΚΕΠ στην Ελλάδα κατά προτίμηση. Για την ολοκλήρωση των βασικών διαδικασιών, πρέπει να εντοπισθούν τα περιουσιακά στοιχεία της κληρονομίας στην Ελλάδα, δηλ. οικόπεδα, αγροτεμάχια, σπίτια, διαμερίσματα, χρήματα σε ατομικούς τραπεζικούς λογαριασμούς του θανόντος, πιθανώς αυτοκίνητα, κινητά αξίας όπως πίνακες ζωγραφικής, κοσμήματα κλπ. Η αξία αυτών θα δηλωθεί στην εφορία στην Ελλάδα για να υπολογισθεί εάν θα πληρωθεί φόρος κληρονομίας ή όχι. Η προθεσμία δηλώσεως στην εφορία είναι δώδεκα μήνες από την ημέρα του θανάτου ή της δημοσιεύσεως της διαθήκης, εφόσον οι κληρονόμοι διαμένουν στο εξωτερικό. Σύζυγος και τέκνα δεν πληρώνουν φόρο κληρονομίας μέχρι του ποσού των 150.000 ευρώ έκαστος. Από τα 150.000 ευρώ έως τα 300.000 ευρώ, ο φόρος κληρονομίας είναι μόνο 1%. Αν όμως κληρονόμοι είναι πιο μακρινοί συγγενείς ή μη συγγενείς, ο φόρος είναι μεγαλύτερος. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr ktimatologiolaw@yahoo.gr