Ο μεθυσμένος οδηγός αποζημιώνει την ασφαλιστική του!

Του Χρήστου Ηλιόπουλου
Ισχύει και στην Ελλάδα η υποχρεωτική ασφάλιση αυτοκινήτου για την περίπτωση που ο οδηγός / ιδιοκτήτης του προκαλέσει ατύχημα και υλικές ζημίες σε τρίτους, ή ακόμα και τραυματισμό ή απώλεια ζωής. Με απλά λόγια η ασφαλιστική εταιρεία στην οποία είναι ασφαλισμένο το αυτοκίνητο που προκάλεσε αποκλειστικώς ή εν μέρει το ατύχημα αποζημιώνει τους τρίτους που έχουν υποστεί παντός είδους ζημίες.
Απαραίτητη κατά νόμον προϋπόθεση για να καταβληθεί αποζημίωση είναι να αποδειχθεί στο δικαστήριο (ή να γίνει αποδεκτό εξωδίκως από την ασφαλιστική, χωρίς δικαστήριο) ότι ο ασφαλισμένος οδηγός εξεδήλωσε κατά την οδήγηση συμπεριφορά παράνομη και υπαίτια, να προκλήθηκε ζημία και η ζημία να είναι αποτέλεσμα της συμπεριφοράς του υπαιτίου οδηγού, να υπάρχει δηλαδή ο λεγόμενος αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα στην παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά του οδηγού και στην ζημία που προεκλήθη.
Ο ασφαλισμένος οδηγός καλύπτεται συνεπώς από την ασφαλιστική του για την αμέλεια που επέδειξε προκαλώντας ατύχημα και δεν θα χρειασθεί να καταβάλει από την τσέπη του τα χρηματικά ποσά που είτε εξωδίκως συμφωνήθηκαν, είτε αποφασίσθηκαν από το δικαστήριο για την αποκατάσταση των ζημιών των τρίτων.
Υπάρχουν ωστόσο κάποιες εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η ασφαλιστική εταιρεία θα καλύψει βεβαίως τις ζημιές των τρίτων, αλλά ακολούθως θα στραφεί κατά του ασφαλισμένου της για να του ζητήσει να της καταβάλει όσα η ασφαλιστική υποχρεώθηκε να καταβάλει για αποκατάσταση ζημιών των τρίτων.
Μία από τις περιπτώσεις αυτές που συνήθως προβλέπονται από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο που συνάπτουν ασφαλιστική εταιρεία και ασφαλιζόμενος οδηγός, είναι όταν ο οδηγός προκαλέσει ατύχημα σε κατάσταση μέθης. Εάν αποδειχθεί αυτό, τότε ό,τι η ασφαλιστική εταιρεία υποχρεωθεί να καταβάλει στους ζημιωθέντες από το ατύχημα, δικαιούται να το αξιώσει από τον ασφαλισμένο της, που προκάλεσε το ατύχημα λόγω μέθης του.
Κατά την υπ΄αριθ. 128/2010 απόφαση του Αρείου Πάγου η μέθοδος της αιμοληψίας για την εξακρίβωση της χρήσεως οινοπνεύματος από οδηγό κατά την οδήγηση οχήματος δεν είναι αποκλειστική στη δίκη μεταξύ ασφαλιστή και ασφαλισμένου, που έχει ως αντικείμενο την διαπίστωση της υποχρεώσεως του ασφαλισμένου να καταβάλει στον ασφαλιστή κάθε ποσό που ο τελευταίος θα υποχρεωθεί να καταβάλει στον παθόντα τρίτο.
Η διαπίστωση της μέθης μπορεί να στηριχθεί και σε άλλα αποδεικτικά μέσα, όπως καταθέσεις μαρτύρων, σοβαρή παραβατική οδηγική συμπεριφορά και άλλες ενδείξεις. Στην εν λόγω δίκη το Εφετείο εδέχθη και ο Άρειος Πάγος επεκύρωσε ότι ο οδηγός του ζημιογόνου αυτοκινήτου κατά τον χρόνο του ατυχήματος τελούσε σε κατάσταση μέθης, δεδομένου ότι ανιχνεύθηκε στο αίμα του αλκοόλ 0,77 γραμμάρια, αλλά και από άλλα συμπτώματα, όπως επειδή οδηγούσε με ταχύτητα ανώτερη εκείνης που επέτρεπαν οι συνθήκες της οδού (στροφή – νύκτα), όπως προκύπτει και από την σφοδρότητα της σύγκρουσης και από το ότι δεν κατόρθωσε να συγκρατήσει το όχημά του στο ρεύμα πορείας του.
Επομένως, ο Άρειος Πάγος εδέχθη το αίτημα της ασφαλιστικής εταιρείας για την διαπίστωση της μέθης του ασφαλισμένου της κατά τον χρόνο του ατυχήματος, πράγμα που οδηγεί στην υποχρέωση του ασφαλισμένου να αποδώσει στην ασφαλιστική του όσα χρήματα η ασφαλιστική κατέβαλε ως αποζημίωση στους τρίτους ζημιωθέντες.
Αν αναλογισθεί κανείς ότι οι προκληθείσες ζημίες μπορεί να είναι μεγάλες και παντός είδους (από αποκατάσταση υλικών ζημιών, απωλεσθέντων εισοδημάτων μέχρι ηθική βλάβη για τραυματισμό ή ψυχική οδύνη για θάνατο) και η αποζημίωση που κατέβαλε η ασφαλιστική μπορεί να ανέλθει σε πολύ υψηλά ποσά, γίνεται αντιληπτό ότι ο σε κατάσταση μέθης ασφαλισμένος οδηγός μπορεί να κληθεί να αποζημιώσει την ασφαλιστική του με τα αντίστοιχα μεγάλα ποσά, που είτε μπορεί να μην διαθέτει καν, είτε να του προκαλέσουν οικονομική καταστροφή με απώλεια των περισσοτέρων ή και όλων των περιουσιακών του στοιχείων.

Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr