Πληρεξούσιο αποδοχής κληρονομίας ή και πωλήσεως;

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Ο κληρονομούμενος ζούσε στο εξωτερικό και άφησε περιουσία στην Ελλάδα. Οι κληρονόμοι του βρίσκονται κι αυτοί στο εξωτερικό και αρχίζουν την διαδικασία αποδοχής των περιουσιακών στοιχείων που είχε ο θανών, ώστε αυτά να περιέλθουν στην κυριότητά τους, αναλόγως των ποσοστών που κληρονομεί έκαστος εξ αυτών. Ο δικηγόρος στην Ελλάδα, στον οποίον αναθέτουν την υπόθεση, τους ενημερώνει ότι είναι αυπρόσδεκτοι να έρθουν στην Ελλάδα και να κάνουν ενέργειες για την αποδοχή της κληρονομίας. Στην πράξη όμως για την ολοκλήρωση της αποδοχής συχνά απαιτείται χρονικό διάστημα μηνών, καθώς και νομικές καιι άλλες ενέργειες σε δικαστήρια, δημόσιες υπηρεσίες, συμβολαιογράφο, μηχανικό, δήμους, τράπεζες, κλπ., πράγμα που σημαίνει ότι ούτε οι κληρονόμοι μπορούν να μείνουν στην Ελλάδα για τόσο χρονικό διάστημα, ούτε είναι εφικτό να πηγαίνουν μαζί με τον δικηγόρο σε κάθε υπηρεσία και σε κάθε δικαστήριο που χρειάζεται για την δήλωση της κληρονομίας, την καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων, την αποδοχή, το κληρονομητήριο, την αίτηση και την λήψη διαφόρων πιστοποιητικών κλπ. Η λύση στο θέμα αυτό ονομάζεται πληρεξούσιο, έγγραφο δηλαδή που υπογράφει ο κληρονόμος είτε στο Προξενείο της Ελλάδος, ή σε συμβολαιογράφο στο εξωτερικό, ή σε συμβολαιογράφο στην Ελλάδα, που παρέχει την δυνατότητα στον πληρεξούσιο δικηγόρο να ενεργήσει όλες τις πράξεις στο όνομα του κληρονόμου και πάντοτε προς το συμφέρον του, ώστε να δηλωθεί η κληρονομία και να λάβει ο κληρονόμος στο όνομά του ό,τι του αναλογεί. Ωστόσο, εκτός από το πληρεξούσιο για αποδοχή κληρονομίας και τις συναφείς πράξεις, δηλ. ενέργειες στην εφορία, περιλαμβανομένων δηλώσεων Ε1 και Ε9, στο Κτηματολόγιο, ενδεχομένως σε τράπεζες, σε οργανισμούς κοινής ωφελείας (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ), προκύπτει και το ερώτημα εάν στο πληρεξούσιο θα προστεθεί εντολή για πώληση των περιουσιακών στοιχείων που θα περιέλθουν στον κληρονόμο, ή για δωρεά αυτών, ή για γονική παροχή, ή όχι. Το ερώτημα τίθεται διότι πολλές φορές συμβαίνει ο κληρονόμος που ζει στο εξωτερικό να θέλει να πωλήσει το περιουσιακό στοιχείο που κληρονόμησε. Αφού τελειώσει η αποδοχή κληρονομίας και ο κληρονόμος είναι πλέον κύριος του ακινήτου, ο δικηγόρος από την Ελλάδα πληροφορεί τον κάτοικο εξωτερικού ότι χρειάζεται τώρα ένα νέο πληρεξούσιο, αυτή τη φορά για πώληση, ή για δωρεά, ή για γονική παροχή κλπ. Ο κάτοικος εξωτερικού μπορεί τότε να δυσφορήσει, διότι πρέπει να πάει εκ νέου στο Προξενείο ή στον συμβολαιογράφο για να κάνει δεύτερο πληρεξούσιο, ενώ ο δικηγόρος θα μπορούσε από την αρχή να είχε εντάξει εντολές πωλήσεως, δωρεάς ή γονικής παροχής στο αρχικό πληρεξούσιο της αποδοχής, ώστε να μην χρειάζεται τώρα δεύτερο πληρεξούσιο. Αυτό ασφαλώς και μπορεί να γίνει από το αρχικό πληρεξούσιο. Ωστόσο, όταν αρχίζει η αποδοχή κληρονομίας συχνά οι κληρονόμοι δεν έχουν ακόμα αποφασίσει εάν θα πωλήσουν το κοινό ακίνητο σε τρίτον, ή ο ένας εξ αυτών θα αγοράσει τα μερίδια των λοιπών, ή αν θα γίνουν δωρεές μεταξύ τους, ή αν κάποιος εξ αυτών θα κάνει γονική παροχή σε τέκνο του. Επιπροσθέτως, μπορεί ο κληρονόμος από το εξωτερικό να μην θέλει από την αρχή να παράσχει τόσο ευρεία εντολή στον δικηγόρο στην Ελλάδα, που να περιλαμβάνει εκτός από την αποδοχή και την πώληση του ακινήτου. Γι' αυτό όταν πρόκειται να συνταχθεί το πληρεξούσιο της αποδοχής ο κληρονόμος από το εξωτερικό πρέπει να κρίνει εάν επιθυμεί να δώσει εξ αρχής πληρεξουσιότητα στον δικηγόρο στην Ελλάδα όχι μόνο για αποδοχή, αλλά και για μετέπειτα πώληση του ακινήτου, ώστε να γλυτώσει την ταλαιπωρία του δευτέρου πληρεξουσίου, ή αν επιθυμεί να δώσει αρχικώς πληρεξουσιότητα μόνο για αποδοχή κληρονομίας και να αποφασίσει αργότερα τι θα κάνει με το ακίνητο που κληρονομεί και τότε να στείλει νέο πληρεξούσιο με εντολή για πώληση, δωρεά, γονική παροχή ή κάτι άλλο. Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr