Αναγνώριση στην Ελλάδα διαζυγίου εξωτερικού

Του Χρήστου Ηλιόπουλου*



Οι άνθρωποι σήμερα ταξειδεύουν, μετακινούνται, συνάπτουν συναλλαγές και μεταναστεύουν ευκολώτερα από ό,τι στο παρελθόν. Αλλά και κατά το παρελθόν πολλοί Έλληνες ανεζήτησαν μία καλύτερη τύχη σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νότιος Αφρική κλπ. Συχνά λοιπόν παρίσταται η ανάγκη να αναγνωρίσουν στην Ελλάδα μία δικαστική απόφαση που έχει εκδοθεί εκτός Ελλάδος και εκτός Ευρωπαϊκής Ενώσεως, δηλαδή στις χώρες όπου μετανάστευσαν και έζησαν μεγάλο μέρος της ζωής τους πριν γυρίσουν στην Πατρίδα ή εκεί όπου εξακολουθούν να ζουν ακόμα.
Ένας Έλληνας μπορεί να είχε νυμφευθεί στην Ελλάδα και αφού μετανάστευσε στην Αυστραλία, χώρισε εκεί με απόφαση διαζυγίου από Αυστραλιανό δικαστήριο. Αργότερα ξανανυμφεύθηκε στην Αυστραλία και έκανε παιδιά. Τα παιδιά του θέλουν να αποκτήσουν σήμερα την ελληνική ιθαγένεια. Όταν απευθυνθούν στις ελληνικές αρχές για το θέμα της ιθαγενείας τους, δηλ. στο Προξενείο, στον Δήμο στην Ελλάδα, στην Περιφέρεια και στη Νομαρχία, τότε θα αντιληφθούν ότι για να προχωρήσει η διαδικασία πρέπει να αναγνωρισθεί η δικαστική απόφαση του διαζυγίου που είχε εκδοθεί στην Αυστραλία.
Αυτό συμβαίνει διότι στην Ελλάδα ο πατέρας των παιδιών φαίνεται ακόμα νυμφευμένος με την πρώτη σύζυγό του, αφού ο γάμος τους είχε γίνει στην Ελλάδα. Τα παιδιά του από τον δεύτερο γάμο του έχουν φυσικά μητέρα την δεύτερη και όχι την πρώτη σύζυγο του Έλληνα. Άρα, για να τακτοποιηθεί η εγγραφή των παιδιών και να λάβουν αυτά ελληνικό διαβατήριο, πρέπει η απόφαση του αλλοδαπού (Αυστραλιανού) δικαστηρίου να αποκτήσει εκτελεστότητα στην Ελλάδα, να εγγραφεί ακολούθως το διαζύγιο στον Δήμο στην Ελλαδα και μετά να εγγραφεί και ο δεύτερος γάμος του.
Για να γίνει αυτό απαιτείται πρώτα απ’ όλα ένα επικυρωμένο αντίγραφο της απόφασης του αυστραλιανού δικαστηρίου. Μετά, η απόφαση αυτή πρέπει να μεταφρασθεί επισήμως στην ελληνική γλώσσα. Η μετάφραση πρέπει να γίνει από μεταφραστή που γνωρίζει καλώς και τη νομική ορολογία στην αγγλική και στην ελληνική, διότι αρκετοί όροι στην αυστραλιανή δικαστική απόφαση διαζυγίου δεν πρέπει να μεταφρασθούν απλώς στην ελληνική, αλλά πρέπει να ερμηνευούν. Εάν δηλ. το κείμενο στην αγγλική γλώσσα γράφει ότι η απόφαση είναι final, η ερμηνεία στην ελληνική δεν θα πρέπει να είναι ότι η απόφαση είναι «τελική», αλλά ότι είναι τελεσίδικη ή αμετάκλητη, αναλόγως των υπολοίπων στοιχείων της αποφάσεως.
Εκτός από την απόφαση του αυστραλιανού δικαστηρίου, επικυρωμένη και επισήμως μεταφρασμένη στην ελληνική, από μεταφραστή του Προξενείου ή από δικηγόρο στην Ελλάδα, απαιταίται και ένα πιστοποιητικό ή βεβαίωση από το δικαστήριο της Αυστραλίας (από τον δικαστή ή την γραμματεία του δικαστηρίου) ότι η απόφαση είναι αμετάκλητη και ότι δεν μπορεί πλέον να προσβληθεί με ένδικο μέσο, δηλαδή με έφεση ή άλλη αντίρρηση.
Τα δικαστήρια του εξωτερικού (και της Αυστραλίας) δεν εκδίδουν εύκολα τέτοια πιστοποιητικά, διότι κάτι τέτοιο δεν ανήκει στις συνήθεις δικαστικές διαδικασίες του διαζυγίου εκεί. Ωστόσο, τα ελληνικά δικαστήρια απαιτούν τέτοια πιστοποιητικά τελεσιδικίας ή αμετακλήτου της αλλοδαπής δικαστικής αποφάσεως, επειδή αυτό προβλέπει ο νόμος στην Ελλάδα για την αντίστοιχη ελληνική απόφαση. Η βεβαίωση ότι η απόφαση του διαζυγίου από το εξωτερικό είναι αμετάκλητη μπορεί να μην είναι ξεχωριστό έγγραφο, αλλά μπορεί να ακολουθεί ως κείμενο στο τέλος του επικυρωμένου αντιγράφου της αλλοδαπής απόφασης διαζυγίου.
Για να αναγνωρισθεί στην Ελλάδα η αλλοδαπή δικαστική απόφαση που έχει εκδοθεί στις ΗΠΑ ή στην Αυστραλία, χρειάζεται το έγγραφο της απόφασης να φέρει και την επισημείωση της Συμβάσεως της Χάγης της 5ης Οκτωβρίου 1961 (Αποστίλλη – Apostille). Εάν όμως η δικαστική απόφαση είναι από τον Καναδά δεν χρειάζεται Αποστίλλη.
Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr