Πληρεξούσιο μόνο σε έμπιστο πρόσωπο

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Οι ομογενείς ζουν μακρυά από την Πατρίδα και γι’ αυτό συχνά για την παρακολούθηση των υποθέσεών τους και την τακτοποιήση πλήθους συναλλαγών τους στην Ελλάδα πρέπει να υπογράψουν πληρεξούσιο. Η υπογραφή ενός πληρεξουσίου διευκολύνει αφάνταστα την ταχεία ολοκλήρωση της υποθέσεως, αφού επιτρέπει στον πληρεξούσιο που βρίσκεται στην Ελλάδα (π.χ. δικηγόρο, συγγενή ή φίλο του ομογενούς) να υπογράψει έγγραφα, αιτήσεις και συμβόλαια στο όνομα του ομογενούς, χωρίς ο τελευταίος να πρέπει να πληρώσει μεγάλα έξοδα για να μεταβεί και να παραμείνει επί μακρόν στην Ελλάδα, ενέχει όμως και τυπικές ή διαδικαστικές δυσκολίες, αλλά και ουσιαστικούς κινδύνους. Είναι σαφές ότι η αγορά ή η πώληση ενός ακινήτου στην Ελλάδα, ή ολοκλήρωση μία οικογενειακής ή κληρονομικής υποθέσεως στο δικαστήριο ή στον συμβολαιογράφο, αλλά και η διευθέτηση χρηματικών συναλλαγών στην τράπεζα, γίνονται ταχύτερα με το πληρεξούσιο. Εκεί όμως που χρειάζεται προσοχή είναι η ορθή επιλογή του πληρεξουσίου προσώπου, που βρίσκεται στην Ελλάδα, ώστε ο ομογενής να είναι βέβαιος ότι ο πληρεξούσιός του στην Ελλάδα θα εκτελέσει τις εντολές που του έχει δώσει με το πληρεξούσιο, κατά τρόπον ακριβή, νόμιμο, ειλικρινή και εχέμυθο. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που έχουν απασχολήσει τα δικαστήρια με πώληση ακινήτων του ομογενούς, από τον πληρεξούσιό του π.χ. συγγενή, που είτε δεν πώλησε το σωστό ακίνητο, είτε δεν έλαβε το πλήρες τίμημα της πωλήσεως, είτε δεν απέστειλε τα χρήματα στο εξωτερικό όπου βρίσκεται ο ομογενής, είτε δεν παρακολούθησε σωστά την υπόθεση στην Ελλάδα, η οποία εξελίχθηκε διαφορετικά από την επιθυμία του ομογενούς που έστειλε το πληρεξούσιο. Τα πληρεξούσια που συντάσσονται εκτός Ελλάδος συνήθως υπογράφονται στο Προξενείο της Ελλάδος. Μπορεί όμως να υπογραφούν και σε τοπικό συμβολαιογράφο, υπό προϋποθέσεις, αναλόγως της κάθε χώρας. Στην Αυστραλία, εκτός από τα αρκετά Προξενεία της Ελλάδος, υπάρχει παντού ένας notary, στον οποίο μπορεί να υπογραφεί πληρεξούσιο και αφού επισυναφθεί η Αποστίλλη (Apostille, Convention of the Hague of 5 October 1961), το πληρεξούσιο αποστέλλεται στην Ελλάδα για χρήση. Το Προξενείο της Ελλάδος έχει γνώση για το περιεχόμενο των βασικών πληρεξουσίων, αν όμως το πληρεξούσιο συντάσσεται εκτός Προξενείου, σε συμβολαιογράφο, το κείμενο πρέπει να έχει σταλεί από την Ελλάδα με πάσα ακρίβεια. Αποστίλλη χρειάζεται το πληρεξούσιο και αν γίνει σε συμβολαιογράφο στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις ΗΠΑ, στη Νότιο Αφρική και σε πολλές άλλες χώρες. Το πληρεξούσιο όμως που θα υπογραφεί στον Καναδά, εφόσον δεν γίνει στο Προξενείο, αλλά σε συμβολαιογράφο, δεν παίρνει Αποστίλλη, αλλά πρέπει να έχει την επικύρωση του Προξενείου. Μεγάλη σημασία έχει το περιεχόμενο του πληρεξουσίου, διότι αυτό περιλαμβάνει ρητώς και εγγράφως τις εντολές προς τον πληρεξούσιο, για πώληση, αγορά, δωρεά ή γονική παροχή ακινήτων, για λήψη ΑΦΜ στην εφορία στην Ελλάδα (και λήψη κλειδαρίθμου, πλέον, για ηλεκτρονική υποβολή φορολογικής δηλώσεως), για κάθε πράξη στην εφορία, για το Κτηματολόγιο, για μισθώσεις, αλλά και για ενέργειες στις τράπεζες, οπότε θα πρέπει στο πληρεξούσιο να αναφέρεται η επωνυμία της τράπεζας στην Ελλάδα, ο αριθμός του τραπεζικού λογαριασμού και με ακρίβεια οι ενέργειες που πρέπει να εκτελεσθούν, όπως ανάληψη χρημάτων, ή απλώς εντολή να αποσταλούν στο εξωτερικό, πληροφόρηση περί του υπολοίπου του τραπεζικού λογαριασμού, ρευστοποίηση ομολόγων, αμοιβαίων κεφαλαίων κλπ. Ο ομογενής για να υπογράψει πληρεξούσιο πρέπει να έχει μαζί του ένα έγκυρο (μη ληγμένο) διαβατήριο (ή την ελληνική του ταυτότητα εάν υπογράφει στο Προξενείο) και πρέπει να μην υπογράψει εάν πριν δεν διαβάσει ή ακούσει με προσοχή το κείμενο που πρόκειται να υπογράψει και πριν βεβαιωθεί ότι έχει καταλάβει καλά τις εντολές που δίνει στον πληρεξούσιό του στην Ελλάδα. Καλό είναι στο πληρεξούσιο να επισυνάπτεται και φωτοτυπία του διαβατηρίου του, για χρήση στην εφορία και σε άλλες υπηρεσίες στην Ελλάδα. Μετά την αποστολή του πληρεξουσίου στο έμπιστο πρόσωπο στην Ελλάδα, ο ομογενής από το εξωτερικό πρέπει να παρακολουθεί την εξέλιξη της υποθέσεώς του, για να επιβεβαιώνει ότι το πληρεξούσιο χρησιμοποιείται με τον σωστό τρόπο. Εάν ο ομογενής αδυνατεί να παρακολουθήσει την υπόθεση στην Ελλάδα, λόγω ασθενείας, μεγάλης ηλικίας ή απουσίας του σε ταξείδι, καλό είναι να αναθέτει σε κάποιον συγγενή ή φίλο την παρακολούθηση της υποθέσεως στην Πατρίδα. Τέλος, μεγίστη σημασία έχει η άμεση επιβεβαίωση ότι το ακίνητο του ομογενούς επωλήθη στην επιθυμητή τιμή και ότι τα χρήματα από την πώληση είτε κατατέθηκαν στον λογαριασμό του ομογενούς στην Ελλάδα, είτε εστάλησαν στην τράπεζά του στο εξωτερικό, είτε χρησιμοποιήθηκαν για τον σκοπό τον οποίο είχε αναθέσει στον πληρεξούσιό του. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr ktimatologiolaw@yahoo.gr