Monday, June 29, 2009

Ακύρωση πώληση ακινήτου λόγω ανικανότητος του Χρήστου Ηλιόπουλου

Ένα συμβόλαιο πωλήσεως ακινήτου μπορεί να ακυρωθεί εάν κάποιο από τα συμβαλλόμενα μέρη (πωλητής ή αγοραστής) δεν είχε ικανότητα να υπογράψει. Κατά το νόμο που ισχύει στην Ελλάδα, η δήλωση βουλήσεως, (π.χ. ότι κάποιος πωλεί το ακίνητό του), είναι άκυρη, εάν κατά το χρόνο που έγινε (όταν υπεγράφη το συμβόλαιο) ο πωλητής βρισκόταν σε ψυχική ή διανοητική διαταραχή, που περιόριζε αποφασιστικά τη λειτουργία της βουλήσεώς του.
Μπορεί συνεπώς να κριθεί από το δικαστήριο ότι είναι άκυρη η πώληση, εάν αποδειχθεί ότι κατά τον χρόνο της υπογραφής του συμβολαίου μεταβιβάσεως του ακινήτου, ο δηλών (π.χ. πωλητής), λόγω ασθενείας, δεν είχε έλλογη κρίση, που να επιτρέπει τον ελεύθερο προσδιορισμό της βουλήσεως με λογικούς υπολογισμούς και αδυνατούσε να διαγνώσει το περιεχόμενο και την ουσία της δικαιοπραξίας που επιχειρούσε, αλλά και τις συνέπειες που θα προέκυπταν από αυτήν.
Στην υπ’ αριθ. 223/2008 απόφασή του ο Άρειος Πάγος έκρινε επί αγωγής που άσκησε ο αδελφή μίας γυναίκας που το 2001 είχε πωλήσει ένα διαμέρισμά της στα Χανιά. Η αγωγή υπεβλήθη με αίτημα την ακύρωση του εν λόγω συμβολαίου πωλήσεως, διότι η πωλήτρια δεν είχε κατά τον χρόνο της πωλήσεως ικανότητα να αντιλαμβάνεται τη σημασία της συγκεκριμένης συναλλαγής.
Το διαμέρισμα πωλήθηκε με αληθινό τίμημα 23.000.000 δρχ., ενώ η αντικειμενική του αξία ήταν 30.270.000 δρχ. και η πραγματική αγοραία ήταν 55.000.000 δρχ. Η πωλήτρια διεγνώσθη ότι έπασχε από ανίατη παρανοειδή σχιζοθυμική ψύχωση, εξ αιτίας της οποίας βρισκόταν υπό ψυχιατρική παρακολούθηση και έντονη φαρμακευτική αγωγή, είχε επανειλημμένως νοσηλευθεί σε ψυχιατρικές κλινικές και είχε κριθεί από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή του ΙΚΑ Χανίων ασφαλιστικώς ανάπηρη σε ποσοστό 67%.
Από τότε που διεγνώσθη η νόσος της έπαυσε να εργάζεται και κατοικούσε σε ιδιόκτητη κατοικία στα Χανιά, βοηθούμενη από τις αδελφές της και από οικιακές βοηθούς.
Εξάλλου, μετά την πώληση, που έγινε το 2001, η γυναίκα αυτή (πωλήτρια) τέθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Χανίων υπό δικαστική συμπαράσταση, δηλαδή ορίσθηκε δικαστικός συμπαραστάτης της η αδελφή της, με εξουσία να διενεργεί αυτή όλες τις συναλλαγές για λογαρισμό της ανίκανης προς δικαιοπραξία αδελφής της.
Αφού διεπιστώθησαν όλα τα παραπάνω, το δικαστήριο έκρινε ότι η πωλήτρια κατά τον χρόνο κατάρτισης του συμβολαίου το 2001 έπασχε από ψυχοδιανοητική νόσο, η οποία επέφερε σημαντικό περιορισμό στην έλλογη κρίση της και δεν επέτρεπε σ’ αυτήν τον ελεύθερο προσδιορισμό της βουλήσεώς της με λογικούς υπολογισμούς και συνεπώς αυτή αδυνατούσε να διαγνώσει το περιεχόμενο και την ουσία της πωλήσεως, καθώς και τις συνέπειες αυτής.
Για τον λόγο αυτόν το Εφετείο έκρινε ότι η σύμβαση πωλήσεως του διαμερίσματος είναι άκυρη, λόγω ανικανότητος της πωλήτριας, εξαφάνισε την απόφαση του πρωτοδίκως δικάσαντος δικαστηρίου που είχε απορρίψει την αγωγή ακυρώσεως και έκανε δεκτή την αγωγή για την ακύρωση της πωλήσεως, που είχε ασκήσει η αδελφή, δικαστική συμπαραστάτης της πωλήτριας, στο όνομα της τελευταίας. Η σχετική αναίρεση κατά της αποφάσεως του Εφετείου, που ασκήθηκε στον Άρειο Πάγο, απερρίφθη με το σκεπτικό ότι η απόφαση του Εφετείου είχε εφαρμόσει ορθώς το νόμο.

Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr

No comments: