Διεκδίκηση ακινήτου λόγω πλαστής διαθήκης

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* 10 Ιανουαρίου 2016 Σύμφωνα με τη διαθήκη που δημοσιεύθηκε στο δικαστήριο στην Ελλάδα, η θανούσα άφησε την περιουσία της σε συγκεκριμένο πρόσωπο, που δεν είναι ο στενότερος συγγενής της. Οι στενότεροι συγγενείς είναι αυτονόητο ότι θα είχαν συμφέρον να αποδείξουν ότι η διαθήκη είναι άκυρη, ώστε να λάβουν αυτοί την κληρονομία, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι, ελλείψει πλέον διαθήκης, που θα έχει ακυρωθεί. Η διαθήκη θα μπορούσε να κριθεί άκυρη, αν αποδειχθεί ότι δεν γράφτηκε με το χέρι του διαθέτη, ή αν ο διαθέτης δεν είχε την διανοητική ικανότητα σύνταξης έγκυρης διαθήκης. Εφόσον διαπιστώσουν ότι έχουν αποδεικτικά στοιχεία για να υποστηρίξουν την ακυρότητα της διαθήκης, είτε επειδή έδειξαν την διαθήκη σε γραφολόγο κι αυτός απεφάνθη ότι είναι πλαστή, είτε επειδή βρήκαν ιατρικά στοιχεία ότι η θανούσα έπασχε από ασθένεια που την εμπόδιζε να έχει νοητική επάρκεια για σύνταξη διαθήκης, οι στενότεροι συγγενείς μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο ζητώντας την ακύρωση της διαθήκης. Η εκδίκαση της υπόθεσης μέχρι την τελεσιδικία της αποφάσεως μπορεί να κρατήσει δύο, τρία ή και περισσότερα χρόνια. Μέχρι τότε, το ακίνητο της κληρονομιάς το κρατάει στην κατοχή του ο κληρονόμος εκ διαθήκης και μπορεί να το νοικιάζει ή ακόμα και να το πουλήσει. Οι στενότεροι συγγενείς έχουν λοιπόν τον κίνδυνο εάν κερδίσουν το δικαστήριο και ακυρώσουν την διαθήκη, το ακίνητο να έχει ήδη πωληθεί από τον εκ διαθήκης κληρονόμο. Σε μία τέτοια περίπτωση οι συγγενείς μπορούν να ασκήσουν ασφαλιστικά μέτρα για να πετύχουν το “πάγωμα” του ακινήτου, δηλαδή την απαγόρευση της μεταβολής της νομικής κατάστασης αυτού, μέχρι την τελεσιδικία της δίκης για την ακυρότητα της διαθήκης. Στην υπ΄αριθ. 643/1419 του 2012 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Πρωτοδικείου Ηρακλείου Κρήτης κρίθηκε αίτηση των πλησιεστέρων συγγενών για απαγόρευση μεταβολής νομικής καταστάσεως ακινήτου, που ανήκε στην θανούσα και με την διαθήκη της το αφήνει στα δύο βαφτιστήρια της και όχι στα τέσσερα ανήψια της, που είναι και οι πλησιέστεροι συγγενείς της. Οι συγγενείς έχουν ασκήσει αγωγή ακύρωσης της διαθήκης λόγω πλαστότητος, ισχυριζόμενοι ότι η διαθήκη δεν γράφτηκε με το χέρι της θανούσης, η αγωγή όμως δεν έχει ακόμα κριθεί τελεσιδίκως. Οι συγγενείς διαθέτουν και γραφολογική έκθεση γραφολόγου ότι η διαθήκη δεν είναι γνήσια. Μέχρι να κριθεί από άλλο δικαστήριο αν η διαθήκη είναι γνήσια ή πλαστή, το δικαστήριο των ασφαλιστικών μέτρων έκρινε ότι είναι υπαρκτός και επικείμενος ο κίνδυνος, όσο διαρκεί η δικαστική αντιμαχία και μάλιστα εάν αυτή δεν είναι ευνοϊκή για τους εκ διαθήκης κληρονόμους που κατέχουν το ακίνητο, να μεταβληθεί η νομική και πραγματική κατάσταση του ακινήτου. Γι’ αυτό διέταξε να τεθεί το ακίνητο υπό μεσεγγύηση, δηλαδή να διατηρηθεί υπό την κατοχή αλλά και την ευθύνη των εκ διαθήκης κληρονόμων, χωρίς όμως αυτοί να μπορούν να το πωλήσουν, ούτε να το υποθηκεύσουν, ούτε βεβαίως να το γκρεμίσουν ή άλλως να αλλάξουν την κατάστασή του, μέχρι να ολοκληρωθεί η δίκη για την εγκυρότητα ή μη της διαθήκης. Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr