Πώς εισπράττει ο κληρονόμος από την τράπεζα

Του Χρήστου Ηλιόπουλου*

20-12-2009

Όταν αποβιώσει κάποιος που έχει χρήματα στην τράπεζα και ο λογαριασμός του είναι ατομικός και όχι κοινός, τότε τα χρήματα που βρίσκονται κατατεθειμένα στην τράπεζα δικαιούνται να τα λάβουν οι νόμιμοι κληρονόμοι του θανόντος καταθέτη.
Εάν το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού του αποβιώσαντος ήταν μικρό, δηλαδή περίπου έως 5.000 ή 10.000 ευρώ, οι ελληνικές τράπεζες συνήθως δεν απαιτούν από τους κληρονόμους την έκδοση από το δικαστήριο κληρονομητηρίου. Ακόμα όμως και όταν πρόκειται για μικρά σχετικώς ποσά, απαιτείται πάντοτε ληξιαρχική πράξη θανάτου του καταθέτη, πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών, πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου ότι δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη του θανόντος και βεβαίωση της αρμόδιας εφορίας ότι το ποσό της καταθέσεως έχει δηλωθεί ως κληρονομιά και ότι είτε κατεβλήθησαν οι φόροι, είτε ότι δεν οφείλεται φόρος κληρονομίας, λόγω προφανώς του αφορολογήτου.
Εάν ο θανών καταθέτης άφησε διαθήκη, τότε απαιτείται επικυρωμένο αντίγραφο της διαθήκης και πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου ότι δεν έχει δημοσιευθεί άλλη διαθήκη. Εάν η διαθήκη δημοσιεύθηκε εκτός Ελλάδος, απαιτείται η διαθήκη να μεταφρασθεί επισήμως στην ελληνική γλώσσα και να καταχωρηθεί στο Πρωτοδικείο Αθηνών.
Εάν το ποσό της καταθέσεως είναι σχετικώς μεγάλο, η τράπεζα θα ζητήσει και κληρονομητήριο, δηλαδή δικαστική απόφαση από ελληνικό δικαστήριο, που θα έχει μελετήσει όλα τα ανωτέρω και άλλα έγγραφα και θα έχει πιστοποιήσει ποιος ή ποιοι και σε ποιο ποσοστό έκαστος είναι οι κληρονόμοι του θανόντος κυρίου του τραπεζικού λογαριασμού.
Εάν οι υπάλληλοι της τράπεζας δεν ζητήσουν από τον φερόμενο ως κληρονόμο όλα τα ανωτέρω νομιμοποιητικά έγγραφα και καταβάλουν το υπόλοιπο του λογαριασμοί σε κάποιον που εμφανίσθηκε ως κληρονόμος, ενώ αργότερα απεδείχθη ότι δεν ήταν ή ότι δεν ήταν ο μοναδικός κληρονόμος, μπορεί οι υπάλληλοι της τράπεζας να κριθεί ότι επέδειξαν βαριά αμέλεια και η τράπεζα να υποχρεωθεί να αποζημιώσει τους κληρονόμους που έχασαν το μερίδιό τους, επειδή η τράπεζα έδωσε τα χρήματα σε κάποιον που δεν ήταν κληρονόμος.
Στην υπ΄αριθ. 1439/2007 απόφασή του ο Άρειος Πάγος, επί παρομοίας υποθέσεως, έκρινε ότι το γεγονός ότι η τράπεζα δεν ζήτησε από τον κληρονόμο να προσκομίσει ελληνική δικαστική απόφαση που να επικυρώνει την εκτελεστότητα Καναδικής απόφασης περί διαχειρίσεως κληρονομίας, δεν συνιστά βαριά αμέλεια εκ μέρους της τράπεζας.
Το Εφετείο στην ίδια υπόθεση είχε κρίνει το κατάστημα της τράπεζας στην Ύδρα, που έδωσε όλα τα χρήματα σε έναν κληρονόμο, ενώ υπήρχε κι άλλος κληρονόμος, που εδικαιούτο το 1/2, επέδειξε βαριά αμέλεια, διότι για ένα μεγάλο χρηματικό ποσό δεν ζήτησε ούτε κληρονομητήριο, ούτε ελληνική δικαστική απόφαση περί εκτελεστότητας της καναδικής δικαστικής αποφάσεως.
Μετά όμως την απόφαση του Αρείου Πάγου, που έκρινε ότι δεν αποτελεί βαριά αμέλεια το ότι δεν ζητήθηκε ελληνική δικαστική απόφαση που να επικυρώνει την καναδική απόφαση, δεδομένης της ισχύος του άρθρου 780 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, η υπόθεση παρεπέμφθη για να δικασθεί εκ νέου από το Εφετείο, που θα συγκροτηθεί από άλλους αυτή τη φορά εφέτες.


Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr