Φόρος Κληρονομίας Από Ξένη Εφορία Για Ακίνητα Στην Ελλάδα

Φόρος Κληρονομίας Από Ξένη Εφορία Για Ακίνητα Στην Ελλάδα Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Αθήνα, 20 Φεβρουαρίου 2019 Κάθε χώρα αποφασίζει κυριαρχικώς για τους φόρους εισοδήματος, κληρονομίας κλπ. που επιβάλει είτε μόνο στους πολίτες αυτής, είτε σε όλους όσους διαμένουν σ’ αυτήν, ανεξαρτήτως του αν είναι πολίτες της χώρα αυτής ή όχι. Εάν ένας πολίτης ζει, δρα και εργάζεται σε περισσότερες από μία χώρες, μπορεί να βρεθεί να οφείλει φόρο σε περισσότερες χώρες και για τον λόγο αυτόν υπογράφονται συχνά μεταξύ των χωρών συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας, που κυρίως αφορούν σε φόρο εισοδήματος. Ο φόρος κληρονομίας που επιβάλει η Ελλάδα είναι μόνο επί πάσης φύσεως περιουσίας που βρίσκεται στην Ελλάδα, ενώ για περιουσία που βρίσκεται στο εξωτερικό, μπορεί να φορολογήσει υπό προϋποθέσεις, μόνο κινητά περιουσιακά στοιχεία εξωτερικού. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, η εφορία στην Ελλάδα δεν επιβάλλει φόρο κληρονομίας επί ακινήτων που βρίσκονται εκτός Ελλάδος, ανεξαρτήτως της αξίας αυτών. Με απλά λόγια, εάν ένας φορολογούμενος στην Ελλάδα κληρονομήσει ακίνητα αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ που βρίσκονται στο εξωτερικό, δεν υποχρεούται να τα δηλώσει ως κληρονομιαία στην εφορία στην Ελλάδα, ούτε βεβαίως να πληρώσει φόρο κληρονομίας. Πολλές χώρες ακολουθούν την ίδια πρακτική και έχουν νομοθεσία που δεν επιβάλει φόρο κληρονομίας σε πολίτες άλλων κρατών για ακίνητα που βρίσκονται εκτός των χωρών αυτών. Υπάρχουν ωστόσο και άλλες χώρες, που επιβάλλουν φόρο κληρονομίας ακόμα και επί ακινήτων που δεν βρίσκονται στις χώρες αυτές, μόνο και μόνο επειδή ο κληρονομούμενος είχε κατοικία στις χώρες αυτές. Επί παραδείγματι, επί της κληρονομίας Έλληνα υπηκόου, μονίμου κατοίκου Βελγίου που αφήνει κληρονομιά μεταξύ άλλων και ένα ακίνητο στην Ελλάδα το οποίο κληρονομείται από τον Έλληνα αδελφό του κάτοικο Ελλάδος, που ποτέ δεν έζησε στο Βέλγιο, το Βελγικό κράτος, δηλαδή η βελγική εφορία, επιβάλει φόρο κληρονομίας και μάλιστα 30% από το πρώτο ευρώ, ενώ ο αντίστοιχος φόρος κληρονομίας στην Ελλάδα για τον αδελφό έχει αφορολόγητο όριο για τα πρώτα 30.000 ευρώ. Κατ΄αυτόν τον τρόπο, το ίδιο ακίνητο αξίας 70.000 ευρώ, που βρίσκεται στην Ελλάδα, εάν τον φόρο κληρονομίας τον επιβάλλει η ελληνική εφορία, θα φορολογηθεί για τον κληρονόμο αδελφό του θανόντος με 2.000 ευρώ μόνο, ενώ όταν τον φόρο τον επιβάλει το Βελγικό δημόσιο, ο φόρος κληρονομίας θα είναι 21.000 ευρώ. Εν προκειμένω, προκύπτουν και σημαντικά ζητήματα προσβολής της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας από τη νομοθεσία που ισχύει στο Βέλγιο, διότι είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν μπορεί να γίνει ανεκτό μία ξένη χώρα, όπως το Βέλγιο εν προκειμένω, να επιβάλει σε Έλληνα πολίτη, που ζει στην Ελλάδα και δεν έχει ζήσει ποτέ στο Βέλγιο, έναν τόσο υψηλό μάλιστα φόρο κληρονομίας ύψους 30% από το πρώτο ευρώ χωρίς αφορολόγητο, για ένα ακίνητο που βρίσκεται στην Ελλάδα και όχι στο Βέλγιο. Πάντως, εάν κάποιος ζει σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτός Ελλάδος και επιθυμεί να συντάξει διαθήκη για περιουσία που έχει και στην Ελλάδα, μπορεί να γράψει ειδική διάταξη στην διαθήκη του ότι επιθυμεί να εφαρμοσθεί το ελληνικό και όχι το αλλοδαπό δίκαιο, ώστε να εξασφαλισθεί ευνοϊκότερη φορολογική και άλλη μεταχείριση, διότι η κληρονομία θα υπαχθεί στην ελληνική νομοθεσία. Μία άλλη επιλογή θα ήταν στην διαθήκη που θα συντάξει στην ξένη χώρα να μην αναφέρει τίποτα για περιουσία στην Ελλάδα και ό,τι επιθυμεί να ρυθμίσει για την περιουσία του στην Ελλάδα, να το κάνει με ελληνική διαθήκη, που θα συντάξει στην Ελλάδα, μετά από συμβουλή που θα λάβει από Έλληνα δικηγόρο, ώστε να μην εμπλακεί η ελληνική περιουσία με την όποια περιουσία και νομοθεσία στο εξωτερικό. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr