Ευρωπαϊκή ιθαγένεια για ομογενείς μέσω Ελλάδος

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Ζουν εκτός Ελλάδος, σχεδόν σε όλες τις χώρες του εξωτερικού, στην Αυστραλία, στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Γερμανία και σε πολλά άλλα κράτη. Έχουν γεννηθεί στις χώρες αυτές από έναν ή δύο Έλληνες γονείς γεννημένους στην Ελλάδα. Μπορεί όμως να έχουν και μόνο έναν παππού ή μία γιαγιά γεννημένους στην Ελλάδα. Οι περισσότεροι νιώθουν Έλληνες, μιλούν λίγο ή καλά ελληνικά, επισκέπτονται ή όχι την Ελλάδα. Οι περισσότεροι εξ αυτών μπορούν να λάβουν ελληνικό διαβατήριο και να γίνουν και επισήμως Έλληνες πολίτες. Αυτή η ιδιότητα θα τους κατατάξει αυτομάτως και στην κατηγορία των ευρωπαίων πολιτών, δηλ. των υπηκόων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι από τα πλέον ισχυρά σύνολα κρατών στον κόσμο. Ο πιο εύκολος ή λιγότερο δύσκολος τρόπος για να πάρεις ελληνικό διαβατήριο, εάν έχεις γεννηθεί στο εξωτερικό από έναν τουλάχιστον Έλληνα πρόγονο, είναι ο καθορισμός ιθαγενείας. Για να το πετύχεις πρέπει να ξεκινήσεις από το μητρώο αρρένων, το πιστοποιητικό γεννήσεως ή την οικογενειακή μερίδα του ή της προγόνου σου, που είχε γεννηθεί στην Ελλάδα. Εάν το έγγραφο αυτό βρεθεί σε κάποιο Δήμο, ο μισός δρόμος προς την επιτυχία έχει διανυθεί. Μετά ακολουθεί η αδιάσπαστη σειρά των πιστοποιητικών γεννήσεως και γάμου από τον Έλληνα πρόγονο μέχρι την δική σου γέννηση. Εάν στην Ελλάδα είχε γεννηθεί ένας εκ των γονέων σου, πρέπει να έχουμε το πιστοποιητικό γάμου τους, το οποίο εάν είναι από το εξωτερικό, πρέπει να μεταφρασθεί επισήμως στην ελληνική. Ο γάμος αυτός κατά πάσα πιθανότητα δεν χρειάζεται να είναι θρησκευτικός, ορθόδοξος. Μπορεί να είναι και απλώς πολιτικός, σε δημαρχείο, δικαστή ή άλλη αρχή του εξωτερικού. Εάν ο γεννηθείς στην Ελλάδα γονέας σου είχε παντρευτεί σε δεύτερο γάμο, από τον οποίο εσύ γεννήθηκες, πρέπει πρώτα να εγγραφεί στην Ελλάδα ο πρώτος γάμος του γονέα σου, μετά η αλλοδαπή δικαστική απόφαση να αναγνωρισθεί στην Ελλάδα, συνήθως με δικαστήριο και μετά να εγγραφεί ο δεύτερος γάμος. Για τον αλλοδαπό ομογενή που έχει παππού γεννημένο στην Ελλάδα, πρέπει εκτός από την γέννησή του στην Ελλάδα, να βρούμε και τον γάμο του, που αν έχει γίνει στο εξωτερικό, με αλλοδαπή γιαγιά, πρέπει να είναι θρησκευτικός, ενώ αν είναι μόνο πολιτικός, ενδέχεται να μην μπορεί να εκδοθεί ελληνικό διαβατήριο, τουλάχιστον με καθορισμό. Αντιθέτως, αν είναι η γιαγιά του ομογενούς που έχει γεννηθεί στην Ελλάδα και παντρεύτηκε αλλοδαπό παππού, ο γάμος της πρέπει να είναι μόνο πολιτικός και όχι θρησκευτικός. Τα έγγραφα από το εξωτερικό, εκτός από επίσημη μετάφραση στην ελληνική, χρειάζονται και επικύρωση, είτε με την σφραγίδα της Αποστίλλης, αν η χώρα του εξωτερικού έχει επικυρώσει την σχετική Συνθήκη της Χάγης, είτε από το Προξενείο της Ελλάδος στο εξωτερικό, είτε εναλλακτικώς και από το Προξενείο της ξένης χώρας στην Ελλάδα. Ένα πολύ βασικό στοιχείο για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας λήψεως ελληνικού διαβατηρίου είναι τα ονόματα της οικογενείας από τον γεννημένο στην Ελλάδα πρόγονο μέχρι τον σημερινό αιτούντα να είναι γραμμένα με τον ίδιο τρόπο, από έγγραφο σε έγγραφο. Αυτό συχνά δεν συμβαίνει, με αποτέλεσμα να απαιτούνται περισσότερες αποδείξεις ότι ο Ιωάννης Καλογερόπουλος που είχε γεννηθεί το 1936 στο Αίγιο είναι ο John Kalos που παντρεύτηκε στις ΗΠΑ και γέννησε εκεί το παιδί του. Ή ότι η Δήμητρα Αυγεράκη, γεννηθείσα στα Χανιά το 1944, είναι το ίδιο πρόσωπο με την Demi Avgeris, που παντρεύτηκε στην Νότιο Αφρική. Η ίδια γυναίκα ακολούθως μπορεί να αναγράφεται στο πιστοποιητικό γεννήσεως του παιδιού της στη Νότιο Αφρική ως Demetra Avgernakis, οπότε τότε ίσως να πρέπει δύο μάρτυρες να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση στο Προξενείο ότι η Δήμητρα Αυγεράκη, η Demi Avgeris και η Demetra Avgernakis είναι το ίδιο και το αυτό πρόσωπο. Οι ανωτέρω εκδοχές γίνονται ακόμα πιο πολύπλοκες, αναλόγως των πραγματικών δεδομένων κάθε συγκεκριμένης υποθέσεως και για τον λόγο αυτό απαιτείται πολύ καλή προετοιμασία του φακέλλου και έλεγχος των υπαρχόντων εγγράφων, πριν την υποβολή της αιτήσεως για ιθαγένεια. Με την λήψη του ελληνικού διαβατηρίου, είτε με αίτηση στο Προξενείο της Ελλάδος, είτε στην Ελλάδα απ’ ευθείας από τον ελληνική αστυνομία, ο ομογενής μπορεί πλέον όχι μόνο να ταξειδεύει χωρίς βίζα και χωρίς άλλες διατυπώσεις σε οποιαδήποτε χώρα της Ε.Ε. αλλά μπορεί να εγκατασταθεί εκεί, να σπουδάσει, να εργασθεί ως υπάλληλος ή ελεύθερος επαγγελματίας, να δημιουργήσει δική του επιχείρηση και γενικώς να απολαμβάνει όλων των δικαιωμάτων που έχουν οι πολίτες του κράτους μέλους της Ε.Ε. στο οποίο διαβιεί, εκτός μόνο από την συμμετοχή του στις βουλευτικές εκλογές του κράτους αυτού. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr