Ομογενείς στερούνται της περιουσίας τους λόγω capital controls

Ομογενείς στερούνται της περιουσίας τους λόγω capital controls Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Αθήνα, 14 Ιουνίου 2017.. Από το καλοκαίρι του 2015 η ελληνική κυβέρνηση έχει επιβάλει μεγάλους περιορισμούς στην ελευθερία των συναλλαγών στην Ελλάδα, που όμοιοί τους σπανίως συναντώνται σε χώρες της ελεύθερης οικονομίας, του laissez faire, laissez passer. Εν ολίγοις, κάποιος που έχει τα χρήματά του στην τράπεζα δεν επιτρέπεται να πάρει σε μετρητά πάνω από 840 ευρώ κάθε δύο εβδομάδες και δεν επιτρέπεται να στείλει με έμβασμα χρήματα εκτός Ελλάδος πάνω από 1.000 ευρώ το μήνα. Υπάρχουν και πολλοί άλλοι περιορισμοί, που δεν είναι δυνατόν να αναφερθούν στο σημείωμα αυτό. Μερικοί από τους απλούς πολίτες στην Ελλάδα λένε ότι δεν είναι και τόσο τρομεροί οι περιορισμοί αυτοί, διότι οι περισσότεροι μισθωτοί και συνταξιούχοι ούτως ή άλλως δεν παίρνουν πάνω από 1.000 ή 1.500 ευρώ το μήνα, οπότε δεν τους πολυενοχλούν οι περιορισμοί. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλο μέρος των εργαζομένων που είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και μικροί και μεσαίοι επιχειρηματίες, από τον ιδρώτα των οποίων πληρώνονται οι περισσότεροι φόροι και κινείται η οικονομία, που συναντούν μεγάλες δυσκολίες στην δουλειά τους λόγω των τραπεζικών περιορισμών, που περισσότερο σε οικονομία σοβιετικού τύπου παραπέμπουν, παρά σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ζημία στην εθνική οικονομία και στις συναλλαγές, στην ανάπτυξη, στην πρόοδο του εμπορίου και στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που έχουν επιφέρει τα capital controls είναι τεράστια. Θύματα των τραπεζικών περιορισμών της Ελλάδας έχουν πέσει τα τελευταία δύο χρόνια πάρα πολλοί ομογενείς, που δικαιούνται κληρονομιάς στην Ελλάδα, ή έχουν πωλήσει ένα ακίνητό τους, ή απλώς είχαν χρήματα στις ελληνικές τράπεζες και δεν μπορούν να μεταφέρουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό, στον τόπο κατοικίας τους, ώστε να τα χρησιμοποιήσουν όπως αυτοί επιθυμούν. Δεν μπορούν δηλαδή να πράξουν τα αυτονόητο, κάτι που οι φίλοι και γνωστοί τους στις χώρες όπου διαβιούν κάνουν καθημερινά και τους φαίνεται ως δεδομένη ρουτίνα. Πάρα πολλοί ομογενείς είναι κληρονόμοι περιουσιών στην Ελλάδα, που περιλαμβάνουν τραπεζικούς λογαριασμούς. Όταν η κληρονομική διαδοχή ολοκληρώνεται, με την δήλωση της κληρονομίας στην εφορία και την λήψη των σχετικών πιστοποιητικών, συχνά δε και δικαστικής απόφασης που ονομάζεται κληρονομητήριο, η τράπεζα εκταμιεύει το χρηματικό ποσό που αναλογεί στον κληρονόμο. Μέχρι πριν δύο χρόνια, ο δικηγόρος που ολοκλήρωνε την υπόθεση στην Ελλάδα, ή ο συγγενής του κληρονόμου, με το πληρεξούσιο, μπορούσαν να λάβουν τα χρήματα από την ελληνική τράπεζα και μετά τα έστελναν με έμβασμα σε τραπεζικό λογαριασμό του κληρονόμου στο εξωτερικό. Ή του έστελναν μία τραπεζική επιταγή εκδοθείσα από την ελληνική τράπεζα, η οποία εξαργυρωνόταν από οποιαδήποτε τράπεζα του εξωτερικού. Το ίδιο συνέβαινε με κάθε ομογενή που πούλαγε το ακίνητό του στην Ελλάδα και ο ίδιος ή ο πληρεξούσιός του, μπορούσαν να στείλουν στο εξωτερικό τα χρήματα που είχε πληρώσει ο αγοραστής για να αγοράσει το ακίνητο του ομογενούς. Σήμερα, τόσο τα χρήματα από κληρονομιές, όσο και χρήματα από την πώληση ακινήτων ομογενών, λιμνάζουν σε λογαριασμούς στην Ελλάδα και απαγορεύεται να σταλούν στο εξωτερικό! Διότι η ευχέρεια που δίνουν τα capital controls για αποστολή κάθε μήνα ποσού μέχρι χίλια ευρώ δεν αποτελεί λύση, όταν ο ομογενής έχει ένα αρκετά μεγαλύτερο ποσό στην τράπεζα στην Ελλάδα και ο πληρεξούσιός του δεν μπορεί να πηγαίνει κάθε μήνα στην τράπεζα και να χάνει μία έως δύο ώρες το λιγότερο, για να του στείλει χίλια ευρώ. Αυτό είναι ένα παράδειγμα του πόσο μεγάλη οπισθοδρόμηση έχει προκληθεί στην ελληνική οικονομία από την επιβολή των τραπεζικών περιορισμών στις ελεύθερες συναλλαγές. Αρκετοί εκ των ομογενών δεν πιστεύουν ή δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι είναι δυνατόν το κράτος στην Ελλάδα να απαγορεύει τόσο βασικές και καθημερινές συναλλαγές, που γίνονται σε κάθε άλλη πολιτισμένη χώρα του κόσμου, εκτός από την Ελλάδα. Οι διαμαρτυρίες τους είναι συχνά έντονες, διότι στερούνται της περιουσίας τους. Αλλά ο δικηγόρος τους στην Ελλάδα λίγα πράγματα μπορεί να κάνει, διότι οι περιορισμοί είναι αυστηροί και η Τράπεζα της Ελλάδος αρνείται να επιτρέψει την κατ’ εξαίρεση αποστολή μεγαλυτέρων χρηματικών ποσών στους ομογενείς, οι οποίοι θεωρητικώς μεν δικαιούνται κατά το νόμο να λάβουν και να διαθέσουν ελευθέρως τα χρήματά τους, αλλά στην πράξη το ελληνικό κράτος τους στερεί αυτό το δικαίωμα. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr