Monday, May 1, 2017

Το DNA δείχνει αν η διαθήκη είναι γνήσια ή πλαστή

Το DNA δείχνει αν η διαθήκη είναι γνήσια ή πλαστή

Του Χρήστου Ηλιόπουλου*



Οι υποθέσεις αμφισβήτησης της γνησιότητας διαθήκης ή και άλλων εγγράφων, όπως επιταγών, συναλλαγματικών κλπ. είναι πολύ συχνές. Σ΄ αυτές τα δικαστήρια καλούνται να κρίνουν εάν το συγκεκριμένο έγγραφο που έχει νομικές συνέπειες, είναι γνήσιο ή πλαστογραφημένο. Αρκετές είναι οι περιπτώσεις στις οποίες γραφολόγοι ελέγχουν με κάθε λεπτομέρεια την γραφή και την υπογραφή του επιμάχου εγγράφου, π.χ. μίας ιδιόγραφης διαθήκης που έχει προσβληθεί ως πλαστή, αλλά το συμπέρασμα που εξάγει ο καθένας τους είναι διαφορετικό και συχνά αντίθετο με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ο άλλος ή οι άλλοι γραφολόγοι, που κλήθηκαν από την πλευρά των αντιδίκων.
Το ερώτημα που ανακύπτει φυσιολογικά είναι πώς είναι δυνατόν δύο ή και περισσότεροι γραφολόγοι, που εξήτασαν εξονυχιστικά το ίδιο έγγραφο, του οποίου η γνησιότητα αμφισβητείται, συγκρίνοντάς το με άλλα γραπτά του φερόμενου ως συντάκτη του, να φθάνουν σε αντίθετα μεταξύ τους συμπεράσματα σε μακροσκελείς γραφολογικές εκθέσεις, στις οποίες αναφέρουν πλήθος λεπτομερειών και χαρακτηριστικών της χάραξης των γραμμάτων, των αριθμών, του τρόπου γραφής, της νευρικότητας του συντάκτη του εγγράφου, της ταχύτητας της γραφής, της πυκνότητας ή μη των λέξεων και πολλών άλλων χαρακτηριστικών του προς εξέταση εγγράφου.
Μετά το πέρας της αποδεικτικής διαδικασίας, μήνες μετά την συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο, το δικαστήριο εκδίδει την απόφασή του και κρίνει υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης, εάν δηλ. η διαθήκη είναι γνήσια ή πλαστή. Τις περισσότερες φορές ακολουθεί και δίκη σε ανώτερο βαθμό, στο Εφετείο, το οποίο επίσης εκδίδει την απόφασή του, είτε επικυρώνοντας την πρωτόδικη απόφαση είτε κρίνοντας διαφορετικά.
Η αμφισβήτηση ωστόσο παραμένει στο βάθος του μυαλού κάθε παράγοντα της δίκης, διότι ακόμα και όταν το δικαστήριο κρίνει με τον έναν τρόπο, γνωρίζουμε ότι εκτός από την μία ή τις περισσότερες γραφολογικές εκθέσεις και την πραγματογνωμοσύνη ενδεχομένως που έκριναν υπέρ της μίας άποψης, υπήρξαν ένας ή περισσότεροι γραφολόγοι που είχαν σε μακροσκελείς εκθέσεις τους υποστηρίξει το αντίθετο συμπέρασμα.
Την σχετικά θολή αυτή κατάσταση μπορεί να φωτίσει περισσότερο η νέα τεχνολογία της ανάλυσης του γενετικού υλικού, δηλ. του DNA. Με πολύ απλά λόγια και εντελώς περιληπτικά, η νέα μέθοδος ελέγχει την γνησιότητα του εγγράφου ως εξής: υποτίθεται ότι μία συγκεκριμένη ιδιόγραφη διαθήκη έχει δημοσιευθεί από το δικαστήριο στην Ελλάδα και φέρεται να έχει συνταχθεί από τον Α, που έχει αποβιώσει. Κάποιος που έχει έννομο συμφέρον αμφισβητεί ότι το έγγραφο που εμφανίζεται ως διαθήκη έχει γραφεί και υπογραφεί από τον Α και υποστηρίζει ότι το έγγραφο είναι πλαστογραφημένο και δεν πρέπει να ισχύει ως διαθήκη. Οι ειδικοί επιστήμονες εφαρμόζοντας τις αρχές της μοριακής βιολογίες μπορούν να εξετάσουν λεπτομερώς το πρωτότυπο του εγγράφου που έχει κατατεθεί στο δικαστήριο ως διαθήκη και να προσπαθήσουν να εντοπίσουν ίχνη σ’ αυτό από το γενετικό υλικό του Α ή και άλλων προσώπων.
Κατά τον χρόνο σύνταξης του εγγράφου εκείνος που γράφει στο χαρτί, ο συντάκτης δηλ. του εγγράφου αφήνει πάνω στο χαρτί γενετικό υλικό, κυρίως από το χέρι του, όπως ιδρώτας ή και άλλα στοιχεία. Εάν έχουμε δείγμα από το γενετικό υλικό του Α σε αντικείμενα που δεν αμφισβητείται ότι ήταν δικά του, όπως π.χ. ρούχα του, μπορεί να γίνει σύγκριση του DNA που εντοπίζεται σ’ αυτά τα αντικείμενα (δειγματικό υλικό) με το DNA επί του χαρτιού της διαθήκης. Εάν συμπίπτει το DNA μεταξύ δειγμάτων και διαθήκης μπορεί να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η διαθήκη γράφτηκε και υπεγράφη από τον Α, είναι δηλαδή γνήσια. Η εξέταση συνεπώς μίας διαθήκης που έχει προσβληθεί ως πλαστή, όχι μόνο από γραφολόγους, αλλά πλέον και από επιστήμονες της μοριακής βιολογίας αναφορικώς με το DNA που έχει αποτεθεί στο γραπτό, μπορεί να ανοίξει νέους ορίζοντες στην αποδεικτική διαδικασία ενώπιον των δικαστηρίων και να συμβάλλει στην διαμόρφωση ακόμη μεγαλύτερης εμπιστοσύνης στην ορθότητα της τελικής κρίσεως του δικαστηρίου.

 *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος
 είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, 
Master of Laws.



No comments: