Φανταστική υπόθεση κληρονομίας

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Δύο ομογενείς από την Αυστραλία ήρθαν στην Ελλάδα για να ξεκαθαρίσουν, όπως μου είπαν, την κληρονομιά του θείου τους που καταγόταν από τα Ίρια Αργολίδος και απεβίωσε στην Αυστραλία το 1993. Ο θείος τους δεν είχε παντρευτεί, ούτε είχε αποκτήσει παιδιά και δεν ευρέθη κάποια διαθήκη του. Όταν απεβίωσε είχε δύο αδέλφια, ενώ ένας ακόμα αδελφός τους είχε προαποβιώσει, είχε δηλαδή πεθάνει πριν τον θείο. Ο προαποβιώσας αδελφός είχε αφήσει μία κόρη. Ο θείος που απεβίωσε το 1993 ήταν Έλληνας πολίτης από γεννήσεως, αφού είχε γεννηθεί στην Αργολίδα από Έλληνες γονείς. Στο ζήτημα πώς θα κληρονομηθεί εφαρμόζεται επομένως το ελληνικό δικαιο. Το ότι είχε αποκτήσει και την αυστραλιανή υπηκοότητα δεν επιδρά στην εφαρμογή του ελληνικού δικαίου στην κληρονομιά. Κατά το ελληνικό δίκαιο ο θείος κληρονομείται από τα δύο εν ζωή αδέλφια του και από την ανηψιά του, κόρη του προαποβιώσαντος αδελφού του. Οι τρεις κληρονόμοι κληρονομούν ίσα μερίδια. Η περιουσία του θείου αποτελείτο κατά τον χρόνο θανάτου του (1993) από ένα σπίτι στα Ίρια Αργολίδος, μερικά αγροτεμάχια στον κάμπο των Ιρίων, ένα παραθαλάσσιο οικόπεδο στην Ακράτα Αχαϊας και έναν τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα. Το πρώτο ευχάριστο νέο για τους ομογενείς που ενδιαφέρονται να ρυθμίσουν την κληρονομιά του θείου τους είναι ότι, επειδή ο θείος απεβίωσε το 1993, οι τρεις κληρονόμοι (δύο αδέλφια του θανόντος και η ανηψιά του) δεν υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση φόρου κληρονομίας στην εφορια στην Ελλάδα και φυσικά δεν πληρώνουν καθόλου φόρο κληρονομίας, διότι κατά το νόμο σήμερα (9-8-2015), όλες οι κληρονομίες έως 31-12-1994 δεν φορολογούνται. Αντιθέτως, επειδή τα ακίνητα δεν ήταν δηλωμένα από το 2010 έως το 2015 στο Ε9, ούτε έχει πληρωθεί ο ετήσιος φόρος περιουσίας (ΕΝΦΙΑ), οι κληρονόμοι θα πρέπει να πληρώσουν ένα μικρό πρόστιμο για εκπρόθεσμες δηλώσεις Ε9 και τον ΕΝΦΙΑ που θα προκύψει. Το επόμενο βήμα είναι να εντοπίσουμε σε ποιόν Δήμο ήταν εγγεγραμμένος ο θανών, ώστε από εκεί να εκδοθεί το απαραίτητο πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών. Η έρευνα θα ξεκινήσει από τον Δήμο στον οποίο υπάγονται τα Ίρια, αφού το πιο πιθανό είναι να βρεθεί εγγεγραμμένος στο εκεί Δημοτολόγιο. Ακολούθως, δύο μάρτυρες πρέπει να υπογράψουν υπεύθυνες δηλώσεις στο ΚΕΠ (Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών), που να αναφέρουν αναλυτικώς τα ονόματα των πλησιεστέρων συγγενών. Μάρτυρες μπορούν να είναι και συγγενείς. Στον Δήμο για την έκδοση του πιστοποιητικού θα προσκομισθεί και η ληξιαρχική πράξη θανάτου, που έχει εκδοθεί από τις αρχές της Αυστραλίας, αφού πρώτα επικολληθεί η Αποστίλλη (Apοstίlle), μεταφρασθεί στην ελληνική και εγγραφεί στο Ειδικό Ληξιαρχείο στην Αθήνα. Επόμενο βήμα είναι ο εντοπισμός των συμβολαίων των ακινήτων (σπίτι και κτήματα στα Ίρια και οικόπεδο στην Ακράτα), αλλά και η ενημέρωση από την τράπεζα για το ακριβές υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού. Από την έρευνα θα προκύψει η αντικειμενική αξία των ακινήτων της κληρονομίας και η ακριβής περιγραφή τους, ώστε να συνταχθεί η αποδοχή κληρονομίας στον συμβολαιογράφο και να μεταγραφεί στο υποθηκοφυλακείο ή κτηματολογικό γραφείο. Για μεγαλύτερη ακρίβεια, μηχανικός ή τοπογράφος πρέπει να συντάξει τοπογραφικά όλων των ακινήτων. Αναφορικώς με τον τραπεζικό λογαριασμό προέκυψε ότι δεν ήταν ατομικός, στο όνομα του θείου μόνο, αλλά κοινός, με τον έναν εκ των εν ζωή αδελφών του, ο οποίος μάλιστα είχε κάνει και τραπεζικές συναλλαγές το 2000 και το 2009. Αυτό σημαίνει πρώτον ότι ο λογαριασμός δεν θα περιληφθεί τελικώς στην κληρονομία του θείου, διότι ήταν κοινός και τα χρήματα δικαιούται να τα πάρει από την τράπεζα ο επιζών συνδικαιούχος αδελφος του και όχι οι άλλοι δύο κληρονόμοι. Δεύτερον, το γεγονός ότι έγιναν κινήσεις στον λογαριασμό το 2000 και το 2009 “έσωσε” κατά κάποιον τρόπο τα χρήματα, διότι αν δεν είχαν γίνει κινήσεις για μία εικοσαετία, (από το 1993 έως το 2005 έχουν περάσει 22 χρόνια), μπορεί το υπόλοιπο του λογαριασμού που δεν είχε κινηθεί για είκοσι χρόνια να είχε κατασχεθεί από την τράπεζα υπέρ του ελληνικού δημοσίου. Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr ktimatologiolaw@yahoo.gr