Τράπεζα Συμψηφίζει Κοινό Λογαριασμό

Τράπεζα Συμψηφίζει Κοινό Λογαριασμό Του Χρήστου Ηλιόπουλου* 4 Ιουλίου 2021 Ο κοινός τραπεζικός λογαριασμός συχνά δημιουργεί αντιδικίες, είτε μεταξύ των συνδικαιούχων του κοινού λογαριασμού, είτε μεταξύ ενός εξ’ αυτών και της ίδιας της τράπεζας στην οποία τηρείται. Πολλές φορές έχουν φθάσει στα δικαστήρια υποθέσεις διαφωνίας μεταξύ συνδικαιούχων κοινού λογαριασμού, που ενώ αρχικώς είχαν αρμονικές σχέσεις π.χ. ως συναίτεροι ή ως σύζυγοι, αργότερα οι σχέσεις τους διερράγησαν και διαφώνησαν ως προς την κυριότητα των χρημάτων του κοινού λογαριασμού. Άλλες φορές η διαφωνία υπάρχει μεταξύ συνδικαιούχου κοινού λογαριασμού και κληρονόμων ενός ετέρου συνδικαιούχου που απεβίωσε, αναφορικώς με το γνωστό ζήτημα αν το υπόλοιπο της καταθέσεως του κοινού λογαριασμού κληρονομείται από τους κληροόνομους ενός από τους συγκυρίους του λογαριασμού, ή αν τα χρήματα μένουν στην διάθεση και στην κυριότητα ουσιαστικώς των υπολοίπων συγκυρίων του λογαρισμού, έστω κι αν αυτοί δεν είναι κλρονόμοι. Η λύση που δίδεται κατά τα δεδομένα που συνήιως ισχύουν στην περίπτωση αυτή είναι ότι το υπόλοιπο της καταθέσεως του κοινού λογαριασμού ανήκει στους επιζώντες συγκυρίους του λογαριασμού και όχι στους κληρονόμους του θανόντος συγκυρίου του λογαριασμού. Ένα άλλο όμως, ενδιαφέρον επίσης, ζήτημα δημιουργήθηκε όταν τράπεζα συμψήφισε αξιώσεις της κατά του ενός εκ των δύο συγκυρίων κοινού τραπεζικού λογαριασμού. Δύο σύζυγοι είχαν κοινό λογαριασμό σε μία τράπεζα. Ο σύζυγος είχε παραλλήλως συνάψει με την ίδια τράπεζα και συμβάσεις αλληλόχρεου λογαριασμού, δηλαδή ουσιαστικώς δανειζόταν χρήματα από την τράπεζα κατά διαστήματα και τα επέστρεψε τμηματικώς (αλληλόχρεος λογαριασμός). Τα ποσά που αναφέρονται εδώ είναι υποθετικά και όχι αληθινά, η υπόθεση είναι όμως πραγματική, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 140/2021 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Πατρών. Ας υποθέσουμε ότι το υπόλοιπο της κοινής καταθέσεως των δύο συζύγων ήταν 100.000 ευρώ. Ο ένας εν των συζύγων, δηλαδή ο σύζυγος χρωτούσε στην τράπεζα από τους αλληλόχρεους λογαριασμούς των ποσό των 90.000 ευρώ. Η τράπεζα κάποια στιγμή έκλεισε τους αλληλόχρεους λογαριασμούς του συζύγου, απαίτησε το υπόλοιπο που της οφειλόταν δηλαδή ποσό 90.000 ευρώ και εν συνεχεία προέβη σε συμψηφισμό από τον κοινό τραπεζικό λογαριασμό που ο οφειλέτης είχε με την σύζυγό του στην ίδια τράπεζα, του ποσού των 90.000 ευρώ, ουσιαστικώς αφήνονντας υπόλοιπο στο κοινό λογιαρμό μόνο 10.000 ευρώ από τα 100.000 ευρώ που είχε ο λογαριασμός. Η σύζυγος διαμαρτυρήθηκε ότι η τράπεζα παραβίασε τα δικαιώματά της, επικαλούμενη κυρίως διατάξεις νόμου που ορίζουν ότι σε περίπτωση κατασχέσεως εις βάρος δικαιούχου κοινού λογαριασμού, η κατάσχεση μπορεί να γίνει μόνο στο μερίδιο που θεωρητικώς ανήκει στον κοινό συνδικαιούχο και όχι σε μεγαλύτερο μερίδιο. Υποστήριξε δηλαδή ότι στην περίπτωση αυτή, που υπήρχαν δύο συνδικαιούχοι, η τράπεζα θα έπρεπε να κατάσχει μόνο ποσό 50.000 ευρώ από τον κοινό τραπεζικό λογαριασμό που είχε 100.000 ευρώ και ανήκε σε δύο συνδικαιούχους ισομερώς. Πράγματι, ο νόμος γενικώς προβλέπει ότι εάν υπάρχουν επί παραδείγματι τρεις συνδικαιούχοι ενός κοινού τραπεζικού λογαριασμού, που έχει υπόλοιπο 120.000 ευρώ και γίνει κατάσχεση από τρίτον εις χείρας της τραπέζης, η κατάσχεση μπορεί να γίνει μόνο μέχρι του ίσου μεριδίου του ενός εκ των τριών, δηλαδή μόνο για ποσό 40.000 ευρώ, δηλαδή 120.000 διά τρία. Ετσι, η σύζυγος υποστήριξε ότι η τράπεζα θα μπορούσε να «κατάσχει» μόνο έως και το μισό της κοινής κατάθεσης με τον σύζυγό της, δηλαδή μόνο τις 50.000 από το σύνολο των 100.000 ευρώ. Ωστόσο, τόσο το Πρωτοδικείο, όσο και το Εφετείο έκριναν ότι η σύζυγος δεν είχε δίκιο, διότι, εντελώς περιληπτικώς, δεν επρόκειτο περί κατασχέσεως του κοινού λογαριασμού, αλλά περί συμψηφισμού, που είχε δικαίωμα η τράπεζα να κάνει βάσει των συμβάσεων αλληλόχρεου λογαριασμού. Επιομένως, όταν πρόκειται για συμψηφισμό στον οποίο προβαίνει η τράπεζα για αξίωσή της επί κοινού τραπεζικού λογαρισμού, δεν περιορίζεται μόνο στο μισό της κοινής καταθέσεως, εφόσον οι συγκύριοι του λογαριασμού είναι δύο, αλλά μπορεί να συμψφίσει το σύνολο της απαιτήσεώς της, δηλαδή και πάνω από το μισό, όπως συνέβη και στην συγκεκριμένη υπόθεση, όπου συμψήφισε και πήρε από τον κοινό τραπεζικό λογαριασμό τις 90.000 ευρώ από το σύνολο των 100.000 ευρώ, διότι τόση ήταν (90.000 ευρώ) η αξίωσή της κατά του ενός εκ των δύο συζύγων – συνδικαιούχων του κοινού λογαριασμού. Άλλο δηλαδή κατάσχεση του κοινού λογαριασμού από κάποιον τρίτο, δανειστή ενός εκ των συγκυρίων του λογαριασμού και άλλο συμψηφισμός απαίτησης της τράπεζας έναντι ενός εκ των συγκυρίων του λογαριασμού. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr