Αποποίηση Κληρονομίας Από Ανήλικο Που Ζει Εκτός Ελλάδος

Αποποίηση Κληρονομίας Από Ανήλικο Που Ζει Εκτός Ελλάδος Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Αθήνα, 4 Μαρτίου 2020 Η αποποίηση κληρονομίας στην Ελλάδα επιλέγεται τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά από τους κληρονόμους, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και της αύξησης του αριθμού εκείνων, που όταν αποβιώνουν αφήνουν χρέη αντί για μία επιθυμητή κληρονομία. Στην θέση του κληρονόμου μπορεί να βρεθεί και ένας ανήλικος, είτε απ’ ευθείας, είτε μετά την αποποίηση των αρχικών (ενηλίκων) κληρονόμων. Συγκεκριμένα, μπορεί επί παραδείγματι να αποβιώσει μία γιαγιά χωρίς διαθήκη και να αφήσει τα δύο παιδιά της, ενώ ο σύζυγός της είχε προαποβιώσει. Αμφότερα τα τέκνα της αποποιούνται της κληρονομίας, διότι η μητέρα τους είχε χρέη και είτε δεν είχε ακίνητα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία, είτε η αξία αυτών είναι μικρότερη των χρεών. Μετά την αποποίηση των δύο κληρονόμων, στην θέση τους υπεισέρχονται τα ανήλικα παιδιά τους, τα οποία ούτε αυτά πρέπει να λάβουν την κληρονομία, αφού αυτή είναι κατάχρεη. Για να αποποιηθούν τα ανήλικα πρέπει οι γονείς τους, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, να υποβάλουν αίτηση στο δικαστήριο, ώστε να παρασχεθεί άδεια για να λάβει χώρα αποποίηση στο όνομα των ανηλίκων. Εάν ένα ανήλικο κατοικεί στο εξωτερικό μαζί με τους γονείς του, τίθεται το ερώτημα εάν για την κληρονομία που βρίσκεται στην Ελλάδα, μπορούν να υποβάλουν την αίτηση σε δικαστήριο στην Ελλάδα, ή αν πρέπει να κάνουν το δικαστήριο στην χώρα του εξωτερικού όπου κατοικούν. Η περίπτωση αναφέρεται στην υπ’ αριθ. 29/2019 απόφαση του Ειρηνοδικείου Καλλιθέας. Οι γονείς δύο ανηλίκων υπέβαλαν αίτηση στο δικαστήριο στην Ελλάδα για να επιτραπεί στους γονείς να αποποιηθούν για λογαριασμό των δύο ανηλίκων τέκνων τους, της κληρονομίας του πατρός του συζύγου, δηλαδή του παππού των ανηλίκων, που ζούσε στην Νέα Σμύρνη Αττικής και απεβίωσε αφήνοντας χρέη. Οι γονείς και τα ανήλικα κατοικούν στην Αγγλία, αλλά η κληρονομία ρυθμίζεται από το ελληνικό δίκαιο, διότι ο παππούς είχε την ελληνική ιθαγένεια, ενώ κατοικούσε και απεβίωσε στην Ελλάδα, όπου και η κληρονομία του, δηλαδή τα ακίνητά του αλλά και οι οφειλές του. Το Ειρηνοδικείο Καλλιθέας έκρινε ότι έχει κατά τόπον αρμοδιότητα και διεθνή δικαιοδοσία να δικάσει αυτή την υπόθεση, παρά το γεγονός ότι οι γονείς και τα ανήλικα κατοικούν στην Αγγλία. Ο πατέρας των ανηλίκων προέβη σε αποποίηση του μεριδίου του. Ομοίως απεποιήθη και ο αδελφός του. Το δικαστήριο στην Ελλάδα έκρινε ότι μπορεί να δικάσει την υπόθεση, εφόσον τα δύο ανήλικα, που ζουν στην Αγγλία, έχουν την ελληνική ιθαγένεια και η κληρονομία βρίσκεται στην Ελλάδα, αλλά και επειδή οι αποδείξεις για το αν η κληρονομία έχει χρέη, ποία είναι αυτά και ποία τα ακίνητα του θανόντος, μπορούν να εξευρεθούν ευκολώτερα, διότι βρίσκονται στην Ελλάδα. Η κρίση αυτή είναι αποτέλεσμα εφαρμογής τόσο του ελληνικού δικαίου, όσο και του Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2201/2003 του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2003 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας. Στην προκείμενη υπόθεση, επειδή το δικαστήριο επείσθη από τα έγγραφα και τις λοιπές αποδείξεις, ότι ο κληρονομούμενος παππούς των ανηλίκων είχε χρέη, που ήταν πολύ μεγαλύτερα από την αξία των όποιων ακινήτων του και επειδή άλλωστε όλοι οι προηγούμενοι κληρονόμοι είχαν ήδη αποποιηθεί, έκρινε ότι είναι προς το συμφέρον των ανηλίκων να χορηγηθεί άδεια από το δικαστήριο στους γονείς τους να αποποιηθούν στον γραμματέα του δικαστηρόιυ για λογαριασμό των ανηλίκων τέκνων τους. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr