Κληρονομιά εξωτερικού για κάτοικο Ελλάδος

Κληρονομιά εξωτερικού για κάτοικο Ελλάδος

Του Χρήστου Ηλιόπουλου*

Πολλές φορές έχουμε αναφερθεί σε υποθέσεις κληρονομίας, στις οποίες η κληρονομιαία περιουσία βρίσκεται στην Ελλάδα, αναλύοντας τι χρειάζεται να κάνει ο κληρονόμος, είτε είναι κάτοικος Ελλάδος, είτε κάτοικος εξωτερικού, ώστε να λάβει το μερίδιό του. Στο σημείωμα αυτό αναφερόμαστε στις περιπτώσεις όπου η κληρονομιά βρίσκεται στο εξωτερικό και ο κληρονόμος είναι κάτοικος Ελλάδος. Τι πρέπει να κάνει ο κάτοικος Ελλάδος που είναι κληρονόμος περιουσίας που βρίσκεται στο εξωτερικό για να κληρονομήσει; Ιδιαιτέρως δε, υποχρεούται να δηλώσει το κληρονομικό μερίδιο που έλαβε από το εξωτερικό στην εφορία στην Ελλάδα;

Ο κάτοικος Ελλάδος θα κληρονομήσει το μερίδιό του από την κληρονομιά εξωτερικού βάσει του δικαίου της χώρας όπου βρίσκεται η κληρονομιά. Δηλαδή, τα ακίνητα, οι τραπεζικοί λογαριασμοί και ό,τι άλλο στοιχείο περιλαμβάνεται στην περιουσία του προσώπου που απεβίωσε, θα διανεμηθούν στους κληρονόμους κατ’ αρχάς δυνάμει των νόμων που ισχύουν στην χώρα όπου βρίσκονται αυτά τα περιουσιακά στοιχεία. Αντιστοίχως, αρμόδιοι για να συμβουλεύσουν τον κληρονόμο της Ελλάδας για το ποσοστό του μεριδίου του και για την διαδικασία είναι δικηγόροι, λογιστές και συμβολαιογράφοι της χώρας όπου βρίσκεται η κληρονομία, οι οποίοι γνωρίζουν το νόμο στην χώρα όπου ασκούν το επάγγελμά τους.

Εάν η κληρονομιά εξωτερικού έχει περίπλοκα ζητήματα και υπάρχουν αμφισβητήσεις, διαφωνίες και αντιδικίες μεταξύ των κληρονόμων, ο κληρονόμος Ελλάδος ίσως θα πρέπει να αναθέσει σε δικηγόρο της χώρας του εξωτερικού την εκπροσώπησή του, για να προστατεύσει τα δικαιώματά του και να λάβει όσα δικαιούται. Αν ωστόσο δεν υπάρχει αντιδικία, ή αν ο κληρονόμος Ελλάδος δεν έχει γνώση της κληρονομίας του εξωτερικού και ό,τι περιμένει να λάβει θα είναι απλώς ένα απρόσμενο δώρο το οποίο ποτέ δεν περίμενε και δεν είχε υπολογίσει, τις περισσότερες φορές αυτό που θα κάνει είναι να αναμένει την ολοκλήρωση της κληρονομικής διαδοχής ώστε ένας δικηγόρος από το εξωτερικό, ή ένας συγγενής που ζει εκεί και παρακολουθεί την υπόθεση, να στείλει στον κληρονόμο Ελλάδος το μερίδιό του, αν είναι χρήματα ή ρευστοποιημένα ακίνητα και ο κληρονόμος Ελλάδος να πει ένα μεγάλο “ευχαριστώ” στην καλή του τύχη.  

Το επόμενο ερώτημα όμως για τον κληρονόμο που κατοικεί στην Ελλάδα είναι εάν πρέπει να δηλώσει στην εφορία το κληρονομικό μερίδιο που έλαβε από το εξωτερικό. Εάν μάλιστα έχουν κατατεθεί χρήματα στον τραπεζικό του λογαριασμό στην Ελλάδα από το εξωτερικό, ειδικώς αν το ποσό δεν είναι μικρό, πρέπει να είναι προετοιμασμένος για ερωτήσεις ή και για έλεγχο από την εφορία για την προέλευση των χρημάτων. Ο βασικός νόμος στην Ελλάδα για την φορολόγηση κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών ορίζει ότι ο κάτοικος Ελλάδος, ανεξαρτήτως της υπηκοότητός του, αν δηλαδή είναι Έλληνας ή όχι, πρέπει να δηλώσει το κληρονομικό μερίδιο που έλαβε από το εξωτερικό αν ο κληρονομούμενος (αυτός που απεβίωσε) είχε την ελληνική υπηκοότητα και είχε κινητή περιουσία (τραπεζικές καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα κλπ., έργα τέχνης ή άλλα κινητά αξίας) στο εξωτερικό, από την οποία προήλθε η κληρονομιά.

Σε φόρο κληρονομίας υποβάλλεται και η κινητή περιουσία που ήταν στο εξωτερικό ενός αλλοδαπού υπηκόου, που είχε όμως την κατοικία του στην Ελλάδα. Όμως, αν ο κληρονομούμενος (Έλλην υπήκοος) που άφησε περιουσία (κινητά και χρήματα κλπ.) στο εξωτερικό ήταν κάτοικος εξωτερικού για τουλάχιστον δέκα χρόνια, τότε ο κληρονόμος στην Ελλάδα δεν υποχρεούται να πληρώσει φόρο στην Ελλάδα για την κληρονομιά που έλαβε από το εξωτερικό. Στην απαλλαγή δεν περιλαμβάνονται περιουσίες δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών και υπαλλήλων επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Ελλάδα, εφόσον τα πρόσωπα αυτά εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή λόγω της ιδιότητός τους αυτής.

Επομένως, αν η κληρονομιά στο εξωτερικό αποτελείτο από ακίνητα, το κληρονομικό μερίδιο του κατοίκου Ελλάδος δεν φορολογείται στην Ελλάδα. Αν το μερίδιο του κατοίκου Ελλάδος φορολογηθεί στην Ελλάδα, σημασία έχει και το αν καταβλήθηκε φόρος στο εξωτερικό και πόσος ήταν αυτός. Επίσης, πάντοτε πρέπει να ερευνούμε τις συγκεκριμένες λεπτομέρειες κάθε υποθέσεως ξεχωριστά, διότι ακόμα και μία μικρή διαφορά στα πραγματικά περιστατικά μπορεί να δίνει διαφορετικό νομικό αποτέλεσμα από τη μία υπόθεση στην άλλη.

 *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος

 είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, 

Master of Laws.

www.greekadvocate.eu

bm-bioxoi@otenet.gr

Στο Δικαστήριο Για Τον Κανονισμό Της Πολυκατοικίας

Στο Δικαστήριο Για Τον Κανονισμό Της Πολυκατοικίας

Του Χρήστου Ηλιόπουλου*

Αθήνα, 8 Απριλίου 2017. 

Στα αστικά κέντρα της Ελλάδας εδώ και πολλές δεκαετίες έχουν ανεγερθεί εκατοντάδες χιλιάδες κτήρια, οι περίφημες πολυκατοικίες, οι περισσότερες με το σύστημα της αντιπαροχής. Κάθε πολυκατοικία αποτελείται από διαμερίσματα, που νομικώς ονομάζονται οριζόντιες ιδιοκτησίες, οι οποίες συνήθως ανήκουν σε διαφορετικούς ιδιοκτήτες και μπορεί καθεμία να μεταβιβάζεται ξεχωριστά από τις άλλες οριζόντιες ιδιοκτησίες της ίδιας πολυκατοικίας.

Το βασικό νομικό έγγραφο της κάθε πολυκατοικίας είναι η σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας, που συντάσσεται σε συμβολαιογράφο. Σημαντικό έγγραφο είναι επίσης και ο κανονισμός, που συνήθως συντάσσεται μαζί με την σύσταση, όχι όμως πάντοτε. Στην περίπτωση κατά την οποία υπάρχει σύσταση αλλά όχι κανονισμός, το σύνολο των συνιδιοκτητών των διαμερισμάτων της πολυκατοικίας μπορούν να υπογράψουν σε συμβολαιογράφο τον κανονισμό. Πρέπει όμως να συμφωνεί το 100% των συνιδιοκτητών.

Τι γίνεται όμως όταν υπάρχει ανάγκη να καταρτισθεί κανονισμός, προκειμένου να ρυθμισθούν σημαντικά ζητήματα της πολυκατοικίας, όπως η αναλογία εκάστου διαμερίσματος στις κοινές δαπάνες, αλλά και η χρήση κοινοχρήστων χώρων της οικοδομής και του οικοπέδου αυτής; Το άρθρο 9 του Νόμου 1562/1985 ορίζει ότι το 60% των συγκυρίων, ήτοι συνιδιοκτήτες που έχουν το 60% των χιλιοστών της πολυκατοικίας, μπορούν να ασκήσουν αγωγή στο δικαστήριο και να ζητήσουν να εκδοθεί απόφαση που να δεσμεύει το σύνολο των συνιδιοκτητών, δηλ. και εκείνους που δεν συναινούσαν περί της καταρτίσεως κανονισμού.

Πριν από την άσκηση της αγωγής οι ενάγοντες, δηλ. οι συνιδιοκτήτες που επιθυμούν την κατάρτιση κανονισμού, πρέπει να καταθέσουν σε συμβολαιογράφο 1) σχέδιο κανονισμού και 2) σχέδιο του πίνακα κατανομής ποσοστών εξ αδιαιρέτου του κοινού ακινήτου στις χωριστές ιδιοκτησίες με μνεία της αναλογίας κοινοχρήστων δαπανών που θα βαρύνει κάθε χωριστή ιδιοκτησία. Αυτά τα έγγραφα πρέπει να είναι υπογεγραμμένα από όλους τους συγκυρίους, που ζητούν την σύνταξη κανονισμού ή από πληρεξούσιο τους διορισμένο με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Το δεύτερο μάλιστα εξ αυτών (το σχέδιο πίνακα κατανομής ποσοστών) πρέπει επί πλέον να είναι υπογεγραμμένο από πολιτικό μηχανικό ή αρχιτέκτονα. Η αγωγή, με την οποία ζητείται η κατάρτιση κανονισμού, πρέπει επίσης να περιλαμβάνει σαφή έκθεση των γεγονότων που θεμελιώνουν το δικαίωμα των διαδίκων ως συγκυριών της οικοδομής (κυρίως δηλ. τα συμβόλαια με τα οποία έγιναν κύριοι καθε διαμερίσματος) καθώς και την αξία κάθε επιμέρους διαμερίσματος, αφού έκαστος των συνιδιοκτητών υποχρεούται να συνεισφέρει στα κοινά βάρη με βάση την αξία του διαμερίσματος του οποίου είναι κύριος, οπότε η αξία αυτή αποτελεί αποφασιστικό στοιχείο για να προσδιορισθεί το ποσοστό συμμετοχής κάθε οριζόντιας ιδιοκτησίας στις δαπάνες κοινοχρήστων.

Στην υπ’ αριθ. 6240/2011 απόφαση του Εφετείου Αθηνών επικυρώθηκε ως ορθή η απόφαση του Πρωτοδικείου που απέρριψε την αγωγή της πλειοψηφίας των συγκυρίων για δημιουργία κανονισμου, διότι δεν είχε κατατεθεί προηγουμένως σε συμβολαιογράφο σχέδιο κατανομής ποσοστών επί των κοινοχρήστων δαπανών, ενώ στην αγωγή δεν αναφερόταν ούτε και η αξία εκάστού διαμερίσματος.

 *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος

 είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, 

Master of Laws.

www.greekadvocate.eu

bm-bioxoi@otenet.gr

A Foreign Will Drafted For Assets in Greece

A Foreign Will Drafted For Assets in Greece  

By Christos ILIOPOULOS*

Clients very often have Wills drafted and probated in other countries and wish to apply them in Greece. They are perfectly valid Wills done abroad, under the law of the country where they were executed, which makes sense according to the legal practice of that country. However, several of those Wills do not always make sense in Greece. In other words, the terms and legal phrases in their content sometimes are not clear enough for the legal practitioner and the authorities in Greece (courts, tax authority, notaries) in order to implement them into the Greek legal order.

So, when the deceased left money at the bank, which will be distributed to the heirs, or assets in Greece, which must be sold by the heirs or the beneficiaries to third parties and a court decision, called Klironomitirio must be issued, the deceased’s Will, which was drafted in the USA, Canada, Australia, the UK or any other country in the world, must have a wording which, when translated in Greek, must by understood in terms of Greek law, since the assets are located in Greece. This is not always the case with foreign Wills. Very often they have a wording which takes for granted legal notions and practices of the country where it is being executed by the testator, but leaves gaps in its interpretation, when the time comes to be probated and implemented in Greece.

An example is when the foreign Will refers to the Executor/Executrix, giving him/her power to sell or dispose of assets, and then distribute the proceeds to the beneficiaries. In Greek law, although the notion of the executor of a Will does exist, in reality it has reduced legal validity. In Greece, those who run the whole process of Will probation and transfer of assets of the deceased are the heirs and beneficiaries themselves. They act on their own and usually do not need the participation of an executor, whose actions in most cases complicate matters at the Greek tax office, the court, or the notary. Another example is when the foreign Will does not clearly provide for the 100% of the deceased’s assets. When the last will and testament says that certain assets go to certain beneficiaries, but other assets of the deceased are left without any indication where the testator wanted them to go, there are more than one interpretations possible for the Will. Especially, in cases where the Will states that the executor is vested with authority to use the assets and dispose of them at will, it may not be clear if the executor will pay the inheritance taxes (if there are any), and then sell the assets, or who else is entitled to do so.

Another example of a Will with ambiguous meaning is the case where the testator leaves an asset to a person, but indicates that after a certain point in time (a specific date) or after an event happens, (the coming of age of a child) the asset must go to another person. If the testator wishes to include in the Will such a provision, the text must be drafted meticulously, so that the Will, when probated in Greece, is possible to be understood and applied.

Finally, perhaps the most common cause for legal ambiguities in Greece with foreign Wills is when the last will and testament provides for the creation of a Trust. The notion of the trust is understood and used in legal texts in common law countries, but very often creates havoc among lawyers and administrative authorities in Greece. For this reason it should either be avoided, when it comes to assets located in Greece, or at least included in the Will only after a lawyer practicing in Greece has been consulted. In some cases it may be wise to make two Wills. One according to the law of the country where the testator has his/her main residence and properties, and another Will, meant for Greece, drafted in such a way that makes it more clear for attorneys and others involved in the probation and implementation of the Will in the Hellenic Republic.

    *Christos ILIOPOULOS, attorney at

the Supreme Court of Greece , LL.M.

www.greekadvocate.eu

e-mail: ktimatologiolaw@yahoo.gr

bm-bioxoi@otenet.gr