Monday, October 7, 2013

Η εφορία της Ελλάδας στην ηλεκτρονική εποχή

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Η ετήσια φορολογική δήλωση φέτος ήταν για πρώτη φορά υποχρεωτικό να γίνει από όλους τους φορολογουμένους μόνο μέσω διαδικτύου. Αυτό σημαίνει ότι φέτος και οι ομογενείς, που ζουν εκτός Ελλάδος, αλλά έχουν εισόδημα ή ακίνητα πάνω από κάποιο όριο στην Ελλάδα, χρειάσθηκε για πρώτη φορά να υποβάλουν την φορολογική δήλωσή τους διαδικτυακώς, μέσω internet. Εκτός από την ετήσια φορολογική δήλωση εισοδήματος, χρειάσθηκε να υποβληθεί ηλεκτρονικά και το Ε9 εντός Σεπτεμβρίου 2013, για όσους το 2012 έκαναν αλλαγές στα εντός σχεδίου ή οικισμού ακίνητά τους, δηλαδή όσοι πούλησαν, αγόρασαν, δώρισαν ή έλαβαν δωρεά, έκαναν γονική παροχή ή έλαβαν ακίνητα με γονική παροχή, ή δήλωσαν για πρώτη φορά ακίνητα από κληρονομία. Επιπροσθέτως, μέχρι 14 Οκτωβρίου όλοι όσοι έχουν αγροτεμάχια στην Ελλάδα, πρέπει να τα δηλώσουν στο Ε9, που κι αυτό μόνο ηλεκτρονικά μπορεί να υποβληθεί. Σημειώνεται ότι για τους ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων στην Ελλάδα η δήλωση του Ε9 μέχρι 14-10-2013 είναι υποχρεωτική, ακόμα κι αν το 2012 δεν έκαναν καμία αλλαγή στα αγροτεμάχιά τους, ακόμα κι αν τα ίδια αγροτεμάχια τα έχουν δηλώσει μία ή και περισσότερες φορές σε χειρόγραφο Ε9 που έχουν υποβάλει στην εφορία από το 1999 μέχρι πέρυσι. Εκτός όλων των ανωτέρω, όλα τα εκκαθαριστικά και τα ειδοποιητήρια για τον φόρο εισοδήματος, αλλά και τον ΦΑΠ (φόρο ακίνητης περιουσίας) έρχονται και ηλεκτρονικά, εκτός του ότι πληρώνονται ηλεκτρονικά, χωρίς να χρειάζεται κάποιος να πηγαίνει στην εφορία ή στην τράπεζα, εφόσον βεβαίως έχει internet banking. Είναι συνεπώς φανερό ότι για να έχει κάποιος σχέσεις με την εφορία στην Ελλάδα πρέπει να έχει πρόσβαση στον ηλεκτρονικό φάκελλό του, για να βλέπει την φετινή και τις προηγούμενες δηλώσεις του, να πληρώνει τους φόρους του, να δηλώνει τα ακίνητά του και να λαμβάνει κάθε άλλη πληροφορία σχετικώς με τα φορολογικά του. Για να έχει όμως πρόσβαση στον ηλεκτρονικό φορολογικό του φάκελλο, θα πρέπει καθένας μας να έχει δύο κωδικούς, που τους γνωρίζει μόνο ο ίδιος, μαζί με τον λογιστή και τον δικηγόρο του. Είναι ο πρώτος κωδικός, που λέγεται username και ο δεύτερος κωδικός, που λέγεται password. Με τους δύο αυτούς κωδικούς κάθε φορολογούμενος από οποιονδήποτε ασφαλή υπολογιστή, οπουδήποτε στον κόσμο, μπορεί να έχει πρόσβαση στην φορολογική εικόνα του για κάθε φορολογικό ζήτημα στην Ελλάδα. Υπάρχουν κάποιοι που έχουν αποκτήσει τους δύο αυτούς κωδικούς πριν από λίγα χρόνια, όταν δεν χρειαζόταν να πάρουν κλειδάριθμο. Αυτοί οι φορολογούμενοι πρέπει να πάρουν κλειδάριθμο μέχρι το τέλος του έτους, για να ανανεώσουν τους κωδικούς τους. Από τους υπόλοιπους φορολογούμενους, υπάρχουν εκείνοι που προσφάτως έλαβαν κλειδάριθμο και απέκτησαν τους δύο κωδικούς. Αυτοί δεν χρειάζεται να κάνουν τίποτα παραπάνω, διότι έχουν πλήρη ηλεκτρονική πρόσβαση στον φορολογικό φάκελλό τους και μπορούν να υποβάλλουν δηλώσεις και να κάνουν πληρωμές ηλεκτρονικά. Η τελευταία κατηγορία είναι εκείνοι οι φορολογούμενοι που ούτε στο απώτερο παρελθόν είχαν αποκτήσει τους δύο κωδικούς, ούτε προσφάτως έλαβαν κλειδάριθμο για να δημιουργήσουν τους δύο κωδικούς. Οι φορολογούμενοι αυτοί πρέπει το συντομώτερο δυνατόν α) να υποβάλουν αίτηση μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή για κλειδάριθμο και β) οι ίδιοι, ή κάποιος πληρεξούσιός τους με εξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο, να παραλάβουν τον κλειδάριθμο από την εφορία και μετά να δημιουργήσουν τους δύο κωδικούς για να «μπαίνουν» στην ηλεκτρονική εφορία τους, να λαμβάνουν γνώση των δεδομένων τους και να τα τακτοποιούν τα φορολογικά τους. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr ktimatologiolaw@yahoo.gr

Sunday, October 6, 2013

Διανομή ακινήτων, όταν οι μερίδες των συγκυρίων είναι άνισες

Διανομή ακινήτων, όταν οι μερίδες των συγκυρίων είναι άνισες . Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Όταν περισσότεροι είναι κύριοι ενός ή περισσοτέρων ακινήτων, κατ΄ιδανικό μερίδιο έκαστος εξ αυτών, συχνά παρουσιάζεται η ανάγκη τα ακίνητα να χωρισθούν με κάποιο τρόπο, ώστε καθένας των συγκυρίων να λάβει τμήμα των ακινήτων, ή μερικά από τα ακίνητα και να δύναται κατ’ αυτόν τον τρόπο να τα απολαύσει ή διαθέσει κατά την αποκλειστική βούλησή του, χωρίς να εξαρτάται από την σύμφωνη γνώμη των λοιπών συγκυρίων. Ο χωρισμός αυτός του ενός ή των περισσοτέρων ακινήτων ονομάζεται διανομή και μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, ώστε ο καθένας των συγκυρίων να λάβει τμήμα ανάλογο της αξίας της μερίδος του. Η εσχάτη των περιπτώσεων είναι τα ακίνητα να μην μπορούν να χωρισθούν σύμφωνα με τις μερίδες των συγκυρίων και ο μόνος τρόπος διανομής να είναι η πώληση σε πλειστηριασμό και η διανομή του χρηματικού ποσού που θα αποφέρει ο πλειστηριασμός, μεταξύ των συγκυρίων. Όταν περισσότερα ακίνητα ανήκουν σε περισσοτέρους, σε ίσα μερίδια, η διανομή τους παρουσιάζεται ευκολώτερη, διότι έτσι μπορούν να δημιουργηθούν περισσότερες ίσες μερίδες, οι οποίες ακολούθως με κλήρωση να δοθούν σε έκαστο των συγκυρίων. Όταν όμως περισσότεροι συγκύριοι έχουν μερίδες επί ενός ή περισσοτέρων ακινήτων, άνισες μεταξύ τους, οι επιλογές για αυτούσια διανομή και αποφυγή του πλειστηριασμού είναι σαφώς περιορισμένες. Σε αυτήν την περίπτωση, μία λύση για διανομή είναι η απόδοση συγκεκριμένων ακινήτων σε κάθε συγκύριο, ώστε η αξία τους να είναι όσο πιο κοντά στην κατ’ αναλογίαν αξία του μεριδίου του, ενώ οι όποιες εξομοιώσεις να μπορούν να γίνουν με μεταξύ των συγκυρίων χρηματικές καταβολές, που πρέπει ωστόσο να είναι μικρές εν σχέσει προς την αξία των μεριδίων που διανέμονται. Στην υπ’ αριθ. 1735/2001 απόφασή του ο Άρειος Πάγος έκρινε υπόθεση στην οποία οι συγκύριοι είχαν άνισα μεταξύ τους εξ αδιαιρέτου μερίδια επί συνολικώς πέντε ακινήτων, που ήταν διαμερίσματα, οικόπεδα και αγροτεμάχια. Το δικαστήριο προσδιόρισε ότι η αξία συνολικώς των πέντε ακινήτων ήταν 240.762,50 ευρώ. Η αξία του ιδανικού μεριδίου του ενός ήταν 194.432,55 ευρώ, ενώ η αξία του ιδανικού μεριδίου του ετέρου συγκυρίου ήταν 46.329,95 ευρώ. Με βάση αυτό το δεδομένο, το Εφετείο είχε αποφασίσει και ο Άρειος Πάγος επιβεβαίωσε ότι « … η αυτούσια διανομή καθενός απ' αυτά σε μέρη ανάλογα προς τις μερίδες των κοινωνών, είναι αδύνατη και οικονομικά ασύμφορη, αφού το άθροισμα της αξίας των τμημάτων που θα προέλθουν από την κατάτμηση θα είναι ασυγκρίτως κατώτερο από την αξία των επικοίνων ως ενιαίων». Αντιθέτως, «είναι δυνατή η κατανομή τους … σε μέρη ανάλογα προς τις προαναφερόμενες ιδανικές μερίδες των κοινωνών, διανομή με την οποία αποφεύγεται η κατάτμηση των επικοίνων και είναι συμφέρουσα, καθόσον δεν μειώνεται η αξία τους και η εμπορικότητά τους, που εξαρτάται άμεσα από το αν είναι συνιδιοκτησίες ή όχι». Τα δικαστήρια συνεπώς αποφάσισαν ότι τα διανεμητέα ακίνητα μπορούν να κατανεμηθούν σε δύο μέρη, από τα οποία το πρώτο, το οποίο θα λάβει ο ενάγων, θα περιλαμβάνει τρία ακίνητα, συνολικής αξίας 199.928,73 ευρώ, ενώ το δεύτερο, που θα λάβει ο εναγόμενος έχει συνολική αξία 40.833,77 ευρώ. Δεδομένου ότι το μέρος που θα λάβει ο ενάγων έχει αξία μεγαλύτερη από το ιδανικό μερίδιο του κατά 5.496,18 ευρώ και κατά το ίδιο ποσό είναι μικρότερο σε αξία το μέρος που θα λάβει ο εναγόμενος σε σχέση με το δικό του ιδανικό μερίδιο, πρέπει, για την εξίσωση των άνισων μεριδίων μεταξύ των κοινωνών, να καταβάλει ο ενάγων στον εναγόμενο το εν λόγω ποσό (5.496,18 ευρώ) για να εξισωθούν απολύτως τα μερίδιά τους μετά την διανομή. Στο ίδιο συμπέρασμα είχε καταλήξει και ο πραγματογνώμων. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr ktimatologiolaw@yahoo.gr