Όταν ο Δήμος καταπατά δικό σου ακίνητο του Χρήστου Ηλιόπουλου

Τι μπορείς να κάνεις όταν ένα δικό σου αγροτεμάχιο, που στο έχει δωρήσει με συμβόλαιο η γιαγιά σου, αντιλαμβάνεσαι ότι ο Δήμος της περιοχής το καταπατά, το θεωρεί δικό του και το εκμισθώνει μάλιστα σε τρίτον;
Η απάντηση είναι ότι πρέπει να προσφύγεις σε αρμόδιο δικαστήριο, αφού λάβεις βεβαίως την ενδεδειγμένη νομική συμβουλή, ώστε να επιτύχεις 1) την αναγνώριση ότι το ακίνητο σου ανήκει, 2) την διαπίστωση ότι η καταπάτηση από τον Δήμο αποτελεί παράνομη προσβολή της κυριότητος και της νομής σου και 3) την υποχρέωση του Δήμου να απέχει από άλλη προσβολή του ακινήτου σου στο μέλλον.
Στην υπ’ αριθ. 210/2011 απόφαση ο Άρειος Πάγος έκρινε την ορθότητα αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Γρεβενών, που είχε κρίνει ότι ένα αγροτεμάχιο ανήκει σ’ εκείνον που το απέκτησε με δωρεά από την γιαγιά του και όχι στον Δήμο Σιάτιστας.
Η υπόθεση ξεκίνησε περί τον Μάϊο του 2001, όταν ο κύριος (ως απεδείχθη) ενός αγροτεμαχίου αντελήφθη ότι ο Δήμος συνήψε μίσθωση με εταιρεία κινητής τηλεφωνίας για την εγκατάσταση κεραίας στο δικό του αγροτεμάχιο.
Το αγροτεμάχιο αυτό το είχε στη νομή της η γιαγιά του από το έτος 1960, όταν απεβίωσε ο πατέρας της, ο οποίος της το είχε αφήσει με διαθήκη του που είχε συντάξει το 1958. Από τότε μέχρι το 2001 το αγροτεμάχιο το ενέμετο η γιαγιά, αφού μετέβαινε σ’αυτό, το επιθεωρούσε, απέτρεπε άλλους από το να εισέρχονται σ’ αυτό, το όργωνε και το εκμίσθωνε σε τρίτους για την βόσκηση ζώων.
Τον Οκτώβριο 2001 η γιαγιά πρώτα απεδέχθη την κληρονομία του θανόντος το 1960 πατρός της και μετά δώρησε το περιλαμβανόμενο σ’ αυτή αγροτεμάχιο στον εγγονό της, που είναι ο κύριος του ακινήτου που λίγους μήνες πριν (Μάιο 2001) είχε διαπιστώσει την προσβολή από τον Δήμο.
Ο κύριος του ακινήτου κατέθεσε το 2004 αγωγή στο Ειρηνοδικείο, το οποίο τον δικαίωσε, αλλά ο Δήμος ήσκησε έφεση στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, το οποίο ωστόσο επίσης δικαίωσε τον αρχικό ενάγοντα. Ο Δήμος προσέφυγε στον Άρειο Πάγο με αίτηση αναιρέσεως.
Ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι ο αρχικώς ενάγων είχε καταστεί κύριος του αγροτεμαχίου, τόσο με παράγωγο τρόπο, όσο και με πρωτότυπο. Παράγωγος τρόπος κτήσεως της κυριότητος είναι η από το 1958 διαθήκη του πατρός της γιαγιάς, που απεβίωσε το 1960 και της άφησε το ακίνητο, η αποδοχή κληρονομίας που υπέγραψε η γιαγιά το 2001 και η μεταγραφή της και τέλος, η δωρεά του 2001, προς τον εγγονό, σημερινό κύριο και ενάγοντα, που επίσης μετεγράφη.
Πρωτοτυπος τρόπος κτήσεως κυριότητος είναι η άσκηση νομής για διάστημα άνω των είκοσι ετών, πράγμα που και τα τρία δικαστήρια εδέχθησαν ότι ισχύει στην υπόθεση, διότι τόσο η γιαγιά από το 1960, όσο και ο εγγονός από το 2001, είχαν νομή επί του αγροτεμαχίου, που καθιστά τον εγγονό κύριο του ακινήτου το 2004, όταν αυτός ήσκησε την αγωγή, διά χρησικτησίας. Σημειώνεται ότι η εγγονός δύναται να προσμετρήσει στον χρόνο της δικής του νομής (2001 – 2004), τη νομή που ασκούσε η δικαιοπάροχος γιαγιά του (1960-2001) κι έτσι να συμπληρώσει συνολικώς 44 έτη νομής, δηλαδή να καλύπτει το ελάχιστο των είκοσι ετών για την χρησικτησία.
Συνεπώς, ως επιβεβαίωσε ο Άρειος Πάγος, ο ενάγων είχε αποκτήσει την κυριότητα του αγροτεμαχίου τόσο με συμβόλαια, όσο και με χρησικτησία, επομένως οι ισχυρισμοί του Δήμου απερρίφθησαν και ο κύριος του ακινήτου επέτυχε την αναγνωριση της κυριότητός του επ’ αυτού.

Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr