Όταν ο ενοικιαστής συστηματικά δεν πληρώνει ενοίκιο

Όταν ο ενοικιαστής συστηματικά δεν πληρώνει ενοίκιο Του Χρήστου Ηλιόπουλου* 12 Ιουνίου 2018 Πολλοί ομογενείς κάτοικοι εξωτερικού έχουν ακίνητα στην Ελλάδα, διαμερίσματα ή καταστήματα, τα οποία νοικιάζουν για να έχουν ένα εισόδημα για τα έξοδά τους όταν έρχονται στην Πατρίδα ή για να ενισχύουν το εισόδημά τους στο εξωτερικό. Αρκετοί διατηρούν αυτή την περιουσία στην Ελλάδα μόνο και μόνο για να κρατήσουν τους δεσμούς τους με την Πατρίδα και να έχουν τα παιδιά τους ένα στοιχείο σύνδεσης με την χώρα καταγωγής των γονέων τους. Αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων που τα νοικιάζουν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μη καταβολής ενοικίων από τους ενοικιαστές. Το πρόβλημα αυτό έχει ενταθεί εδώ και μερικά χρόνια εξ αιτίας της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στην χώρα. Αποτέλεσμα της μεγάλης μείωσης των εισοδημάτων είναι ότι πολλοί ενοικιαστές δεν μπορούν ή βρίσκουν δικαιολογία για να αποφύγουν να καταβάλουν το ενοίκιο εμπροθέσμως ή και καθόλου. Το ερώτημα που γεννάται είναι τι μπορεί να κάνει ο ιδιοκτήτης που διαπιστώνει ότι δεν εισπράττει το ενοίκιο που έχει συμφωνηθεί, όταν μάλιστα από την άλλη πλευρά έχει την εφορία να τον υποχρεώνει να δηλώσει όλο το ενοίκιο και να φορολογηθεί γι’ αυτό, ακόμα και αν δεν το έχει εισπράξει; Κατ’ αρχάς οι κινήσεις που μπορεί να κάνει ο ιδιοκτήτης – εκμισθωτής είναι α) να ασκήσει δικαστικά μέσα κατά του κακοπληρωτή ενοικιαστή και β) να εκχωρήσει τα μη εισπραχθέντα μισθώματα στο κράτος, ώστε το Ελληνικό Δημόσιο πλέον να μπορεί να κυνηγήσει τον ενοικιαστή που δεν πληρώνει. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ στο παρελθόν το κράτος ήταν πολύ αργό και «αμελές» στην επιδίωξη είσπραξης ενοικίων που του είχαν εκχωρηθεί, σήμερα είναι πολύ πιο επιθετικό με αποτέλεσμα ο ενοικιαστής που δεν πληρώνει να γνωρίζει ότι υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα να υποστεί αναγκαστική εκτέλεση από ένα πολύ πιο διεκδικητικό δημόσιο. Ως προς την δικαστική διεκδίκηση, ο ιδιοκτήτης εκτός από την αγωγή για απόδοση του μισθίου και των οφειλομένων μισθωμάτων, που πάντα μπορούσε και σήμερα ακόμα μπορεί να ασκήσει, έχει την πρόσθετη δυνατότητα της έκδοσης με σύντομη διαδικασία δύο τριών μηνών της διαταγής απόδοσης του μισθίου και πληρωμής των οφειλομένων μισθωμάτων. Η διαταγή δεν προϋποθέτει κανονική δίκη, με μάρτυρες και χρονοβόρες διαδικασίες. Είναι μία αίτηση που κάνει στο αρμόδιο δικαστήριο ο ιδιοκτήτης, με την οποία καταθέτει μόνο αυτός το μισθωτήριο και τα άλλα έγγραφα που αποδεικνύουν την μίσθωση και το ύψος του μηνιαίου μισθώματος και ο δικαστής εκδίδει την διαταγή να αποδοθεί το μίσθιο στον ιδιοκτήτη του, αλλά και ο ενοικιαστής να υποχρεωθεί να καταβάλει τα οφειλόμενα μισθώματα. Αν ο ενοικιαστής δεν συμμορφωθεί, ο ιδιοκτήτης μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση περιουσίας του, ακόμα και του υπολοίπου τραπεζικών λογαριασμών του. Η δεύτερη κίνηση είναι να αποφύγει την καταβολή φόρου για τα μη εισπραχθέντα ενοίκια, χάνοντας όμως και το αντίστοιχο εισόδημα. Για να το πετύχει αυτό, πρέπει να υποβάλει στην εφορία αίτηση εκχώρησης μισθωμάτων στο Δημόσιο, πριν την υποβολή της ετήσιας φορολογικής δήλωσής του. Για να γίνει δεκτή η αίτηση και να αποφύγει την καταβολή φόρου εισοδήματος για ενοίκια που ποτέ δεν εισέπραξε την προηγούμενη χρονιά, πρέπει να έχει ασκήσει αγωγή κατά του κακοπληρωτή ενοικιαστή ή να έχει εκδώσει εναντίον του την διαταγή αποδόσεως μισθίου και μισθωμάτων. Εφόσον γίνει δεκτή η αίτηση εκχώρησης από την εφορία, θα υποβάλει ακολούθως την ετήσια φορολογική δήλωσή του με το ανείσπρακτο ενοίκιο να μπαίνει ως ποσό σε συγκεκριμένο κωδικό, ώστε να μην φορολογηθεί γι’ αυτό. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr

Επιμέλεια ανηλίκων στον πατέρα, μετά το διαζύγιο των γονέων

Επιμέλεια ανηλίκων στον πατέρα, μετά το διαζύγιο των γονέων Του Χρήστου Ηλιόπουλου* 28 Μαϊου 2018 Στην εποχή μας ο αριθμός των διαζυγίων και των συζύγων που ζουν εν διαστάσει έχει αυξηθεί σημαντικά. Αντιστοίχως έχουν αυξηθεί και οι υποθέσεις στις οποίες τα δικαστήρια καλούνται να αποφασίσουν με ποιόν από τους δύο γονείς θα μείνουν τα παιδιά, εφόσον οι δύο πρώην σύζυγοι δεν αποφασίζουν με κοινή συναίνεσή τους ποιός θα έχει την επιμέλεια του ή των ανηλίκων τέκνων τους. Η απόφαση που συνήθως λαμβάνουν τα δικαστήρια είναι να δίνουν την επιμέλεια στην μητέρα. Αυτό συμβαίνει συχνότερα, όσο μικρότερη είναι η ηλικία του παιδιού, διότι θεωρείται - αν και όχι χωρίς κάποιες αμφισβητήσεις - ότι όσο πιο μικρό είναι το παιδί, τόσο πιο πολύ έχει την ανάγκη της μητέρας του για την ανατροφή και την ανάπτυξή του. Ωστόσο, με το κίνημα των διαζευγμένων πατεράδων στον δυτικό κόσμο να αναπτύσσει έντονη πλέον δραστηριότητα, αλλά και με την διαπίστωση ότι και ο σύγχρονος πατέρας είναι σήμερα σε αρκετές περιπτώσεις ικανός και κατάλληλος να προσφέρει φροντίδα, προσοχή και αγάπη στα ανήλικα παιδιά του, σε συνδυασμό με την ακόμη μεγαλύτερη είσοδο των γυναικών στον στίβο της χρονοβόρου καριέρας και της έντονης επαγγελματικής απασχολήσεως, αλλά και με την υιοθέτηση από τις γυναίκες συχνά περισσοτέρων “ανδρικών” συμπεριφορών, τα δικαστήρια αρχίζουν δειλά δειλά να αποφασίζουν σε μερικές όλο και αυξανόμενες σε αριθμό περιπτώσεις να αναθέσουν την επιμέλεια του ανηλίκου στον πατέρα, εφόσον αυτό το επιβάλλει το συμφέρον του παιδιού. Στον πνεύμα αυτό, στην υπ’ αριθ. 1064/2018 απόφασή του το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, σε διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων, έκρινε δύο αντίθετες αιτήσεις των δύο πρώην συζύγων, έκαστος των οποίων ζητούσε να έχει αυτός την επιμέλεια των δύο ανηλίκων τέκνων τους. Οι διάδικοι είχαν τελέσει γάμο τον Δεκέμβριο του 2008, κατά την διάρκεια του οποίου απέκτησαν δύο τέκνα. Ακολούθως συνέβησαν διάφορα περιστατικά και οι σύζυγοι αποφάσισαν να χωρίσουν. Τον Μάρτιο του 2015 υπέγραψαν ιδιωτικό συμφωνητικό με το οποίο όρισαν τα ανήλικα παιδιά να διαμένουν με την μητέρα τους. Από τα αποδεικτικά στοιχεία πιθανολογήθηκε ότι η μητέρα ησχολείτο προσωπικά και συστηματικά με την ανατροφή, επίβλεψη και μόρφωση των ανηλίκων παιδιών της και ότι τα περιέβαλε με αγάπη και στοργή, αλλά και ότι ενδιαφερόταν για την ηθική και πνευματική ανάπτυξή τους. Επίσης, ότι παρακολουθούσε επιµελώς την πρόοδο τους στο σχολείο τους και επεδείκνυε µητρική στοργή που έχουν ανάγκη τα ανήλικα. Βεβαίως, η μητέρα δημιούργησε δεσμό με άλλον άνδρα, διαζευγμένο με ανήλικη κόρη οκτώ ετών και επρόκειτο να συζήσει με τα δύο ανήλικα παιδιά της, εφόσον της ανετίθετο η επιμέλεια αυτών, μαζί με τον άνδρα αυτόν και την ανήλικη κόρη του. Το Δικαστήριο από την προσωπική επικοινωνία με τα δύο ανήλικα παιδιά διαπίστωσε ότι αυτά περνούσαν καλά τόσο με την μαμά, όσο και με τον μπαμπά τους, αλλά ότι το αγόρι ήταν προσκολλημένο με τον πατέρα του και ότι είχε αναπτυχθεί μεταξύ τους ιδιαίτερος ψυχικός δεσμός. Η ανήλικη θυγατέρα φαίνεται ότι ήταν πιο κοντά με την μητέρα της. Αλλά και η θυγατέρα είπε ότι νιώθει καλά και με τους δύο γονείς και ότι θα ήθελε να µένει και στους δύο, τον µισό καιρό µε τον έναν και τον µισό καιρό µε τον άλλο, εναλλάξ, ένα µήνα µε τον ένα και ένα µε τον άλλο, µε τον αδελφό της τσακώνονται, παίζουν, τα ξαναβρίσκουν, ενώ ο ανήλικος υιός, κατά την προσωπική επικοινωνία µε αυτόν, δήλωσε ότι επιθυµεί να ζει µε τον πατέρα του γιατί µε τη µαµά που θα µετακοµίσει πιο µακριά θα αλλάξει σχολείο, όπου δεν ξέρει κανένα, ενώ του µπαµπά είναι πιο κοντά στο σχολείο, όπου έχει πολλούς φίλους, ότι θέλει να είναι µε αυτόν κλπ. Το Δικαστήριο συνεχίζει στην απόφασή του: «Έτσι τα ανήλικα σε περίπτωση που θα ζήσουν µε την µητέρα τους, θα πρέπει να συµβιώσουν µε τον πατριό τους, πράγµα που µπορεί να διαταράξει τον ψυχισµό του ανήλικου ... και να έχει ως αποτέλεσµα, λόγω της ιδιοσυστασίας του χαρακτήρα του, µεταγενέστερες δυσµενείς εκδηλώσεις. Ο αιτών [πατέρας] έχει σοβαρή οικονοµική επιφάνεια, ασχολείται σε µια µεγάλη εταιρεία και έχει τη δυνατότητα να αφιερώσει ικανοποιητικό χρόνο στα παιδιά... Επί πλέον, η αλλαγή κατοικίας των ανηλίκων, η κατ' ανάγκη συµβίωση στο µητρικό σπίτι µε τον πατριό και την αµφιθαλή, µεγαλύτερη, αδελφή τους δηλαδή πρόσωπα ξένα προς το περιβάλλον στο οποίο µέχρι τώρα ζουν θα καταπονήσει και θα επιβαρύνει ψυχολογικά τον ανήλικο ........ Ενόψει των ανωτέρω και µε γνώµονα το αληθινό συµφέρον των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων, το Δικαστήριο κρίνει, ότι παρά το ότι η καθ' ης [μητέρα] δεν παραµέλησε τα καθήκοντά της έναντι αυτών, η άσκηση της επιµέλειας των ανηλίκων, πρέπει να ανατεθεί προσωρινά στον αιτούντα πατέρα τους». Το Δικαστήριο συνεπώς ανέθεσε προσωρινά την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων στον πατέρα τους. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr