Ελληνικό διαβατήριο δεν σημαίνει στρατός ούτε φόρος στην Ελλάδα

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* 24 Ιανουαρίου 2018 Οι πολλοί Έλληνες ομογενείς που επιθυμούν να αποκτήσουν ελληνική ιθαγένεια και διαβατήριο ερωτούν συχνά εάν η απόκτηση του διαβατηρίου θα έχει συνέπειες σε διάφορα ζητήματα της προσωπικής τους καταστάσεως, δύο από το οποία είναι ο στρατός (για τους άνδρες) και η πιθανή φορολόγηση στην Ελλάδα. Ανησυχούν συνεπώς αρκετοί ομογενείς που έχουν γεννηθεί εκτός Ελλάδος από Έλληνες γονείς ή προγόνους, μήπως το ενδιαφέρον τους για την εγγραφή τους στο Δημοτολόγιο σε κάποιον ελληνικό Δήμο και η κτήση της ιθαγενείας και του διαβατηρίου της Ελλάδος, τους υποχρεώσει να εκπληρώσουν την στρατιωτική τους θητεία και μήπως βρεθούν να έχουν φορολογικές υποχρεώσεις στην Ελλάδα. Η απάντηση και για τα δύο ζητήματα είναι αρνητική. Στο δεύτερο ζήτημα, της φορολογίας στην Ελλάδα, η αρνητική απάντηση είναι ξεκάθαρη και χωρίς εξαιρέσεις ή προϋποθέσεις. Η κτήση της ελληνικής ιθαγενείας είναι εντελώς ανεξάρτητο ζήτημα από την φορολόγηση στην Ελλάδα. Εάν κάποιος ομογενής αποκτήσει επισήμως την ελληνική ιθαγένεια, ούτε θα δημιουργηθούν, ούτε θα αυξηθούν οι φορολογικές του υποχρεώσεις στην Πατρίδα. Ό,τι φόρο πλήρωνε πριν αποκτήσει το ελληνικό διαβατήριο, τον ίδιο θα πληρώνει και αφού το αποκτήσει. Εάν δεν κατέβαλε φόρο πριν, δεν θα καταβάλει φόρο και μετά το διαβατήριο. Εάν δεν είχε καν ΑΦΜ (Αριθμό Φορολογικού Μητρώου) στην Ελλάδα, δεν θα υποχρεωθεί να αποκτήσει ΑΦΜ όταν θα γίνει Έλλην πολίτης. Εν κατακλείδι, η φορολογική υποχρέωση στην Ελλάδα δεν συνδέεται με την ιθαγένεια του προσώπου. Συνδέεται με το αν το πρόσωπο έχει επαγγελματική δραστηριότητα, κέρδη, εισοδήματα ή περιουσία (ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη, τραπεζικό λογαριασμό) στην Ελλάδα ή όχι. Αν έχει εισοδήματα και περιουσία στην Ελλάδα, θα πληρώνει φόρο, εάν προκύπτει κάτι τέτοιο από την φορολογική νομοθεσία, ανεξαρτήτως αν είναι Έλληνας υπήκοος, Κινέζος, Καναδός ή Αυστραλός. Εάν δεν έχει εισοδήματα ούτε περιουσία στην Ελλάδα, τότε δεν θα πληρώνει φόρους στην Ελλάδα, έστω κι αν έχει την ελληνική ιθαγένεια. Το άλλο ζήτημα, της στρατιωτικής θητείας είναι επίσης σαφές, αλλά με υποσημειώσεις. Εκείνος που γεννήθηκε εκτός Ελλάδος και απέκτησε ελληνική ιθαγένεια χωρίς ποτέ του να έχει διαμείνει στην Ελλάδα πάνω από έξι μήνες εντός του ιδίου ημερολογιακού έτους (και πάντως μετά την ηλικία περίπου των 15 ετών), υποχρεούται μεν σε θητεία, δεν θα την εκπληρώσει όμως, διότι νομίμως τυγχάνει αναβολής όσο χρόνο παραμένει κάτοικος εξωτερικού. Θα μπορεί να έρχεται στην Ελλάδα έως έξι μήνες κάθε χρόνο χωρίς να τον απασχολεί ο στρατός. Την σχετική βεβαίωση ότι είναι κάτοικος εξωτερικού δίνει το Προξενείο. Εάν όμως, πριν την ηλικία των 45 ετών, ο Έλλην υπήκοος διαμείνει έξι μήνες στην Ελλάδα, τότε χάνει την ιδιότητα του μονίμου κατοίκου εξωτερικού και υποχρεούται να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Εάν θέλει να υπηρετήσει στον στρατό, καλό είναι να το δηλώσει όσο είναι ακόμα κάτοικος εξωτερικού, διότι τότε με τις ευνοϊκές διατάξεις μπορεί να υπηρετήσει μόνο τρεις μήνες. Εννοείται ότι υπάρχουν πολλές παραλλαγές κάθε υπόθεσης και η νομοθεσία μπορεί να οδηγεί σε διαφορετικό αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr

Απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου ισχύει στην Ελλάδα παρά τις αντίθετες ελληνικές αποφάσεις

Απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου ισχύει στην Ελλάδα παρά τις αντίθετες ελληνικές αποφάσεις Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Οι κανόνες του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου προσδιορίζουν τον τρόπο με τον οποίο αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από δικαστήρια μίας χώρας μπορούν να εφαρμοσθούν σε μία άλλη χώρα. Κατά το δίκαιο της Ελλάδος, δικαστικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί σε χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), αλλά και αρκετές που έχουν εκδοθεί σε χώρες ακόμα και της Ε.Ε. για να εφαρμοσθούν στην Ελλάδα πρέπει να αναγνωρισθούν με απόφαση ελληνικού δικαστηρίου κατά την διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας. Για να γίνει δεκτή η αίτηση που υποβάλλεται στο ελληνικό δικαστήριο, ώστε να αναγνωρισθεί η ισχύς εντός Ελλάδος μίας αλλοδαπής δικαστικής αποφάσεως, πρέπει να αποδειχθεί ότι η αλλοδαπή απόφαση εκδόθηκε μετά από διαδικασία που διασφάλισε την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των δύο πλευρών και ειδικώς του εναγομένου, ότι η δίκη έγινε μετά από νόμιμη κλήτευση του εναγομένου, ότι το αλλοδαπό δικαστήριο είχε δικαιοδοσία κατά το ελληνικό δίκαιο, για να δικάσει την υπόθεση και ότι η απόφαση δεν προσβάλλει την ελληνική δημόσια τάξη. Στην έννοια της δημόσιας τάξης περιλαμβάνονται οι θεμελιώδεις αρχές, που κρατούν στην Ελλάδα και απηχούν τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτειακές, πολιτικές, θρησκευτικές, ηθικές και άλλες κοινώς παραδεδεγμένες αντιλήψεις, οι οποίες διέπουν και ρυθμίζουν κατά τρόπο πάγιο τις βιοτικές σχέσεις στον Ελλαδικό χώρο. Στην συγκεκριμένη υπόθεση στην οποία εξεδόθη η υπ’ αριθ. 549/2017 απόφαση του Εφετείου Πατρών, Έλληνας νυμφεύθηκε Ουκρανή το 2002 και εγκαταστάθηκαν στο Νομό Ηλείας. Λίγο αργότερα γεννήθηκε το παιδί τους εντός Ελλάδος. Περί το έτος 2008 η σύζυγος μαζί με το ανήλικο παιδί μετέβη στην Ουκρανία με πρόφαση ότι είχε να διεκπεραιώσει υποθέσεις της, όπου όμως και παρέμεινε μονίμως. Ο σύζυγος και πατέρας του ανηλίκου επέτυχε την έκδοση δικαστικών αποφάσεων από τα ελληνικά δικαστήρια με τις οποίες του ανατέθηκε οριστικώς και αμετακλήτως η άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου, χωρίς όμως αυτές να έχουν εφαρμοσθεί, αφού το ανήλικο βρίσκεται στην Ουκρανία με την μητέρα του. Αντιστοίχως, η μητέρα επέτυχε στην Ουκρανία την έκδοση δικαστικής απόφασης με την οποία διατάσσεται ο πατέρας να της καταβάλει μηνιαίως διατροφή για το ανήλικο τέκνο τους. Η μητέρα μάλιστα κατέθεσε αίτηση στο δικαστήριο στην Ελλάδα για να αναγνωρισθεί η ισχύς της απόφασης του αλλοδαπού (ουκρανικού) δικαστηρίου, ώστε να την εφαρμόσει στην Ελλάδα και να επιδιώξει την είσπραξη της διατροφής ακόμα και με εκτέλεση εις βάρος του υποχρέου πατρός του ανηλίκου αναφορικώς με περιουσιακά στοιχεία του στην Ελλάδα. Το ελληνικό δικαστήριο πρωτοδίκως έκανε δεκτή την αίτηση και ανεγνώρισε την ισχύ της απόφασης του ουκρανικού δικαστηρίου, παρά τις αντιρρήσεις του πατρός, που άσκησε πρόσθετη παρέμβαση. Το ίδιο συνέβη και με το Εφετείο Πατρών, που δίκασε την έφεση του πατρός, κατά της πρωτοδίκου αποφάσεως. Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και χρήζει περεταίρω νομική; ερμηνείας αλλά και σχολιασμού είναι το γεγονός ότι τα ελληνικά δικαστήρια αμφοτέρων των βαθμών (πρωτοδίκως και κατ’ έφεσιν), έκριναν ότι η αλλοδαπή δικαστική απόφαση δεν παραβιάζει την δημόσια τάξη, ούτε αντίκειται σε προγενέστερη απόφαση ελληνικών δικαστηρίων, παρά το γεγονός ότι η απόφαση του ουκρανικού δικαστηρίου διατάσσει την καταβολή από τον πατέρα διατροφής, ενώ την ίδια στιγμή στην Ελλάδα ισχύει η απόφαση ελληνικού δικαστηρίου, με αμετάκλητη μάλιστα ισχύ, ότι η επιμέλεια του τέκνου έχει ανατεθεί στον πατέρα και όχι στην μητέρα. Ενώ δηλαδή τα ελληνικά δικαστήρια έχουν αμετακλήτως αναθέσει την άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου στον πατέρα, τα ελληνικά επίσης δικαστήρια κρίνουν ότι μπορεί να ισχύσει στην Ελλάδα η απόφαση του ουκρανικού δικαστηρίου που υποχρεώνει την πατέρα να δίνει διατροφή (ενώ ο ίδιος έχει την επιμέλεια). *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr