Κίνητρα για επαναπατρισμό κεφαλαίων στην Ελλάδα του Χρήστου Ηλιόπουλου

Κίνητρα για επαναπατρισμό κεφαλαίων στην Ελλάδα





Είναι γνωστό στην εκάστοτε κυβέρνηση της Ελλάδος ότι το χρήμα που κυκλοφορεί στην χώρα είναι πολύ περισσότερο από το χρήμα που δηλώνεται από τους φορολογούμενους στην εφορία κάθε χρόνο ως εισόδημα. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται "μαύρη οικονομία", υπό την έννοια ότι πρόκειται για εισοδήματα που προκύπτουν από μη καταγραφόμενες επισήμως από τις κρατικές αρχές συναλλαγές, με αποτέλεσμα να μην καταβάλλονται οι αναλογούντες φόροι και οι Έλληνες να παρουσιάζονται στις στατιστικές φτωχότεροι, ενώ τα πραγματικά τους εισοδήματα είναι μεγαλύτερα των δηλωθέντων.
Η "μαύρη οικονομία", η ύπαρξη δηλαδή εισοδημάτων που δεν γνωστοποιούνται στις φορολογικές αρχές, δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία. Σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης συμβαίνει το ίδιο, όπως π.χ. στην Ιταλία, όπου προ έτους περίπου η κυβέρνηση κάλεσε με νόμο όλους τους φορολογουμένους να φέρουν πισω στην Ιταλία κεφάλαια που δεν είχαν δηλώσει στην ιταλική εφορία, χωρίς να τους επιβληθούν φόροι και πρόστιμα, αλλά μόνο με την καταβολή ενός εφ' άπαξ ποσού 5% επί του επαναπατριζομένου κεφαλαίου.
Το πρόγραμμα στην Ιταλία σημείωσε επιτυχία με αποτέλεσμα η ιταλική κυβέρνηση τον περασμένο Δεκέμβριο να παρατείνει για μερικούς ακόμη μήνες την προθεσμία, καθώς μέχρι τότε οι ιταλοί είχαν εισάγει στην χώρα τους περί τα 80 δις ευρώ και το ιταλικό δημόσιο είχε εισπράξει 4 δις.
Ακολουθώντας την ίδια πολιτική, η ελληνική κυβέρνηση με το Ν.3842/2010 (άρθρο 18), εισήγαγε διάταξη, σύμφωνα με την οποία οι φορολογούμενοι που διαθέτουν στο όνομά τους κατά την ημέρα ισχύος του νόμου (23-4-2010) χρηματικά ποσά κατατεθειμένα σε τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό, δύνανται να τα φέρουν στην Ελλάδα εντός έξι μηνών, χωρίς να ελεγχθούν ως προς την πηγή των εσόδων αυτών, δηλαδή χωρίς να εφαρμοσθεί σ' αυτούς το πόθεν έσχες.
Με την τρόπο αυτόν η κυβέρνηση παρέχει ένα είδος φορολογικής "αμνηστείας" σε όσους έχουν αποκτήσει εισοδήματα και τα έχουν τοποθετημένα σε τράπεζες εκτός Ελλάδος, χωρίς να τα έχουν μέχρι τώρα δηλώσει στην ελληνική εφορία.
Η μοναδική επιβάρυνση όσων εισάγουν στην Ελλάδα χρήματα που έχουν στο εξωτερικό (εφόσον βεβαίως επιθυμούν την φορολογική «αμνηστεία»), είναι να καταβάλουν στο κράτος εφ'άπαξ ποσό 5% επί του ποσού που φέρνουν στην Ελλάδα. Εάν μάλιστα το ποσό αυτό εντός δύο ετών από τότε που το φέρουν στην Ελλάδα το τοποθετήσουν σε αγορά ακινήτου στην Ελλάδα, ή σε αγορά τίτλων του ελληνικού δημοσίου, τότε το ελληνικό δημόσιο τους επιστρέφει το 2,5%.
Εάν κάποιος έχει χρήματα στο εξωτερικό και δεν έχει πρόβλημα με το πόθεν έσχες στην Ελλάδα, τότε βεβαίως μπορεί να τα εισάγει στην Ελλάδα χωρίς να καταβάλει το 5%.
Όταν κάποιος εισάγει στην Ελλάδα ποσό 100.000 ευρώ με το άρθρο 18, αποκτά φορολογική "αμνηστεία" και απαλλαγή ελέγχου πόθεν έσχες για το ποσό αυτό, αφού όμως καταβάλει στο κράτος το 5%, ήτοι 5.000 ευρώ. Εάν ακολούθως με το εισαχθέν ποσό (δηλ. με τις 100.000 ευρώ) αγοράσει ένα ακίνητο στην Ελλάδα, τότε θα του επιστραφεί από το κράτος το 2,5%, δηλ. ποσό 2.500 ευρώ.
Ο νόμος ορίζει ότι όσοι έχουν κατατεθειμένα χρήματα σε τράπεζες του εξωτερικού και δεν τα φέρουν στην Ελλάδα εντός έξι μηνών από την ισχύ του Ν.3842/2010, υποχρεούνται να τα δηλώσουν στην ελληνική εφορία και να πληρώσουν φόρο 8% επί των κεφαλαίων τους.

Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr

Μεγαλύτερη αποζημίωση από τροχαίο, παρά τον συμβιβασμό του Χρήστου Ηλιόπουλου

Όταν ένα οδηγός αυτοκινήτου ευθύνεται για την πρόκληση τροχαίου ατυχήματος, με συνέπεια τραυματισμό ή θάνατο, υλικές ζημίες κλπ., η ασφαλιστική εταιρεία του ζημιογόνου οχήματος υποχρεούται σε αποζημίωση των θυμάτων ή των οικείων τους.
Η αποζημίωση μπορεί να καταβληθεί μετά από αγωγή που καταθέτει ο ζημιωθείς στα δικαστήρια και δικαστική απόφαση που προσδιορίζει το ποσό. Μπορεί, ωστόσο, η αποζημίωση να καταβληθεί στους δικαιούχους μετά από εξώδικο συμβιβασμό τους με την ασφαλιστική εταιρεία, πριν γίνει καν δικαστήριο.
Εάν γίνει τελικώς ο συμβιβασμός και οι δικαιούχοι λάβουν την αποζημίωση, μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο αξιώνοντας παραπάνω αποζημίωση;
Ο Άρειος Πάγος αντιμετώπισε το ζήτημα αυτό στην υπ΄αριθ. 1175/2009 απόφασή του. Στην υπόθεση αυτή τα δικαστήρια κλήθηκαν να κρίνουν την υπαιτιότητα και την αποζημίωση που έπρεπε να καταβληθεί για θάνατο ποδηλάτη, βουλγαρικής υπηκοότητος, που συνέβη σε διασταύρωση, μετά από σύγκρουση του ποδηλάτου, στο οποίο αυτός επέβαινε, με αυτοκίνητο.
Μετά την απόφαση του Πρωτοδικείου, τόσο οι ενάγοντες (οι συγγενείς του θανόντος βούλγαρου ποδηλάτη), όσο και οι εναγόμενοι (η ασφαλιστική εταιρεία, ο κύριος και η οδηγός του ζημιογόνου οχήματος), άσκησαν έφεση και το Εφετείο εδέχθη ότι για το δυστύχημα ευθύνη φέρει κατά 50% η οδηγός του αυτοκινήτου, αλλά το άλλο 50% της υπαιτιότητος ανήκε στον ποδηλάτη, για τους λόγους που ειδικώς αναφέρονται στην απόφαση.
Με βάση την κατανομή αυτή της υπαιτιότητος μεταξύ των εμπλεκομένων στο τροχαίο, των συνθηκών του ατυχήματος, του είδους της βλάβης που επήλθε, της ηλικίας του θύματος (18 ετών) και της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης των διαδίκων, το Εφετείο προσδιόρισε ότι η εύλογη χρηματική ικανοποίηση των συγγενών (γονένων και αδελφών) του θύματος, λόγω ψυχικής οδύνης, αποτιμάται στο ποσό των 45.000 ευρώ για καθέναν εκ των γονέων και στο ποσό των 30.000 ευρώ για καθένα από τα αδέλφια του θανόντος.
Ωστόσο, πολύ πριν ασκηθεί η αγωγή και εκδοθούν οι αποφάσεις του Πρωτοδικείου και του Εφετείου, δηλαδή μόλις οκτώ ημέρες μετά τον θάνατο του ποδηλάτη, οι ενάγοντες συγγενείς του θύματος είχαν υπογράψει εξώδικο συμβιβασμό με την ασφαλιστική, δυνάμει του οποίου έλαβαν το ποσό των 10 εκατομ. δρχ. (30.0000 ευρώ) ως πλήρη αποζημίωση για όλες τις απαιτήσεις τους έναντι της ασφαλιστικής.
Όταν λοιπόν οι συγγενείς άσκησαν την αγωγή στα δικαστήρια αξιώνοντας πολύ μεγαλύτερη αποζημίωση, η ασφαλιστική ισχυρίσθηκε ότι λόγω του ήδη επιτευχθέντος εξωδίκου συμβιβασμού, είχε ήδη καταβάλει σε πλήρη και ολοσχερή εξόφληση στους συγγενείς του θύματος το συμφωνηθέν ποσό και επομένως ουδέν παραπάνω τους ώφειλε, σύμφωνα με τον συμβιβασμό που είχαν οι ίδιοι υπογράψει με την ασφαλιστική.
Οι συγγενείς, αντιθέτως, ισχυρίσθηκαν στο δικαστήριο ότι η συμφωνία του εξώδικου συμβιβασμού ήταν άκυρη ως καταπλεονεκτική, διότι τις πρώτες μέρες μετά τον θάνατο του τέκνου και αδελφού τους είχαν άμεση ανάγκη χρημάτων και δεν γνώριζαν πλήρως τα δικαιώματά τους. Ισχυρίσθηκαν δηλαδή ότι τις μέρες εκείνες δεν είχαν καν χρήματα για να μεταφέρουν την σορό του θύματος στην Βουλγαρία, είχαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα ως μετανάστες που είχαν έλθει στην Ελλάδα για εξεύρεση εργασίας και δούλευαν σε κτήματα και ότι η ασφαλιστική εταιρεία εκμεταλλεύθηκε την ανάγκη τους, αλλά και την απειρία τους περί του ύψους της αποζημιώσεως που ο νόμος τους έδινε δικαίωμα να διεκδικήσουν, επιτυγχάνοντας την υπογραφή εξωδίκου συμβιβασμού με τον οποίον η ασφαλιστική "έκλεινε" την υπόθεση καταβάλλοντάς τους μικρή αποζημίωση.
Το Εφετείο έκρινε και ο Άρειος Πάγος επεκύρωσε ότι πράγματι η αποζημίωση που έπρεπε να καταβληθεί στους συγγενείς του θύματος ήταν μεγαλύτερη από το ποσό που προέβλεπε ο συμβιβασμός, διότι η ασφαλιστική εταιρεία προέβη στην κατάρτιση του συμβιβασμού μετά από γνώση της ανάγκης των συγγενών του θύματος, την οποία επωφελήθηκε και έλαβε ωφελήματα (καταβάλουσα μικρότερη αποζημίωση), τα οποία βρίσκονται σε προφανή δυσαναλογία με όσα θα έπρεπα κανονικά να τους καταβάλει.
Δεχόμενο το Δικαστήριο τους ισχυρισμούς των συγγενών του θύματος, τους επεδίκασε την αποζημίωση που ανωτέρω αναφέρεται, η οποία είναι πολύ μεγαλύτερη από το ποσό του εξωδίκου συμβιβασμού, παρά το γεγονός ότι το έγγραφο του συμβιβασμού όριζε ότι οι συγγενείς δεν θα είχαν αξίωση για μεγαλύτερη αποζημίωση από εκείνην που ελάμβαναν με τον συμβιβασμό.


Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr

ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΟΡΙΑ του Χρήστου Ηλιόπουλου

Το Ελληνικό Κράτος, ιδιαιτέρως τους τελευταίους μήνες, έχει ανάγκη από χρήματα. Από την άλλη πλευρά, χιλιάδες φορολογούμενοι, κάτοικοι Ελλάδος αλλά και κάτοικοι εξωτερικού, οφείλουν φόρους, πρόστιμα και προσαυξήσεις στην εφορία. Τώρα είναι η στιγμή πολλοί απο αυτούς τους φορολογούμενους να ρυθμίσουν τις υποθέσεις τους με την εφορία κατά τρόπον επωφελή γι’αυτούς.
Η προσθεσμία έληγε στα τέλη Μαϊου 2010, όμως το κράτος την παρέτεινε μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει λίγος ακόμα χρόνος να καταβληθεί από τους οφειλέτες μέρος των οφειλών τους και να κλείσουν τις υποθέσεις τους γλιτώνοντας αρκετά χρήματα. Με τον τρόπο αυτό οι φορολογούμενοι πληρώνουν λιγότερα από όσα τους είχαν καταλογισθεί από την εφορία, ενώ από την άλλη πλευρά το Δημόσιο μαζεύει ζεστό χρήμα στα ταμεία του.
Μερικά παραδείγματα υποθέσεων που μπορούν να κλείσουν, με την Εφορία μέχρι τέλος Ιουνίου 2010 είναι τα ακόλουθα. Πολλοί φορολογούμενοι δεν έχουν δηλώσει στην εφορία, κατά τον χρόνο που θα έπρεπε, εισοδήματα που είχαν στα παρελθόντα έτη. Έως τέλος Ιουνίου τους παρέχεται η δυνατότητα να τα δηλώσουν εκπροθέσμως χωρίς πρόστιμα και προσαυξήσεις.
Εάν δηλαδή κάποιος ομογενής, κάτοικος ΗΠΑ, Αυστραλίας, Καναδά κλπ., που ήρθε στις αρχές Ιουνίου στην Ελλάδα για να πωλήσει το σπίτι του συνηδειτοποίησε ότι τα παρελθόντα εισοδήματά του δεν είχαν, για διάφορους λόγους, δηλωθεί, μπορεί τώρα να τα δηλώσει. Έτσι και πρόστιμα δεν θα πληρώσει και το σπίτι του γρήγορα θα πωλήσει. Διαφορετικά θα χρειασθεί είτε να περιμένει τουλάχιστον τρεις μήνες μέχρι η εφορία να εκκαθαρίσει την εκπρόθεσμη δήλωση εισοδήματός του, είτε να πληρώσει πρόστιμο ίσο προς το 50% του εκπροθέσμως δηλουμένου εισοδήματός του.
Εάν δηλαδή δεν έχει δηλώσει εισοδήματα από ενοίκια του ακινήτου του ύψους π.χ. 20.000 ευρώ θα πρέπει να περιμένει πάνω από τρεις ή τέσσερις μήνες για να το πωλήσει. Άλλως, θα πρέπει να πληρώσει 10.000 ευρώ φόρο! Αν όμως τα δηλώσει μέχρι τέλη Ιουνίου, γλιτώνει το πρόστιμο των 10.000 ευρώ.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η δυνατότητα ρύθμισης χρέους προς την εφορία εως 30 Ιουνίου 2010 με ωφέλεια για τον φορολογούμενο έως και 80% των προστίμων και προσαυξήσεων. Μπορεί δηλαδή ο οφειλέτης φορολογούμενος να ρυθμίσει με εφάπαξ καταβολή την οφειλή του και να γλιτώσει σχεδόν ολόκληρο το ποσό των προσαυξήσεων, ποσό που δεν είναι καθολου ευκαταφρόνητο.

Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
bm-bioxoi@otenet.gr